محدودیت دامنه نوسان در ۷۹درصد بورس‌های دنیا
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، مدیر پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار با استناد به نتایج مطالعات تطبیقی اعلام کرد که در ۷۹ درصد بورس‌های منتخب جهان، محدودیت دامنه نوسان وجود دارد. به گفته وی، نهاد ناظر بازار سرمایه ایران نیز با تکیه بر بررسی‌های علمی، به دنبال طراحی چارچوبی داده‌محور برای ارتقاء تصمیم‌گیری در خصوص این ابزار مهم تنظیم‌گری است.
نتایج مطالعات تطبیقی در سطح جهانی
امیربهداد سلامی، مدیر پژوهش سازمان بورس، با اشاره به تحلیل ۶۰ بورس منتخب جهان گفت:«تنها ۲۱ درصد از بورس‌ها فاقد محدودیت دامنه نوسان هستند. در ۷۹ درصد بازارهای جهانی، نوعی از این محدودیت اعمال می‌شود که یا به صورت ایستا (۴۳ درصد) یا پویا و ترکیبی (۳۶ درصد) است.»
سلامی با بیان اینکه کشورهای فاقد دامنه نوسان نیز از ابزارهای کنترلی دیگر مانند توقف معاملات و مکانیزم‌های کنترل خودکار نوسان استفاده می‌کنند، افزود: “محدودیت دامنه نوسان در سطح بین‌المللی بیشتر از آن است که تصور می‌شود و حذف کامل آن بدون زیرساخت‌های جایگزین ریسک بالایی به همراه دارد.”
افت شاخص کل بورس و خروج پول حقیقی از بازار
دستور سران قوا برای توقف واگذاری سهام سایپا و ایران‌خودرو تا اطلاع ثانوی
ضرورت ارتقاء فرآیند تصمیم‌گیری در بازار سرمایه
به گفته این مقام مسئول، در سازمان بورس برای اصلاح ریزساختارهایی مانند دامنه نوسان، فرآیندی علمی و چندمرحله‌ای تعریف شده که شامل تحلیل داده‌های بازار، ریسک‌های سیستمی، نظر خبرگان و ارزیابی مقایسه‌ای با سایر کشورهاست.
سلامی خاطرنشان کرد:«مدیران ارشد سازمان بر ضرورت طراحی ماتریس تصمیم‌گیری قدرتمندتر تاکید دارند. از این رو، مطالعات برای ارتقاء فرآیند تصمیم‌گیری به‌منظور دستیابی به چارچوبی پایدار و پاسخ‌گو در حال انجام است.»
تمرکز بر تحلیل ریسک سیستماتیک و استرس مالی
سلامی تصریح کرد که یکی از محورهای مهم در تصمیم‌سازی‌های جدید، محاسبه دقیق استرس مالی و ریسک سیستماتیک در بازار است. وی افزود:«نهاد ناظر باید توان شناسایی و واکنش سریع نسبت به تحولات بازار را در اختیار داشته باشد، چه در سطح کلان و چه در سطح صنایع و شرکت‌ها.»
تدوین بسته سیاستی عملیاتی با مشارکت ذی‌نفعان بازار
در ادامه این مسیر، سازمان بورس با همکاری سایر ارکان بازار و نهادهای تخصصی به دنبال تدوین یک بسته کامل، عملیاتی و بومی‌شده برای مدیریت دامنه نوسان و سایر ریزساختارهای بازار است.
سلامی با اشاره به وجود برخی محدودیت‌های زیرساختی گفت: «با وجود پیچیدگی شرایط، دستیابی به راهکارهای کاربردی و مبتنی بر واقعیت بازار در اولویت سازمان بورس قرار دارد. تعامل حداکثری با بورس‌ها، نهادهای مالی و بازیگران بازار در دستور کار است.»
دامنه نوسان ابزار تنظیم‌گری یا مانع رشد؟
در شرایط فعلی بازار سرمایه ایران، بحث درباره حذف یا اصلاح دامنه نوسان همواره موضوعی بحث‌برانگیز بوده است. اما آن‌گونه که آمارهای بین‌المللی و سخنان مسئولان نشان می‌دهد، دامنه نوسان ابزاری رایج برای حفظ ثبات بازارها و کنترل هیجانات رفتاری است.
با این حال، اجرای آن باید در چارچوبی علمی، دقیق و هماهنگ با شرایط خاص هر بازار انجام شود. به نظر می‌رسد سازمان بورس با رویکردی داده‌محور و بررسی‌های تطبیقی، در مسیر طراحی یک نظام تصمیم‌گیری بهینه برای این موضوع گام برداشته است.
