نرخ ارز مسافرتی دیگر یارانه‌ای نیست

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بانک مرکزی با ابلاغ سازوکار جدید، نحوه محاسبه و خرید ارز مسافرتی برای سفرهای خارجی را تغییر داد؛ اقدامی که به پایان یک رانت دولتی چهل ساله در این حوزه منجر می‌شود. از روز شنبه سوم آبان، نرخ ارز مسافرتی دیگر با قیمت اعلامی اسکناس دلار در مرکز مبادله تعیین نمی‌شود و بر اساس نرخ توافقی تالار دوم مرکز مبادله به همراه کارمزد تبدیل و نقل و انتقال اسکناس محاسبه خواهد شد.

پایان رانت دولتی ارز مسافرتی

سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، اصغر بالسینی، اعلام کرد که مسافران خارج از کشور از این پس باید ارز مسافرتی خود را براساس نرخ کشف شده در تالار دوم ارز تجاری مرکز مبادله دریافت کنند. وی افزود که این نرخ شامل هزینه تبدیل و نقل و انتقال اسکناس خواهد بود و روزانه با توجه به نوسانات تالار دوم تعیین و اعلام می‌شود.

بانک‌های عامل و دریافت ارز مسافرتی

بالسینی تصریح کرد که مسافران برای دریافت ارز مسافرتی باید به بانک‌های ملی، ملت و سامان مراجعه کنند و نرخ‌های اعلامی براساس روش جدید محاسبه خواهد شد. وی همچنین یادآور شد که این تغییر تنها شامل ارز مسافرتی است و سایر ارزهای خدماتی مانند ارز دانشجویی، درمانی یا ارز فدراسیون‌های ورزشی بدون تغییر باقی می‌مانند.

تاریخچه و انتقادها نسبت به ارز مسافرتی

پرداخت ارز مسافرتی در ایران به حدود چهار دهه پیش بازمی‌گردد. در ابتدا به هر مسافر سالانه ۳۰۰ دلار اختصاص می‌یافت، سپس در سال ۱۳۹۰ به ۲ هزار دلار و بعد به ۱ هزار دلار کاهش یافت. در سال ۱۴۰۰ نیز این میزان به همان ۱ هزار دلار رسید. کارشناسان اقتصادی و بانکی همواره به اختلاف نرخ ارز مسافرتی با بازار آزاد و ایجاد رانت برای دهک‌های بالای جامعه انتقاد داشتند. جانجان، کارشناس اقتصادی، اظهار داشت که یارانه ارز مسافرتی از جیب سایر هموطنان پرداخت می‌شود و حجت‌الله فرزانی، کارشناس امور بانکی، این یارانه را برای گروه‌های برخوردار و مسافران خارجی دانست.

سازوکار جدید و اثر آن بر بازار

با اجرای این روش جدید، نرخ ارز مسافرتی به روز و متناسب با نرخ تالار دوم ارز تجاری مرکز مبادله ایران به اضافه هزینه‌های انتقال اسکناس اعلام خواهد شد و بدین ترتیب، رانت دولتی چهار دهه‌ای برای سفرهای خارجی پایان می‌یابد. کارشناسان معتقدند که این اقدام باعث کاهش فشار بر بانک مرکزی و جلوگیری از تخصیص یارانه به گروه‌های پردرآمد می‌شود.