ارزش دلاری بورس به آستانه ۱۰۰ میلیارد دلار رسید

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، در پایان معاملات روز گذشته، مجموع ارزش بازار سهام در بورس تهران و فرابورس ایران به رقم ۱۰ هزار و ۳۵۳ همت رسید. بر اساس نرخ دلار آزاد در محدوده ۱۰۷ هزار تومان، ارزش دلاری کل بازار سهام کشور حدود ۹۶ میلیارد دلار برآورد می‌شود؛ سطحی که نسبت به کف تاریخی ثبت‌شده در اوایل مهرماه، رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد.

بازگشت بورس از کف تاریخی

در پنجم مهرماه امسال، ارزش دلاری بازار سهام تا سطح ۷۷ میلیارد دلار کاهش یافته بود؛ اما طی هفته‌های اخیر با جهش بیش از ۲۴ درصدی دوباره به مسیر صعودی بازگشته است. عقب‌نشینی نرخ دلار از اوج ۱۱۸ هزار تومانی و رشد ملایم شاخص‌های بورسی در مهرماه، دو عامل اصلی این ترمیم بوده‌اند. در این دوره، حتی با وجود ثبات نسبی قیمت‌ها در مقیاس ریالی، کاهش نرخ دلار موجب افزایش ارزش دلاری سهام شد. علاوه بر آن، رونق نسبی معاملات سهام در مهر، قیمت ریالی شرکت‌ها را نیز بالا برد تا در مجموع، ارزش دلاری بازار به مرز روانی ۱۰۰ میلیارد دلار نزدیک شود. رقم ۷۷ میلیارد دلاری ثبت‌شده در مهر، کمترین سطح از خرداد ۱۳۹۸ تاکنون به شمار می‌رود.

فاصله با دوران اوج

مقایسه مقاطع اخیر نشان می‌دهد که بورس ایران هنوز فاصله زیادی با دوران اوج خود دارد. در اردیبهشت ۱۴۰۳ و همزمان با صعود شاخص کل به سطح ۳ میلیون و ۲۵۲ هزار واحد، ارزش دلاری بازار به ۱۴۲ میلیارد دلار رسیده بود. آن زمان، کاهش نرخ دلار به حدود ۸۰ هزار تومان در کنار خوش‌بینی به مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، موجب شد ارزش دلاری بازار سهام در بالاترین سطح سال جاری قرار گیرد.

نوسان دلار و اثر آن بر ارزش بازار

تحلیل روندها حاکی از آن است که ارزش دلاری بورس، به شدت تحت تأثیر نرخ ارز قرار دارد. به عنوان نمونه، اگر نرخ دلار به جای ۱۰۷ هزار تومان، روی ۱۲۰ هزار تومان تثبیت می‌شد، ارزش دلاری کل بازار حدود ۸۵ میلیارد دلار محاسبه می‌شد. این اختلاف ۱۱ میلیارد دلاری تنها ناشی از تغییر ۱۲ درصدی نرخ ارز است که اهمیت ثبات ارزی را در تحلیل واقعی دارایی‌ها نشان می‌دهد.

قطع رابطه سنتی دلار و بورس

در سال‌های اخیر، رابطه سنتی میان رشد نرخ ارز و افزایش شاخص بورس تضعیف شده است. در گذشته رشد دلار معمولاً با افزایش انتظارات تورمی و بهبود سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور همراه بود، اما اکنون این ارتباط کمرنگ شده است. فشار سیاست‌های قیمتی، افزایش هزینه‌های تولید، ابهام در بازارهای جهانی و ریسک‌های سیاسی موجب شده رشد دلار لزوماً به سودآوری شرکت‌ها منتهی نشود. به همین دلیل، حتی با رشد نرخ ارز، شاخص کل بورس و ارزش دلاری بازار هم‌جهتی سابق را نشان نمی‌دهند.

چشم‌انداز پیش‌رو

کارشناسان بر این باورند که در صورت ثبات نرخ ارز در محدوده فعلی و تداوم رشد شاخص کل در پاییز، احتمال عبور ارزش دلاری بازار از مرز ۱۰۰ میلیارد دلار در آبان‌ماه وجود دارد. این سطح از منظر روانی اهمیت زیادی دارد و معمولاً با افزایش توجه سرمایه‌گذاران و رشد معاملات همراه می‌شود. در عین حال، برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند که رشد اخیر بیشتر از تغییرات نرخ ارز ناشی شده تا بهبود واقعی عملکرد شرکت‌ها. برای پایداری رشد، افزایش صادرات غیرنفتی، ثبات قیمت‌های جهانی و کاهش هزینه‌های مالی بنگاه‌ها ضروری است.

فاز ترمیم بازار سهام

بازار سهام ایران پس از افت شدید تابستان، اکنون وارد فاز ترمیم شده است. رشد تدریجی شاخص‌ها، کاهش نوسانات ارزی و بازگشت بخشی از نقدینگی به بازار سرمایه موجب شده تا ارزش دلاری بورس از کف تاریخی فاصله بگیرد. با این حال، مسیر پیش‌رو همچنان نیازمند ثبات در سیاست‌های کلان اقتصادی، کنترل تورم و حفظ اعتماد سرمایه‌گذاران است؛ چرا که هرگونه شوک ارزی یا تغییر در انتظارات تورمی می‌تواند بار دیگر ارزش دلاری بازار را به سطح‌های پایین‌تر بازگرداند.