رشد ۲۳درصدی شاخص کل در آذر؛ بورس درخشان‌تر از دلار

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، آذرماه ۱۴۰۳ به‌عنوان بهترین ماه سال برای بورس تهران ثبت شد؛ جایی که شاخص کل با رشد ۲۳ درصدی نه‌تنها در رتبه سوم بازدهی بازارهای دارایی داخلی قرار گرفت، بلکه برای نخستین‌بار در تاریخ وارد کانال ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار واحدی شد و یک رکورد تاریخی جدید به جا گذاشت.

آذر؛ ماه طلایی بورس تهران

نهمین ماه سال در حالی به پایان رسید که تمامی بازارهای دارایی داخلی با افزایش قیمت همراه بودند. در این میان، نیم‌سکه با رشد ۲۷ درصدی بیشترین بازدهی را به خود اختصاص داد، ربع‌سکه با ۲۵ درصد رشد در جایگاه دوم ایستاد و شاخص کل بورس با افزایش ۲۳ درصدی، رتبه سوم جدول بازدهی آذرماه را از آن خود کرد. دلار بازار آزاد نیز در این ماه ۱۴ درصد رشد داشت. شاخص کل بورس در معاملات پایانی آذرماه حتی موفق شد برای نخستین‌بار وارد کانال ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار واحدی شود، هرچند در پایان معاملات با عقب‌نشینی جزئی از این سطح همراه شد.

عملکرد درخشان بورس در فصل پاییز

پاییز ۱۴۰۳ به فصلی طلایی برای بازار سهام تبدیل شد. شاخص کل بورس در این فصل با ثبت بازدهی ۵۳ درصدی، بالاتر از تمام بازارهای دارایی قرار گرفت و صدرنشین جدول شد. در این بازه، نیم‌سکه با رشد ۴۶ درصدی در جایگاه دوم و طلای ۱۸ عیار با افزایش ۴۵ درصدی در رتبه سوم قرار گرفتند. شاخص هم‌وزن و شاخص کل فرابورس نیز به ترتیب رشد ۳۹ و ۳۸ درصدی را تجربه کردند. ضعیف‌ترین عملکرد پاییز به دلار بازار آزاد اختصاص داشت که با وجود رشد ۲۶ درصدی، از بازار سهام و طلا عقب ماند.

بازدهی بازارها از ابتدای سال

با وجود پیشتازی بورس در پاییز، بررسی عملکرد ۹ ماهه نشان می‌دهد که بازار سهام همچنان از طلا عقب‌تر است. طلای ۱۸ عیار از ابتدای سال رشد ۶۷ درصدی را ثبت کرده و در صدر جدول بازدهی قرار دارد. پس از آن، سکه امامی با بازدهی ۴۴.۱ درصدی و شاخص کل بورس با رشد ۴۳.۸ درصدی به ترتیب در جایگاه‌های دوم و سوم ایستاده‌اند. شاخص هم‌وزن و شاخص کل فرابورس نیز رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند. با این حال، بورس در مقایسه با دلار آزاد، نیم‌سکه و ربع‌سکه عملکرد بهتری از خود نشان داده است؛ دلار در ۹ ماه نخست سال تنها ۳۲ درصد رشد داشته است.

پشت پرده بازگشت اقبال به بورس

پس از رشد ۲۰ درصدی ابتدای سال، شاخص کل وارد فاز اصلاح شد و همزمان با افزایش ریسک‌های سیستماتیک و رخدادهای سیاسی، تا محدوده ۲ میلیون و ۳۹۵ هزار واحدی عقب نشست. این اصلاح اگرچه موجب تخلیه هیجانات صعودی شد، اما زمینه‌ساز شکل‌گیری موج جدیدی از رشد گردید. از اوایل شهریورماه، بازار سهام وارد یک روند صعودی پایدار شد و با عبور از سقف تاریخی ۳ میلیون و ۲۵۲ هزار واحدی، فاز جدیدی از انتظارات مثبت را رقم زد. در پایان پاییز، شاخص کل با ثبت عدد ۳ میلیون و ۸۹۸ هزار واحدی، کارنامه‌ای درخشان از خود به جا گذاشت.

نقش دلار و انتظارات تورمی در رشد بورس

یکی از مهم‌ترین محرک‌های رشد بورس در پاییز، افزایش قیمت دلار و تشدید انتظارات تورمی بود. رشد نرخ ارز که مستقیماً بر سودآوری اسمی شرکت‌های بورسی اثرگذار است، بار دیگر توجه سرمایه‌گذاران را به بازار سهام جلب کرد. همزمان با این روند، ارزش معاملات و مشارکت سرمایه‌گذاران حقیقی نیز افزایش یافت و بازار توانست از فضای تورمی به نفع خود بهره‌برداری کند.

جاماندگی تاریخی بورس و فعال شدن پتانسیل رشد

بازار سهام در سال‌های گذشته نسبت به تورم، نرخ ارز و سایر بازارهای موازی دچار جاماندگی معنادار شده بود. همین مسئله باعث شد بورس در مقایسه با بازارهایی مانند طلا، ارز و مسکن، از پتانسیل بالاتری برای رشد برخوردار باشد. با کاهش نسبی ریسک‌های سیستماتیک و بهبود فضای انتظارات، این ظرفیت نهفته در ماه‌های اخیر فعال شد و بازگشت سرمایه‌گذاران حقیقی را به دنبال داشت.

تحلیل کارشناسی از روند صعودی بورس

علیرضا خان‌محمدی، کارشناس بازارهای مالی، معتقد است که رشد اخیر بورس صرفاً ناشی از هیجانات کوتاه‌مدت نیست، بلکه نتیجه مجموعه‌ای از اصلاحات سیاستی و تصمیمات بنیادین در اقتصاد و بازار سرمایه است. به گفته او، تغییر سازوکار عرضه ارز شرکت‌های صادرات‌محور و فاصله گرفتن از نرخ‌های دستوری، سودآوری این شرکت‌ها را تقویت کرده و سیگنال مثبتی به بازار داده است.

سودآوری شرکت‌ها و نقش بورس کالا

این کارشناس تأکید می‌کند که تسهیل افزایش نرخ محصولات و کشف قیمت رقابتی در بورس کالا، به‌ویژه در صنایع فلزی و فولادی، به شفافیت درآمدها و حفظ حاشیه سود شرکت‌ها کمک کرده است. این عوامل باعث شده بازار سرمایه در سطوح فعلی همچنان از منظر سودهای قابل تحقق، ارزنده ارزیابی شود.

ریسک‌های پیش‌روی بازار سرمایه

با وجود بهبود چشم‌انداز بورس، ریسک‌هایی همچنان بازار را تهدید می‌کنند. فروش اوراق بدهی دولت در شرایط کسری بودجه، احتمال افزایش نرخ بهره، سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی و عرضه اولیه گسترده شرکت‌ها می‌تواند فشار مضاعفی بر نقدینگی بازار وارد کند. همچنین چالش‌های مزمن حوزه انرژی، محدودیت برق و گاز، و متغیرهای بیرونی مانند سیاست‌های مالی دولت و تحولات دیپلماتیک، از دیگر ریسک‌های مهم پیش‌روی بازار هستند.

بورس دوباره در مرکز توجه سرمایه‌گذاران

در مجموع، آنچه در پاییز ۱۴۰۳ رخ داد، بازگشت اعتماد و اقبال سرمایه‌گذاران به بازار سهام بود. هرچند تداوم این مسیر صعودی به ثبات سیاستگذاری اقتصادی و مدیریت ریسک‌ها وابسته است، اما بورس بار دیگر جایگاه خود را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران تثبیت کرده است.