سرمایه‌گذاری خارجی در بازار مسکن امارات متحده عربی طی سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد اتباع پنج کشور هند، بریتانیا، عربستان سعودی، پاکستان و ایران بیشترین سهم را در مالکیت و سرمایه‌گذاری خارجی بازار مسکن دبی به خود اختصاص داده‌اند.

بازار مسکن ایران در ماه‌های اخیر با رکودی عمیق روبه‌رو شده است؛ رکودی که نه‌تنها معاملات خرید و فروش را به حداقل رسانده، بلکه سرمایه‌ها را نیز از این بازار به سمت بازارهای موازی مانند طلا و ارز سوق داده است. در چنین شرایطی، بسیاری از فعالان و سرمایه‌گذاران این حوزه از «قفل شدن سرمایه‌ها» در پروژه‌های نیمه‌تمام سخن می‌گویند.

بازار مسکن تهران با آغاز فصل پاییز از رکود شدید تابستان خارج شده و نشانه‌هایی از افزایش معاملات در مهرماه دیده می‌شود. بررسی‌های میدانی از سطح بازار نشان می‌دهد حجم خرید و فروش آپارتمان در مقایسه با سه ماه قبل رشد نسبی داشته و این تحرک محدود، اثر مثبتی بر روند قیمت‌های پیشنهادی گذاشته است. کارشناسان معتقدند کاهش ریسک جنگ، عقب‌نشینی نسبی بازارهای موازی و تمایل برخی سرمایه‌گذاران به تبدیل دارایی‌های طلا و سکه به ملک، سه عامل اصلی این تغییر در بازار مسکن محسوب می‌شوند.

در پی کاهش نسبی قیمت ارز و طلا طی روزهای اخیر، به نظر می‌رسد بخشی از تقاضای سرمایه‌گذاری به سمت بازار ملک حرکت کرده است؛ روندی که منجر به افزایش نسبی مراجعه به دفاتر املاک و انعقاد قراردادهای خرید و فروش شده است.

مهدی سلطان‌محمدی، کارشناس اقتصاد مسکن، با انتقاد از توقف انتشار آمارهای رسمی بازار مسکن از سوی وزارت راه و شهرسازی عنوان کرد که نزدیک به دو سال است این وزارتخانه اعلام شاخص‌های قیمتی را قطع کرده و در نتیجه، دماسنج واقعی بازار مسکن از کار افتاده است. او معتقد است حذف داده‌ها نه‌تنها کمکی به کنترل قیمت‌ها نکرده بلکه تحلیل‌گران و فعالان اقتصادی را از واقعیت‌های بازار دور کرده است.

در حالی که بازار مسکن تهران طی ماه‌های گذشته در رکود قرار داشت، مشاهدات میدانی نشان می‌دهد در هفته‌های اخیر حجم معاملات در مناطق شرقی پایتخت افزایش یافته است. مشاوران املاک از رشد قابل‌توجه قیمت‌ها در برخی مناطق خبر می‌دهند و می‌گویند بازار در شرایطی قرار گرفته که کنترل آن عملاً از دست خریداران خارج شده است.

بازار مسکن ایران در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ همچنان در شرایط رکودی قرار دارد و نشانه‌ای از رونق در آن دیده نمی‌شود؛ در حالی‌که بازارهای موازی از جمله طلا، سکه و ارز طی شش ماه گذشته رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند.

در حالی‌ که افزایش تورم و رشد افسارگسیخته قیمت‌ها، بازار مسکن پایتخت را به شدت متأثر کرده است، اجاره یک اتاق ساده برای اقشار متوسط و کم‌درآمد، از جمله دانشجویان و کارمندان غیربومی، به دغدغه‌ای جدی تبدیل شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که حتی پانسیون‌ها که پیش‌تر گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شدند، امروز با نرخ‌هایی بالا عرضه می‌شوند و بسیاری از متقاضیان دیگر توان مالی لازم برای تأمین آن را ندارند.

فرشید پورحاجت، کارشناس و فعال حوزه مسکن، در همایش چشم‌انداز بازار مسکن که در محل اتاق تهران برگزار شد، آینده این بازار را تا پایان سال ۱۴۰۴ در سه سناریوی متفاوت ترسیم کرد. او با اشاره به ارتباط مستقیم تحولات بخش مسکن با وضعیت تورم و شرایط اقتصادی و سیاسی کشور گفت، مسیر بازار در ماه‌های آینده به میزان کنترل تورم و تصمیمات دولت در حوزه سیاست‌گذاری بستگی دارد.

نسبت وام به ارزش (LTV) یکی از مهم‌ترین شاخص‌های مالی در بازار مسکن است که میزان پوشش قیمت ملک از طریق تسهیلات بانکی را نشان می‌دهد. هرچه این نسبت بالاتر باشد، سهم پرداخت نقدی خریدار کاهش یافته و امکان خانه‌دار شدن، به‌ویژه برای خانه‌اولی‌ها، افزایش می‌یابد.