تورم دارایی‌ها و دلار ۱۰۰ هزار تومانی، سوخت تازه بورس تهران

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، شاخص کل بورس تهران در معاملات روز دوشنبه 5 آبان با رشد 43 هزار و 419 واحدی معادل 1.41 درصد به سطح 3 میلیون و 127 هزار و 663 واحد رسید. شاخص هم‌وزن نیز رشدی نزدیک به یک درصد را تجربه کرد تا بازار سهام یکی از بهترین روزهای معاملاتی خود در هفته‌های اخیر را پشت سر بگذارد. با این حال، کارشناسان معتقدند تداوم روند صعودی بورس نیازمند اصلاحات ساختاری و بازنگری در سیاست‌های کنونی بازار است.

رشد شاخص، انعکاسی از تورم دارایی‌ها

از ابتدای مهرماه تا کنون، بورس تهران در 18 روز معاملاتی با رشد و در 7 روز با اصلاح همراه بوده است. تحلیلگران بر این باورند که افزایش اخیر شاخص کل بیش از آنکه بازتابی از بهبود وضعیت تولید یا رشد واقعی اقتصاد باشد، ناشی از تورم دارایی‌ها و رشد نرخ ارز است. به گفته فعالان بازار، بخشی از رشد اخیر با هدف جبران جاماندگی اسمی بورس نسبت به سایر بازارها رخ داده و بر پایه عوامل بنیادین نبوده است.

کنترل‌های مصنوعی و پیامدهای آن برای پویایی بازار

سیدمحمدرضا اعلمی، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگویی درباره شرایط کنونی بازار اظهار کرد: «رشد اخیر شاخص کل نه نتیجه بهبود شرایط اقتصادی، بلکه حاصل اثر متغیرهایی چون افزایش قیمت دلار است. شاخص اکنون در محدوده مقاومتی 3 میلیون و 178 تا 3 میلیون و 259 هزار واحد قرار دارد. عبور از این محدوده با حجم بالای معاملات می‌تواند تاییدی بر تداوم روند صعودی باشد، اما واکنش منفی بازار به مقاومت 3.25 میلیون واحدی می‌تواند آغازگر اصلاحی سریع باشد.»

اعلمی افزود: «سیاست‌های کنونی بازار سرمایه بیش از حد محتاطانه و کوتاه‌مدت است. سیاستگذار به جای تمرکز بر اصلاح ساختارها و افزایش کارایی، بر کنترل ظاهری نوسانات تمرکز کرده است. چنین رویکردی موجب تضعیف اعتماد عمومی و کاهش نقدشوندگی شده و در نهایت، بورس را از کارکرد اصلی خود یعنی تامین مالی تولید دور کرده است.»

به گفته او، حذف تدریجی پویایی از بازار و ایجاد صف‌های خرید و فروش از نتایج مستقیم این سیاست‌هاست. اعلمی تاکید کرد: «برای اصلاح وضعیت، باید دامنه نوسان به‌صورت تدریجی افزایش یابد، فرآیند توقف و بازگشایی نمادها بر پایه شفافیت بازطراحی شود، بازارگردان‌ها با سرمایه کافی تقویت شوند و تصمیم‌گیری‌ها بر اساس داده و تحلیل علمی صورت گیرد.»

رشد بورس تورمی است نه بنیادی

حامد مددی، دیگر کارشناس بازار سرمایه، نیز رشد اخیر بازار را بیشتر ناشی از تورم دارایی‌ها دانست و گفت: «در هفته‌های گذشته با کاهش نسبی تنش‌های منطقه‌ای، بازار سهام آرام‌تر شده و سرمایه‌گذاران با اطمینان بیشتری اقدام به خرید سهام و صندوق‌های سهامی کرده‌اند. افزایش نرخ ارز در بازار توافقی و رسیدن دلار آزاد به محدوده 100 هزار تومان نیز به این روند کمک کرده است.»

وی ادامه داد: «در مهرماه بازده سهام و صندوق‌های سهامی از سایر طبقات دارایی بیشتر بود، اما سرمایه‌گذاران باید جانب احتیاط را رعایت کنند. اگرچه ریسک‌های سیاسی کاهش یافته، اما همچنان احتمال بروز تنش‌های جدید وجود دارد.»

مددی با اشاره به چشم‌انداز اقتصادی کشور افزود: «با احتمال افزایش نرخ حامل‌های انرژی، نرخ تورم سال آینده بین 45 تا 50 درصد برآورد می‌شود. نرخ سود بدون ریسک نیز در محدوده 35 درصد و بالاتر قرار دارد که نشان‌دهنده تداوم انتظارات تورمی است. در چنین شرایطی، احتمال وقوع رکود تورمی نیز وجود دارد که می‌تواند سودآوری شرکت‌های بورسی را تحت تاثیر قرار دهد.»

این کارشناس بازار سرمایه توصیه کرد: «سرمایه‌گذاران باید سبد دارایی خود را متنوع کنند و وزن دارایی‌های دلاری را در آن افزایش دهند، زیرا در شرایط بحرانی، این نوع دارایی‌ها می‌توانند از ارزش واقعی سرمایه محافظت کنند.»

به گفته مددی، با توجه به نرخ‌های فعلی سود بدون ریسک و نسبت قیمت به سود بازار، جذابیت بازار سهام نسبت به گذشته کاهش یافته است. او خاطرنشان کرد: «نسبت‌های چهار یا پنج واحدی که پیش‌تر جذاب تلقی می‌شد، امروز با نرخ سود حدود 40 درصد دیگر معیار مناسبی نیست و نسبت‌های 2.5 تا 3 مبنای ارزیابی واقع‌بینانه‌تری به شمار می‌رود.»