واگذاری مدیریت ایران‌خودرو و چالش‌های خصوصی‌سازی نیمه‌کاره
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، در ماه‌های اخیر واگذاری مدیریت ایران‌خودرو به کنسرسیوم بخش خصوصی با چالش‌های جدی مواجه شده است و تمرکز مدیران جدید بیشتر بر افزایش قیمت‌ها بوده است تا اصلاح ساختار و بهره‌وری. این رویکرد باعث ایجاد تنش با حاکمیت و کاهش اعتماد میان بخش خصوصی و دولت شده است و مسیر خصوصی‌سازی را پیچیده و پرریسک کرده است.
خصوصی‌سازی ناقص و مدیریت نیمه‌خصوصی
واگذاری مدیریت ایران‌خودرو به بخش خصوصی به معنای خصوصی‌سازی کامل نیست و بخش عمده سهام همچنان در اختیار دولت است. مدیریت کنسرسیوم ۳۰ درصد سهام را در اختیار دارد، اما بدون حکمرانی قوی و نظارت مؤثر، تفاوت قابل توجهی با مدیریت دولتی ایجاد نشده است و اهداف اصلی واگذاری مانند کاهش هزینه‌ها و بهبود بهره‌وری محقق نشده است.
تمرکز بیش از حد بر قیمت‌گذاری
مدیران جدید ایران‌خودرو بر افزایش قیمت‌ها تأکید دارند و این موضوع باعث تنش با نهادهای دولتی شده است. کارشناسان معتقدند هدف اصلی واگذاری مدیریت، اصلاح ساختار، حذف موازی‌کاری‌ها و استفاده بهینه از منابع بود و افزایش صرف قیمت‌ها نمی‌تواند جایگزین این اهداف باشد.
بهرامی ارض‌اقدس: خصوصی‌سازی ایران‌خودرو، نقطه عطف صنعت خودرو
یارانه نقدی بدون کنترل تورم ارزش خود را از دست می‌دهد
اصلاحات ساختاری و چابک‌سازی
اقداماتی مانند انحلال شرکت‌های غیرضروری و تخصصی‌سازی واحدها آغاز شده است اما کارشناسان هشدار می‌دهند که این اصلاحات نباید منجر به تقویت بنگاه‌های وابسته به سهامداران خاص شود تا از ایجاد انحصار جلوگیری شود. اصلاحات باید با عدالت و رویکرد ملی انجام شود و منافع همه ذی‌نفعان رعایت گردد.
نقش حاکمیت و حکمرانی قوی
بدون حضور فعال و نظارت حاکمیت، خصوصی‌سازی می‌تواند به رهاسازی و ایجاد رانت‌های بزرگ برای گروه‌های خاص منجر شود. نرخ ارز و سیاست‌های کلان اقتصادی همچنان عامل تعیین‌کننده قیمت خودرو هستند و اختلافات مدیریتی تأثیر مستقیمی بر بازار ندارد.
اعتماد و تعامل با حاکمیت
بخش خصوصی باید ابتدا اعتماد حاکمیت را جلب کرده و توانمندی خود را در مدیریت منابع نشان دهد. رفتار جسورانه و مخالفت با دولت در ماه‌های نخست می‌تواند باعث تنش‌های طولانی‌مدت و تهدید اصلاحات واقعی شود و پیامد مثبتی برای صنعت خودرو و بخش خصوصی نخواهد داشت.
نتیجه‌گیری و پیامدها
ادامه روند فعلی می‌تواند اصلاحات واقعی را به تأخیر انداخته و خصوصی‌سازی ایران‌خودرو را به تجربه‌ای ناکام تبدیل کند. برای موفقیت، بخش خصوصی باید با احتیاط عمل کرده، اصلاح ساختار را در اولویت قرار دهد و همکاری نزدیک با حاکمیت داشته باشد، نه اینکه تنها بر افزایش قیمت‌ها تمرکز کند.
