چرا بورس در اقتصاد ایران جایگاهی ندارد؟
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار سرمایه ایران با وجود گستردگی و تنوع ابزارها، هنوز نتوانسته به جایگاه واقعی خود در نظام اقتصادی کشور دست یابد. در حالی که بورس می‌تواند نقش کلیدی در تأمین مالی پروژه‌های مولد و کاهش وابستگی دولت به منابع ناپایدار ایفا کند، عملکرد آن طی سال‌های اخیر تحت‌الشعاع بی‌ثباتی‌های مزمن اقتصادی و مداخلات متعدد سیاست‌گذاران قرار گرفته است.
نااطمینانی‌های کلان، مانع نقش‌آفرینی بازار سرمایه
تحریم‌های بین‌المللی، بی‌ثباتی سیاست‌های ارزی و مالی، و محدودیت‌هایی مانند دامنه نوسان و قیمت‌گذاری دستوری باعث شده‌اند تا اعتماد عمومی به بورس به شدت تضعیف شود. این در حالی است که در کشورهای موفق، بازار سرمایه با اتکا بر ابزارهایی چون صندوق‌های پروژه‌محور و اوراق هدفمند، توانسته رشد تولید و اشتغال را هدایت کند.
در ایران، علی‌رغم توسعه ظاهری ابزارهای مالی، همچنان حلقه‌های اصلی پیوند میان سرمایه‌های مردمی و پروژه‌های اقتصادی غایب است. نبود نقشه راه روشن، ضعف در حقوق مالکیت و مداخلات لحظه‌ای، فضای پیش‌بینی‌ناپذیری را برای فعالان بازار ایجاد کرده که نتیجه آن، خروج سرمایه‌ها و افت مداوم شاخص‌ها بوده است.
افت شاخص‌ها؛ زنگ خطر برای سیاست‌گذاران
افت بازار سهام در شرایطی که نقدینگی در حال رشد است و نرخ بهره واقعی بالاست، نشانه روشنی از ناهماهنگی عمیق میان اجزای سیاست اقتصادی کشور است. در چنین شرایطی، بورس می‌تواند به عنوان یک «ابزار هشدار سیاستی» عمل کند؛ به شرط آنکه دولت پیام این بازار را جدی بگیرد و به جای کنترل مصنوعی شاخص‌ها، در جهت اصلاح سیاست‌های کلان اقتصادی گام بردارد.
معاون سازمان بورس: احتمال تعطیلی بازار بسیار پایین است
خروج ادامه دار پول حقیقی از بورس/ تنها ۵درصد نمادها سبز ماندند
الزامات بازسازی اعتماد در بازار سرمایه
راهکارهای عملی برای احیای نقش بازار سرمایه، نیازمند اصلاحات بنیادی است. ارائه ابزارهای متنوع سرمایه‌گذاری با دسترسی آسان، کاهش کارمزدها، معافیت‌های مالیاتی هدفمند و حذف قیمت‌گذاری دستوری تنها بخشی از اقدامات موردنیاز است. همچنین تقویت نهادهای ناظر، شفافیت مالیاتی و ثبات در سیاست خارجی می‌تواند به بازسازی اعتماد سرمایه‌گذاران منجر شود.
بازار سرمایه زمانی می‌تواند به توسعه اقتصادی کشور کمک کند که خود قربانی بی‌ثباتی‌ها و سیاست‌گذاری‌های ناهماهنگ نشود. اگر دولت، پیام‌های پنهان در تلاطم‌های بورس را درک کند، این بازار می‌تواند نه‌تنها آینه اقتصاد، بلکه اهرمی برای اصلاح ساختارها باشد.
