حاشیه سود شرکت های بورس به وضعیت نگران کننده رسید

سایه اصغری – پایگاه خبری سرمایه و بورس: حاشیه سود بنگاه‌های تولیدی در بهار 1403 به پایین‌ترین سطح خود در چهار سال گذشته رسید. طبق گزارش سازمان بورس و اوراق بهادار، این نسبت که در زمستان 1399 به رکورد 28.2 درصدی رسیده بود، در بهار امسال به 13 درصد کاهش یافته است.

روند نزولی حاشیه سود از سال 1399 تا 1403

در بهار 1399، حاشیه سود خالص بنگاه‌ها 23 درصد بود. این رقم در بهار 1400 به 23.1 درصد، در بهار 1401 به 20.9 درصد و در بهار 1402 به 17.4 درصد رسید و در نهایت در بهار 1403 به 13 درصد سقوط کرد. آمار مشابهی نیز در فصول تابستان و زمستان مشاهده می‌شود که روند کاهش مداوم را نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال، در زمستان 1402 حاشیه سود به 14.6 درصد کاهش یافته، در حالی که در زمستان 1399 این عدد 28.2 درصد بود.

دلایل کاهش حاشیه سود بنگاه‌ها

کاهش حاشیه سود بنگاه‌های تولیدی به عوامل مختلفی نسبت داده شده است؛ از جمله افزایش بهای تمام‌شده ناشی از رشد هزینه‌های انرژی و نهاده‌های تولید، ناهماهنگی نرخ درآمد حاصل از فروش (نرخ نیمایی) با هزینه‌ها (بر اساس دلار آزاد) و همچنین سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری در برخی صنایع نظیر خودروسازی و نیروگاه‌ها.

وضعیت صنایع مختلف

در بررسی حاشیه سود صنایع مختلف، صنعت استخراج کانه‌های فلزی همچنان در صدر قرار دارد. این صنعت در بهار 1402 حاشیه سود 34 درصدی و در زمستان همان سال سود 41 درصدی ثبت کرده است که میانگین 12 ماهه آن به 35 درصد می‌رسد.

در مقابل، صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای عملکرد ضعیف‌تری داشته است. حاشیه سود این بخش در بهار 1402، 7 درصد بود که در زمستان به 5 درصد کاهش یافت. میانگین سالانه این صنعت 10 درصد گزارش شده است.

صنعت فلزات اساسی نیز با کاهش قابل توجهی مواجه بوده و از سود 35 درصدی در بهار 1402 به 20 درصد در زمستان همان سال رسیده است. میانگین سالانه این صنعت 27 درصد برآورد شده است.

در صنعت محصولات شیمیایی نیز کاهش سودآوری مشاهده می‌شود. این صنعت در بهار 1402 حاشیه سود 27 درصدی داشت، اما در زمستان به 17 درصد کاهش یافت و میانگین سالانه آن 23 درصد بوده است.

رشد محدود در سایر صنایع

در حالی که بیشتر صنایع با افت سودآوری مواجه بودند، سایر صنایع بورسی رشد اندکی را تجربه کردند. حاشیه سود این دسته از صنایع از 8 درصد در بهار 1402 به 10 درصد در زمستان همان سال رسید و میانگین سالانه آن‌ها به 9 درصد رسیده است.

این آمارها نشان‌دهنده فشار قابل توجه بر سودآوری شرکت‌های تولیدی در ایران است که ادامه آن می‌تواند اثرات اقتصادی و بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد.