بازخوانی تاریخی حباب بورس سال ۹۹ / فاجعه ای که 5 سال از آن گذشت
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، مرداد ۱۳۹۹ نقطه اوج و در عین حال آغاز سقوط تاریخی بورس تهران بود؛ روزهایی که شاخص کل با رشد خیره‌کننده ۳۰۵ درصدی ظرف کمتر از پنج ماه، به ارتفاع ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحد رسید و بازار سهام داغ‌ترین روزهای تاریخ خود را تجربه کرد. این جهش شتابان که از نیمه دوم سال ۹۸ آغاز شده بود، بسیاری از نمادها را وارد محدوده‌های حبابی کرد. با این حال، ترس از جاماندن از سودهای بزرگ و فضای مثبت روانی بازار، معامله‌گران را از خروج بازمی‌داشت.
آغاز ریزش از ۲۰ مرداد
در صبحگاه ۲۰ مرداد ۹۹، شاخص کل در قله ۲ میلیون و ۱۰۳ هزار واحدی قرار داشت، اما تنها طی پنج روز کاری، با سقوط پیوسته به محدوده یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار واحد رسید. این آغاز یک روند نزولی ۱۰ ماهه بود که نهایتا شاخص را تا محدوده یک میلیون و ۹۵ هزار واحد در سوم خرداد ۱۴۰۰ پایین کشید؛ یعنی افتی بیش از ۴۷ درصد. در این میان، برخی نمادها حتی تا ۸۰ درصد از ارزش خود را از دست دادند.
رکوردهای بی‌سابقه سال ۹۹
سال ۹۹ سرشار از رکوردهای تاریخی بود؛ شاخص کل در بهار آن سال ۱۴۸ درصد رشد کرد و تیرماه ۵۱ درصد دیگر به آن اضافه شد. رکورد ارزش دلاری معاملات روزانه با ۱.۴۵۱ میلیارد دلار در ۲۳ اردیبهشت و رکورد ارزش ریالی معاملات با ۳۰ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان در ۱۸ تیر ثبت شد و تاکنون شکسته نشده‌اند. همچنین از ابتدای سال تا ۱۹ مرداد، ورود ۱۱۴ هزار میلیارد تومان پول حقیقی به بازار سهام رقم خورد.
تحلیل گودرزی از آینده بورس پس از کاهش ریسک‌های سیاسی
بازار سرمایه سبز شد؛ رشد ۱۶هزار واحدی شاخص کل بورس
دلایل اصلی سقوط بورس
یکی از مهم‌ترین عوامل ریزش، تغییرات نرخ بهره بین‌بانکی بود. در ابتدای سال ۹۹، کاهش تقاضای تسهیلات و مازاد منابع بانک‌ها باعث افت نرخ بهره تا حدود ۸ درصد شد و به تبع آن، نرخ سود سپرده‌ها نیز به ۱۵ درصد کاهش یافت. این شرایط، طبق تئوری اقتصادی، به رشد ارزش دارایی‌ها دامن زد. اما افزایش ناگهانی نرخ بهره در ادامه، فشار شدیدی بر قیمت سهام وارد کرد.
نقش حباب قیمتی و سیاست‌گذاری
حبابی‌شدن قیمت‌ها در اکثر نمادها، شاخص‌های تحلیلی فراتر از چندین برابر میانگین تاریخی و اختلافات بر سر عرضه صندوق پالایش یکم، از دیگر عواملی بودند که به بازار سیگنال ضعف حمایت دولتی دادند. این ترکیب از عوامل، مسیر سقوط طولانی بورس را هموار کرد؛ مسیری که تا فروردین ۱۴۰۲ طول کشید تا شاخص دوباره قله تاریخی خود را پس بگیرد.
