تاثیر رشد ۱۳درصدی دلار بر بازار خودرو؛ رکود بی‌سابقه و کاهش تقاضا

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، تازه‌ترین بررسی‌ها نشان می‌دهد که شکاف میان روند افزایشی نرخ ارز و ثبات نسبی قیمت خودرو در ایران به اوج خود رسیده است. در حالی که نرخ دلار از هشتم مرداد تا هشتم شهریور۱۴۰۴ با رشد ۱۳.۳درصدی از ۹۰هزار و ۵۶۰تومان به ۱۰۲هزار و ۶۹۰تومان رسیده، میانگین قیمت خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی تنها ۰.۶ درصد افزایش داشته است. این وضعیت بیانگر قطع ارتباط سنتی میان بازار خودرو و نرخ ارز است؛ شکافی کم‌سابقه که ریشه‌های آن به اواخر سال گذشته بازمی‌گردد.

رکود عمیق معاملات در بازار خودرو

با تثبیت نرخ دلار در کانال ۱۰۰هزار تومانی، بازار خودرو برخلاف گذشته واکنشی به رشد نرخ ارز نشان نداده و همچنان در رکودی عمیق به سر می‌برد. خروج سفته‌بازان و کاهش شکاف میان قیمت کارخانه و بازار باعث شده ذهنیت سوداگرانه از این بازار رخت بربندد. در چنین شرایطی، معاملات خودرو به پایین‌ترین سطح خود رسیده و بازار با بی‌حسی کم‌سابقه‌ای مواجه است.

اثرپذیری تولید از رشد نرخ ارز

کارشناسان تاکید دارند که هرچند بازار خودرو فعلا نسبت به افزایش نرخ ارز واکنش نشان نداده، اما افزایش بهای مواد اولیه و قطعات به‌طور مستقیم هزینه تولید خودروسازان را بالا خواهد برد. به همین دلیل، افزایش ۱۵ درصدی قیمت خودرو که از سوی وزارت صمت اعلام شد یا نرخ ۲۲.۳ درصدی که خودروسازان مطرح کردند، در برابر تورم جدید کارایی نخواهد داشت و خودروسازان ناچار به تعدیل دوباره قیمت‌ها خواهند شد.

سناریوهای پیش‌روی بازار خودرو

تحلیلگران سه سناریو را برای بازار خودرو در ماه‌های آینده مطرح می‌کنند. سناریوی نخست معتقد است که به دلیل کاهش تقاضای مصرفی، تغییر الگوی سرمایه‌گذاری و رشد واردات، بازار خودرو دیگر واکنش سنتی به نوسانات ارزی نشان نخواهد داد. سناریوی دوم تاکید دارد که تغییر شرایط بازار خودرو در گرو تحولات مثبت در عرصه دیپلماسی و کاهش تنش‌های سیاسی است؛ چرا که متغیر انتظارات در اقتصاد ایران نقشی تعیین‌کننده دارد. سناریوی سوم اما بر افزایش مجدد قیمت‌ها تاکید می‌کند؛ زیرا با افزایش نرخ ارز و رشد هزینه‌های تولید، اثر مصوبه‌های فعلی درباره قیمت‌گذاری خودرو از بین خواهد رفت و خودروسازان برای پوشش هزینه‌ها ناچار به افزایش دوباره قیمت خواهند بود.

مقایسه تغییرات قیمتی خودرو و ارز

بررسی آماری نشان می‌دهد نرخ دلار طی یک‌ماهه اخیر با رشد ۱۳.۳ درصدی مواجه شده، اما بازار خودرو چنین رشدی را تجربه نکرده است. قیمت پنج مدل خودروی داخلی در این بازه تنها ۲.۲ درصد افزایش یافته و خودروهای مونتاژی نیز رشد ۰.۸ درصدی داشته‌اند. در مقابل، بازار خودروهای خارجی حتی با کاهش قیمت روبه‌رو بوده و برخی مدل‌ها مانند «تویوتا کرولا توربو» و «سوزوکی بالنو» به ترتیب افت ۲.۸ و ۳.۴ درصدی را تجربه کرده‌اند. بازار خودرو ایران امروز در نقطه‌ای بی‌سابقه قرار گرفته است. نقطه‌ای که در آن نرخ ارز به‌رغم جهش قابل‌توجه، نتوانسته مسیر بازار خودرو را تغییر دهد. با این حال فشار هزینه‌های تولید، سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری و متغیرهای سیاسی می‌توانند آینده این بازار را به سمت سناریوهای متفاوتی هدایت کنند.