مقصر بحران مسکن در ایران کیست؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، نیمی از ساکنان تهران مستاجرند و سن انتظار برای خانه‌دار شدن به ۱۰۰ سال رسیده است. این آمارها به وضوح نشان از بحرانی عمیق در بازار مسکن ایران دارند. بحرانی که نه تنها زندگی میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر قرار داده، بلکه تبعات اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای نیز به دنبال داشته است. اما ریشه‌های این بحران چیست و چه عواملی در شکل‌گیری آن نقش داشته‌اند؟

ریشه‌های بحران مسکن

ریشه‌های بحران مسکن در ایران را می‌توان در دهه‌های گذشته و در سیاست‌گذاری‌های نادرست دولت‌های مختلف جستجو کرد. عدم توجه به عرضه کافی زمین برای ساخت مسکن، سیاست‌های غلط در حوزه مالیات و تسهیلات مسکن، و سوداگری در بازار مسکن از جمله عواملی هستند که در طول زمان باعث افزایش بی‌رویه قیمت مسکن و ناتوانی مردم در خرید آن شده‌اند.

عوامل موثر در بحران مسکن

علاوه بر ریشه‌های تاریخی، عوامل متعددی نیز در تشدید بحران مسکن در سال‌های اخیر نقش داشته‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:

• تورم عمومی: تورم بالا و کاهش قدرت خرید مردم، تقاضا برای مسکن را کاهش داده و باعث رکود در این بازار شده است.
• رشد بازارهای موازی: سرمایه‌گذاری در بازارهای دیگر مانند ارز و طلا، جذابیت کمتری برای بازار مسکن ایجاد کرده است.
• نرخ مصالح ساختمانی: افزایش قیمت مصالح ساختمانی، هزینه ساخت مسکن را بالا برده و در نتیجه قیمت فروش آن را نیز افزایش داده است.
• توان خرید پایین: کاهش قدرت خرید مردم، تقاضا برای مسکن را کاهش داده و باعث رکود در این بازار شده است.
• معاملات سوداگرانه: سوداگری در بازار مسکن، قیمت‌ها را به صورت مصنوعی بالا برده و دسترسی مردم به مسکن را دشوارتر کرده است.
• تقاضای پنهان: وجود تقاضای پنهان برای مسکن، به دلیل ناتوانی در خرید، باعث افزایش بیشتر قیمت‌ها در صورت عرضه محدود می‌شود.
• مالیات‌های حوزه مسکن: مالیات‌های بالا در حوزه مسکن، هزینه خرید و فروش آن را افزایش داده است.
• میزان ساخت‌وساز: کاهش ساخت‌وساز مسکن، عرضه را محدود کرده و باعث افزایش قیمت‌ها شده است.
• متغیرهای سیاسی: عوامل سیاسی نیز می‌توانند بر بازار مسکن تاثیرگذار باشند.

راهکار حل بحران مسکن

کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی راهکارهای مختلفی برای حل بحران مسکن پیشنهاد می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش عرضه زمین: دولت باید زمین‌های تحت اختیار خود را برای ساخت مسکن عرضه کند تا عرضه مسکن افزایش یابد و قیمت‌ها کاهش یابد.
• تسهیلات مسکن: ارائه تسهیلات کم‌بهره و با بازپرداخت طولانی‌مدت می‌تواند به افزایش قدرت خرید مردم و رونق بازار مسکن کمک کند.
• کنترل سوداگری: وضع قوانین و مقررات سختگیرانه برای جلوگیری از سوداگری در بازار مسکن می‌تواند به کنترل قیمت‌ها و دسترسی آسان‌تر مردم به مسکن منجر شود.
• حمایت از ساخت مسکن: دولت باید از ساخت مسکن توسط بخش خصوصی حمایت کند و مشوق‌هایی برای سازندگان در نظر بگیرد.
• توسعه مسکن اجتماعی: ساخت مسکن اجتماعی برای اقشار کم‌درآمد جامعه می‌تواند به کاهش تقاضای مسکن در بازار آزاد و کنترل قیمت‌ها کمک کند.

سخن پایانی

بحران مسکن در ایران یک معضل پیچیده است که عوامل متعددی در آن دخیل هستند. برای حل این بحران، لازم است سیاست‌های دولت در حوزه مسکن تغییر کند و راهکارهای کارآمدی برای افزایش عرضه مسکن و کاهش قیمت آن اتخاذ شود. همچنین، همکاری بین بخش خصوصی و دولت و توجه به نظرات کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی می‌تواند در حل این بحران موثر باشد.