خودرو دوباره به بورس کالا برمیگردد؟
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، موضوع عرضه خودرو در بورس کالا نخستینبار در سال ۱۳۹۶ مطرح شد اما به دلایل مختلف اجرایی نشد و به حاشیه رفت. پس از چند سال وقفه، در ۲۸ اردیبهشتماه ۱۴۰۱ خودرو وارد بورس کالا شد. با وجود مزایای قابل توجه، این مسیر هم دیری نپایید و مجدد خودرو از بورس به سامانه فروش منتقل شد. این در حالی است که سامانه فروش عملکرد موفقی نداشته و فرایندهایی مانند قرعهکشی و تحویل خودرو همچنان زمانبر و پرحاشیه است.
عرضه خودرو در بورس کالا؛ فرصتی که نیمهکاره ماند
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که عرضه خودرو در بورس کالا مزایایی چون شفافیت قیمت، حذف واسطهها، کشف قیمت واقعی و کاهش رانت را به همراه دارد. با این حال، برخی نیز معتقدند این روش معایبی مانند دسترسی نابرابر برای خریداران، پیچیدگی خرید، احتمال سفتهبازی و تأثیر ناچیز بر تولید خودرو دارد. به همین دلیل، اجرای این سیاست همواره با چالشهایی همراه بوده است.
درخواست رسمی برای بازگشت خودرو به بورس کالا
۲۱ آبان ۱۴۰۳، حسین عبده تبریزی، اقتصاددان و از بنیانگذاران بازار سرمایه ایران، در کانال شخصی خود از نشست شبانه با رئیسجمهوری خبر داد. او اعلام کرد که در این جلسه با ارائه نتایج گفتوگو با ۳۶ کارشناس حوزه خودرو، از رئیسجمهور درخواست کرده تا عرضه خودرو به بورس کالا بازگردد. به گفته عبده تبریزی، ۳۲ کارشناس بهطور قاطع موافق عرضه در بورس بودند و چهار نفر دیگر نیز با شرط موقتی بودن این تصمیم، نظر مثبت داشتند.
بورس در وضعیت قرمز؛ سقوط شاخص کل به ۳ میلیون و ۲۹ هزار واحد
تهرانیها فعالترین سهامداران در معاملات حضوری بورس
خودروسازان، بدهیها و پیشنهاد عبده تبریزی
در ادامه جلسه، عبده تبریزی پیشنهاد داد یا طبق برنامه هفتم توسعه، قیمتگذاری خودرو لغو و فروش به خود شرکتها سپرده شود، یا خودروها مجدد در بورس کالا عرضه شوند. او تصریح کرد که اضافه قیمت حاصل از فروش در بورس میتواند صرف بازپرداخت بدهی خودروسازان به بانکها شود. همچنین خواستار تدوین طرحی جامع در حوزه خودرو شد که بهطور همزمان موضوعاتی چون واردات، بدهی، خصوصیسازی، و ساختار تودلی خودروسازان را پوشش دهد.
آیا خودرو به بورس کالا بازمیگردد؟
اکنون حدود هفت ماه از این جلسه گذشته و هنوز سرنوشت فروش خودرو در بورس کالا مشخص نیست. در حال حاضر خودرو نه در بورس کالا عرضه میشود و نه فروش در سامانه یکپارچه شفاف و کارآمد است. وضعیت بازار در رکود است و هر روز خبرهایی از نارضایتی خودروسازان درباره شرایط تولید و فروش منتشر میشود. برخی شرکتها اعلام کردهاند که به دلیل زیانده بودن، حاضر به عرضه خودرو نیستند.
بازار خودرو در برزخ تصمیمگیری
در شرایطی که نه فروش خودرو در سامانه کارآمدی دارد و نه عرضه در بورس پابرجاست، خریداران بلاتکلیف ماندهاند. بسیاری از فعالان اقتصادی معتقدند که تداوم شرایط فعلی به نفع هیچکدام از طرفین بازار نیست؛ نه مردم، نه خودروسازان و نه دولت. به نظر میرسد زمان آن رسیده که تصمیمگیران اقتصادی مسیر مشخصی را برای فروش خودرو تعیین کنند تا اعتماد از دسترفته بازیابی شود.