عقب‌ماندگی ارزش دلاری بورس از میانگین تاریخی؛ نشانه‌های امید در نیمه دوم سال

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار سهام ایران در روز سه‌شنبه با افت شاخص‌ها مواجه شد و شاخص کل بورس تهران به سطح 3 میلیون و 224 هزار واحد عقب‌نشینی کرد. با وجود این، کارشناسان معتقدند ارزش دلاری بورس همچنان از میانگین تاریخی خود فاصله دارد و پتانسیل رشد در ماه‌های آینده وجود دارد.

نشانه‌های بهبود در ساختار بازار سرمایه

علی فراقی، کارشناس بازار سرمایه، وضعیت کنونی بورس را نسبت به ماه‌های گذشته مثبت ارزیابی کرد و گفت بازار سرمایه و سایر بازارهای مالی از دوره‌ای که با ریسک‌های سنگین همراه بود فاصله گرفته‌اند. به گفته او، روند فعلی به شکل تدریجی در حال بهبود است و نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای از بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران مشاهده می‌شود. فراقی تاکید کرد یکی از دستاوردهای اخیر بازار، عبور شاخص کل از محدوده روانی 3 میلیون و 200 هزار واحد است که نشان می‌دهد کف‌ها و سقف‌های جدیدی در حال شکل‌گیری هستند. هرچند هنوز تثبیت قدرتمندی در این سطوح صورت نگرفته، اما احتمال ادامه مسیر صعودی پس از اصلاح‌های مقطعی وجود دارد.

نقش سیاست پولی و ثبات اقتصادی

این کارشناس بازار سرمایه، سیاستگذاری‌های اقتصادی به‌ویژه سیاست پولی بانک مرکزی را عامل مهمی در تداوم روند بازار دانست. او توضیح داد در صورتی که سیاست‌های پولی به سمت ثبات یا کاهش فشار حرکت کنند، احتمال تقویت روند صعودی بورس افزایش می‌یابد. فراقی همچنین به تفاوت شرایط بازارهای موازی اشاره کرد و افزود بازارهای طلا و ارز پس از یک دوره رشد ممتد، اکنون در فاز رکودی قرار دارند و احتمال تداوم این وضعیت در ماه‌های آینده زیاد است، مگر آنکه رخداد سیاسی یا اقتصادی غیرمنتظره‌ای اتفاق بیفتد.

برتری بازار سهام در مقایسه با طلا و ارز

در فضای داخلی نیز الگوی رکود نسبی در بازار طلا و ارز مشهود است. فراقی تاکید کرد با وجود رشدهای پیشین، این دو بازار در مسیر فرسایشی حرکت می‌کنند، در حالی که بازار سهام به دلیل ارزندگی دارایی شرکت‌ها و اصلاح صورت‌های مالی، ظرفیت بیشتری برای رشد دارد. به گفته او، بسیاری از شرکت‌های بزرگ و دارایی‌محور در ماه‌های اخیر عملکرد مناسبی داشته‌اند و سود خوبی برای سهامداران به همراه آورده‌اند. او پیش‌بینی کرد در صورت حفظ ثبات سیاسی و اقتصادی، بازار سهام در نیمه دوم سال می‌تواند عملکرد متفاوتی نسبت به نیمه اول داشته باشد و بخشی از زیان‌های گذشته، به‌ویژه در نمادهای بزرگ و متوسط، جبران شود.

عقب‌ماندگی ارزش دلاری بورس از میانگین تاریخی

علی اسکینی، دیگر کارشناس بازار سرمایه، در ارزیابی ارزش دلاری بازار سهام گفت ارزش فعلی بازار حدود 100 میلیارد دلار است که با حذف عرضه‌های اولیه از سال 1392 تاکنون، این رقم به حدود 60 میلیارد دلار کاهش می‌یابد. او با مقایسه این رقم با میانگین تاریخی 150 میلیارد دلاری بازار تاکید کرد که بورس همچنان از ارزش واقعی خود فاصله دارد و در محدوده‌ای پایین‌تر از میانگین بلندمدت معامله می‌شود.

چالش‌های سودآوری و هزینه‌های شرکت‌ها

اسکینی با اشاره به کاهش سود دلاری شرکت‌ها توضیح داد در اواخر دهه 90 و اوایل دهه 1400، مجموع سود دلاری شرکت‌های بورسی بین 25 تا 30 میلیارد دلار بود، اما در سال‌های اخیر این عدد به حدود 15 تا 16 میلیارد دلار کاهش یافته است. او رانت ارزی ناشی از اختلاف نرخ ارز آزاد و نرخ تسعیر، افزایش نرخ بهره و هزینه تامین مالی، ناترازی انرژی، افزایش قیمت انرژی و محدودیت‌های تولید را از عوامل اصلی افت سودآوری شرکت‌ها دانست.

او افزود قیمت دلاری انرژی نسبت به سال‌های پایانی دهه 90 پنج تا شش برابر رشد کرده و در کنار تحریم‌ها، مالیات‌های سنگین‌تر، حذف معافیت‌های مالیاتی و قیمت‌گذاری دستوری، فشار زیادی بر شرکت‌ها وارد کرده است. همین عوامل موجب شده نسبت‌های مالی مانند P/E در مقایسه با دوره‌های گذشته کاهش یابد.

امید به اصلاح ساختارها و بازگشت رشد

به گفته اسکینی، برخی نشانه‌های مثبت در ماه‌های اخیر ظاهر شده است. راه‌اندازی تالار دوم ارزی و احتمال حذف تدریجی رانت ارزی، کاهش مداخلات دولت در قیمت‌گذاری و طرح بازنگری در نرخ انرژی صنایع، از عواملی هستند که می‌توانند به بهبود فضای بازار منجر شوند. او تاکید کرد در صورت تداوم این روندها، بازار سرمایه می‌تواند به مسیر رشد پایدار و منطقی بازگردد و عقب‌ماندگی خود از میانگین تاریخی را جبران کند.