بلاتکلیفی مغازه‌داران پس از جنگ ایران و اسرائیل؛ خانه‌ها بازسازی می‌شوند اما کسب‌وکارها در بی‌سقفی مانده‌اند

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس به نقل از اقتصادنیوز، بیش از دو ماه از پایان جنگ ایران و اسرائیل گذشته است و در حالی‌که خانه‌ها یکی‌یکی در حال بازسازی و تعمیر هستند، مغازه‌داران همچنان با مشکلات جدی دست و پنجه نرم می‌کنند. بسیاری از خانواده‌ها هرچند با تأخیر، دست‌کم سقفی موقت برای زندگی پیدا کرده‌اند، اما صاحبان مغازه‌ها که محل کارشان نه فقط چهار دیواری بلکه سرمایه و نان‌شان بود، همچنان بی‌پناه مانده‌اند.

یکی از مغازه‌داران نارمک می‌گوید: «خانه اگر خراب شود، آدم بالاخره گوشه‌ای برای زندگی پیدا می‌کند. اما وقتی مغازه از بین می‌رود، هم خانه خراب می‌شود، هم نان سفره.» روایت او و بسیاری دیگر از کسبه نشان می‌دهد هیچ نهادی مسئولیت مستقیم جبران خسارت‌ها را بر عهده نگرفته است. برخی از آنان می‌گویند برای دریافت کمک به وزارت صمت مراجعه کرده‌اند، اما آن وزارتخانه آنها را به شهرداری ارجاع داده و شهرداری نیز مسئولیت را نپذیرفته و دوباره به وزارت صمت حواله داده است.

کمک‌هزینه‌های ناچیز برای اجاره موقت

بر اساس اعلام برخی کسبه، قرار است از ماه آینده ۳۱ میلیون تومان به‌عنوان کمک‌هزینه پرداخت شود. رقمی که به گفته یکی از مغازه‌داران «حتی کفاف اجاره یک مغازه کوچک را هم نمی‌دهد»؛ چرا که اجاره‌ها بدون پول پیش، بسیار بالاتر از این ارقام است. اختلاف میان صاحب‌مغازه و سرقفلی‌دار نیز مشکلات را پیچیده‌تر کرده است، زیرا کمک‌هزینه ناچیز باید میان دو طرف تقسیم شود و عملا به هیچ‌کدام کمکی نمی‌کند.

مستاجران در تنگنای بیشتر

مستاجران آسیب‌دیده وضعیت دشوارتری دارند. یکی از آنها می‌گوید تنها چهار میلیون تومان از شهرداری گرفته است؛ مبلغی که حتی اجاره یک انباری کوچک هم نمی‌شود. او توضیح می‌دهد: «۲۰ خط تلفن فعال داشتم، اما این پول حتی هزینه یک خط را هم پوشش نمی‌دهد.» بسیاری از مغازه‌داران تاکید می‌کنند درآمدشان به کمتر از نصف کاهش یافته و در بهترین حالت، گهگاه شرکت‌ها کار کوچکی به آنها ارجاع می‌دهند که کفاف زندگی را نمی‌دهد.

اختلاف در ارزیابی خسارت‌ها

بزرگ‌ترین اعتراض کسبه به نحوه ارزیابی خسارت‌هاست. در حالی که خانه‌های مسکونی با مبالغی تا ۲۵۰ میلیون تومان بن هدیه یا ارقام یک میلیاردی برای بازسازی ارزش‌گذاری شده‌اند، برای مغازه‌ها فقط اجاره‌هایی ناچیز یا وعده‌های مبهم مطرح شده است. یکی از مغازه‌داران می‌گوید: «واحد ۲۰۰ متری مسکونی را یک و نیم میلیارد ارزش‌گذاری کردند با ۳۰ میلیون اجاره، اما مغازه تجاری ما را با همان ۳۰ میلیون اجاره حساب کردند. این عادلانه نیست.»

وعده‌های بازسازی که عملی نشده است

شهرداری در برخی مناطق وعده داده واحدهای تخریب‌شده را تجمیع کرده و دوباره بسازد. پیمانکار معرفی شده و جلساتی برگزار شده، اما همه چیز در حد حرف باقی مانده است. بسیاری از کسبه نارمک می‌گویند نه‌تنها خسارت اولیه را نگرفته‌اند، بلکه وسایل سالم‌شان هم در روند تخریب و جمع‌آوری از دست رفته است.

تفاوت میان مناطق؛ تجریش و نارمک

اطلاعات خبرنگار اقتصادنیوز نشان می‌دهد برخی کسبه تجریش خسارت خود را دریافت کرده‌اند و وضعیت‌شان بهبود یافته، اما در نارمک و محله‌هایی که تخریب گسترده‌تر بوده، شرایط همچنان بلاتکلیف است. وجه مشترک همه روایت‌ها یک نکته است: «هیچ اطلاعات دقیقی وجود ندارد.»

مغازه؛ هویت از دست‌رفته

برای بسیاری از کسبه، مغازه تنها منبع درآمد نبود، بلکه بخشی از هویت‌شان محسوب می‌شد. مغازه‌داری که فضایی ۲۸ متری با بالکن ۱۴ متری داشت، حالا نه سرمایه دارد، نه مشتری و نه حس مالکیت. او می‌گوید: «مغازه که رفت، همه‌چیز رفت. اگر جایی هم پیدا کنم، حداقل یک سال طول می‌کشد تا دوباره راه بیفتد.»

دو ماه و نیم پس از آتش‌بس، وضعیت کسبه همچنان روشن نشده است. وعده‌ها عملی نشده، کمک‌هزینه‌ها ناچیز است و خسارت‌ها ناعادلانه محاسبه شده‌اند. در حالی که خانه‌ها دوباره ساخته می‌شوند، مغازه‌ها همچنان در بی‌سقفی مانده‌اند و نان از سفره بسیاری از خانواده‌ها رفته است.