رکوردهای تاریخی بورس تهران در فصل پاییز

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار سرمایه ایران در نیمه دوم سال جاری شاهد اکران مجموعه‌ای از درخشان‌ترین رکوردهای معاملاتی خود بود. فصل پاییز با ثبت بازدهی خیره‌کننده ۵۳.۵ درصدی در شاخص کل به پایان رسید تا بهترین عملکرد فصلی این نماگر از دوران طلایی بهار ۱۳۹۹ تاکنون در تاریخ بورس تهران ثبت شود. شاخص کل بورس در آخرین روزهای آذرماه با تکیه بر تقاضای قدرتمند خریداران، به ارتفاع ۳ میلیون و ۸۹۸ هزار واحدی دست یافت که قله‌ای جدید در حیات بازار سرمایه محسوب می‌شود. این صعود مقتدرانه باعث شد تا پاییز امسال، پس از رشد رویایی بهار ۹۹، به عنوان دومین فصل برتر تاریخ بورس از نظر میزان بازدهی در حافظه بازار حکاکی شود.

نوسانات پرشتاب و آزمون‌های سخت در ۹ ماهه نخست سال

بررسی مسیر پرپیچ و خم بورس از ابتدای سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که معامله‌گران یکی از پرفراز و نشیب‌ترین دوره‌های سرمایه‌گذاری را تجربه کرده‌اند. بازار که سال را با خوش‌بینی به مذاکرات بین‌المللی آغاز کرده بود، در اردیبهشت ماه به سقف ۳ میلیون و ۲۵۲ هزار واحدی رسید، اما با فرسایشی شدن فضای سیاسی و وقوع تنش‌های نظامی، وارد یک دوره اصلاحی عمیق شد. در این دوران که با تعطیلی موقت بازار نیز همراه بود، شاخص کل با افتی ۲۶ درصدی تا محدوده ۲ میلیون و ۳۹۵ هزار واحد عقب‌نشینی کرد و حدود ۵۳ همت پول حقیقی از گردونه معاملات خارج شد. با این حال، از اوایل شهریورماه و با فروکش کردن تدریجی سایه ریسک‌های سیستماتیک، ورق برگشت و موتور محرک انتظارات تورمی، بازار را دوباره در مسیر بازیابی و فتح قله‌های جدید قرار داد.

موتورهای محرک صعود؛ از رشد دلار تا جاماندگی بورس

تحلیلگران معتقدند رشد پرشتاب ماه‌های اخیر محصول تلاقی چندین عامل کلیدی در اقتصاد کلان است. نخستین محرک، جاماندگی شدید قیمت سهام نسبت به تورم عمومی و سایر بازارهای موازی نظیر طلا و مسکن بود که ارزندگی قیمت‌ها را در شهریورماه به نقطه‌ای جذاب برای ورود نقدینگی رساند. عامل دوم، جهش نرخ ارز در بازار آزاد بود؛ دلار که در ابتدای رالی صعودی بورس در حوالی ۱۰۰ هزار تومان معامله می‌شد، با رشدی ۳۰ درصدی به کانال ۱۳۰ هزار تومان رسید و به عنوان لنگر اسمی بازار، ارزش جایگزینی دارایی شرکت‌ها را به شدت افزایش داد. همچنین کاهش سطح تنش‌های محیطی و بازگشت آرامش نسبی به فضای سیاسی، موجب شد تا ریسک‌گریزی معامله‌گران کاهش یافته و سرمایه‌های خرد بار دیگر راهی تالار شیشه‌ای شوند.

بازگشت نقدشوندگی و چشم‌انداز سودآوری بنگاه‌ها

در کنار عوامل خارجی، بهبود متغیرهای درونی بازار نیز نقش بسزایی در تثبیت این روند صعودی ایفا کرد. رشد محسوس ارزش معاملات خرد نشان‌دهنده بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی و افزایش نقدشوندگی در نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز است. از سوی دیگر، تعدیل قیمت محصولات در صنایع مختلف و انتشار گزارش‌های فصلی امیدوارکننده، تصویر مثبتی از سودآوری شرکت‌ها در ذهن فعالان بازار ترسیم کرد. صنایع صادرات‌محور و دلاری با بهره‌گیری از اختلاف نرخ ارز، پیشران اصلی نماگرهای بورسی بودند. با این حال، تداوم این مسیر صعودی در ماه‌های پیش رو، به شدت به پایداری متغیرهای پولی، نوع نگاه سیاست‌گذار به نرخ بهره و تحولات جدید در حوزه کلان اقتصادی وابسته خواهد بود.