فرصتی که بازار سرمایه ایران دیر دید / وقتی ابزار مالی بعد از موج می آید

میثم بهرامی – سرمایه و بورس: بازارهای جهانی بار دیگر نشان دادند که سرعت تصمیم گیری و به موقع بودن ابزارهای مالی، نقش تعیین کننده ای در بهره بردن از فرصت ها دارد. رکوردشکنی های متوالی قیمت جهانی نقره و عبور تاریخی هر اونس از سطح ۶۶ دلار، یکی از همان نقاط عطفی بود که می توانست برای سرمایه گذاران ایرانی نیز منافع قابل توجهی ایجاد کند، اما بازار سرمایه ایران عملا تماشاگر این جهش ماند.

اکنون و پس از آنکه بخش مهمی از این موج صعودی طی شده، تازه صحبت از راه اندازی سه صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر نقره در بازار سرمایه به میان آمده است. هرچند ایجاد این صندوق ها در ذات خود اقدامی مثبت و در راستای افزایش تنوع ابزارهای مالی محسوب می شود، اما زمان بندی آن پرسش برانگیز است. ابزار مالی زمانی معنا پیدا می کند که پیش از وقوع موج های بزرگ، در دسترس سرمایه گذار باشد، نه پس از آن.

دو سال عقب هستیم

اگر چنین صندوق هایی یک یا دو سال قبل راه اندازی می شدند، سرمایه گذاران داخلی می توانستند همگام با بازارهای جهانی از نوسانات پرشتاب قیمت نقره منتفع شوند و بخشی از نقدینگی سرگردان نیز به جای حرکت به سمت بازارهای غیرمولد، در مسیر شفاف و قابل رصد بازار سرمایه قرار گیرد. تاخیر در طراحی و عرضه ابزارها، عملا بخشی از فرصت سودآوری را از بین برده و جذابیت بازار سرمایه را کاهش داده است.

این موضوع تنها به نقره محدود نمی شود. نهادهای مالی و سیاست گذاران بازار سرمایه ایران سال هاست که با فاصله ای معنادار نسبت به تحولات روز دنیا حرکت می کنند. واکنش ها اغلب پسینی است و تصمیم گیری ها زمانی انجام می شود که بخش عمده ای از فرصت از دست رفته است. نتیجه چنین رویکردی، عقب ماندگی ساختاری بازار سرمایه و کاهش اعتماد سرمایه گذاران حرفه ای است.

بازار سرمایه برای ایفای نقش واقعی خود نیازمند پیش بینی، جسارت در تصمیم گیری و حرکت همزمان با روندهای جهانی است. در غیر این صورت، حتی بهترین ابزارها هم وقتی دیر عرضه شوند، تنها می توانند حسرت فرصت های ازدست رفته را یادآوری کنند، نه اینکه ارزش افزوده واقعی برای سرمایه گذاران ایجاد کنند.