حذف یارانه نقدی میلیونها ایرانی در سال جاری و سالهای اخیر، پرسشهای جدی درباره نحوه هزینهکرد منابع ناشی از این اقدام ایجاد کرده است. برآوردها نشان میدهد با قطع یارانهها و کاهش پرداخت یارانههای نقدی، منابع مالی چند دهها هزار میلیارد تومانی به دولت منتقل شده، اما تاکنون شفافسازی مشخصی درباره مصارف این پولها ارائه نشده است.
طرح «یسنا» از آذرماه با هدف حمایت تغذیهای از مادران و کودکان آغاز میشود و بر اساس اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مادران دارای نوزاد زیر دو سال ماهانه ۷۰۰ هزار تومان برای ارتقای وضعیت تغذیه فرزند خود دریافت خواهند کرد. این حمایت در کنار طرح ویژه کودکان مبتلا به سوءتغذیه زیر پنج سال اجرا میشود که طی آن مجموعاً یکمیلیون و ۳۰۰ هزار تومان تا پایان فروردینماه در چند نوبت به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود.
رئیس مرکز فناوری اطلاعات، هوشمندسازی و امنیت فضای مجازی سازمان هدفمندسازی یارانهها اعلام کرد افرادی که شماره حساب بانکی خود را در سامانه «سیمین» (اصلاح الگوی خانوار) ثبت نکنند، مشمول دریافت یارانه نقدی نخواهند شد. به گفته او، ثبت حساب بانکی شرط اصلی و اولیه برای واریز یارانه است و حتی اگر فرد در دهکهای مشمول قرار داشته باشد، بدون شماره حساب امکان پرداخت وجود ندارد.
ارزش دلاری یارانه نقدی پس از گذشت ۱۵ سال از آغاز طرح هدفمندی یارانهها، به پایینترین سطح تاریخی خود رسیده است. بررسیها نشان میدهد مبلغ یارانهای که در آذرماه ۱۳۸۹ معادل بیش از ۴۳ دلار بود، اکنون به حدود ۳.۶ دلار کاهش یافته است؛ به این ترتیب، یارانه نقدی در طول این سالها بیش از ۹۱ درصد از قدرت خرید خود را از دست داده است.
حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، از نظمبخشی به پرداخت یارانهها تا پایان سال خبر داد. او در حاشیه جلسه امروز هیئت دولت در جمع خبرنگاران اعلام کرد که از این پس، یارانه نقدی خانوارها بهصورت منظم و ماهانه واریز خواهد شد.
زمان واریز یارانه نقدی آبانماه ۱۴۰۴ برای دهکهای مختلف درآمدی اعلام شد. اطلاعات آنلاین نوشت: پرداخت یارانه این ماه مانند ماههای گذشته در دو نوبت مجزا انجام میشود تا روند توزیع منظمتر صورت گیرد.
روند حذف یارانه نقدی خانوارها در ماههای اخیر با وجود کاهش سرعت، همچنان ادامه دارد و بر اساس آمارهای رسمی، طی ماههای مرداد تا مهر ۱۴۰۴ بیش از ۷.۵ میلیون نفر از فهرست یارانهبگیران خارج شدهاند.
پیگیریها از شاخص جدید دهکبندی یارانهها نشان میدهد که شاخص خرید خرد بهعنوان معیار تازهای برای تعیین حذف یا ادامه پرداخت یارانهها در نظر گرفته شده است. بر اساس این شاخص، به ازای هر فرد در خانوار ۱۰ میلیون تومان خرید خرد در ماه در نظر گرفته میشود و اگر مجموع خرید خرد و اجارهبهای یک خانوار طی میانگین شش ماه، از حد تعیین شده فراتر رود، خانوار در سه دهک بالای درآمدی قرار گرفته و یارانه آن حذف میشود.
در حالیکه دولت از ابتدای سال جاری تاکنون یارانه حدود ۸ میلیون نفر از شهروندان را قطع کرده است، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که در فرآیند شناسایی خانوارهای پردرآمد، وضعیت مسکن خانوارها لحاظ نشده است. این مسئله بار دیگر ضعف در زیرساختهای اطلاعاتی کشور برای دهکبندی دقیق درآمدی را آشکار کرده است.
طی روزهای اخیر برخی از سرپرستان خانوار یارانهبگیر پیامکی دریافت کردهاند که در آن از آنها خواسته شده برای ثبت حساب بانکی خود به سامانه خدمات غیرحضوری سازمان هدفمندسازی یارانهها به نشانی simin.hadafmandi.ir مراجعه کنند.
