بورس هنوز جذاب است؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار سرمایه ایران در نیمه دوم سال 1404 بار دیگر به فاز صعودی وارد شد و شاخص کل بورس توانست قله 2.7 میلیون واحدی را پس بگیرد. طی دو هفته گذشته بیش از 200 هزار واحد رشد ثبت شد، هرچند در روزهای پایانی هفته بخشی از این افزایش با افت شاخص‌ها تعدیل شد. شاخص کل هم‌وزن نیز در همین بازه حدود 30 درصد رشد کرد که نشان‌دهنده بهبود وضعیت سهام کوچک و متوسط است.

ارزش‌گذاری پایین و انعکاس ریسک‌ها در قیمت‌ها

بر اساس تحلیل‌ها، نسبت P/E فوروارد بازار به حدود 5.2 واحد رسیده که نشان می‌دهد بخش زیادی از ریسک‌های سیاسی و اقتصادی همچون تحریم‌ها، جنگ منطقه‌ای، سیاست‌های دستوری و نرخ بهره بالا در قیمت سهام منعکس شده است. مقایسه تاریخی بیانگر آن است که بورس اکنون در یکی از پایین‌ترین سطوح ارزش‌گذاری 15 سال اخیر قرار دارد.

قفل شدن بخشی از سهام شناور

بررسی داده‌های کدال نشان می‌دهد در شش ماه گذشته بیش از 50 هزار میلیارد تومان از ارزش سهام شناور آزاد عملا از چرخه معاملات خارج شده است. این وضعیت ناشی از کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی و حرکت نقدینگی به سمت بازارهای موازی نظیر طلا و دلار بوده که در نهایت عمق بازار را کاهش داده و نوسان‌پذیری را افزایش داده است.

شکاف ارزی و تاثیر بر شرکت‌های صادراتی

یکی از مهم‌ترین چالش‌های فعلی بازار، فاصله میان نرخ ارز نیما (میانگین 70 هزار تومان) و نرخ بازار آزاد (حدود 110 هزار تومان) است. این شکاف حدود 35 درصدی موجب شده سودآوری صنایع صادرات‌محور نظیر فولاد، پتروشیمی و معدنی کمتر از واقعیت ثبت شود. بسیاری از شرکت‌ها بخشی از فروش خود را با نرخ نزدیک به دلار آزاد انجام می‌دهند اما صورت‌های مالی آنها در سامانه نیما ثبت می‌شود که سود اسمی را پایین‌تر نشان می‌دهد.

نسبت ارزش بازار به نقدینگی در سطح حداقلی

نسبت ارزش بازار به نقدینگی اکنون کمتر از 20 درصد است، در حالی که میانگین تاریخی آن بین 27 تا 30 درصد قرار داشته است. تجربه نشان داده در چنین شرایطی، بازار سهام پتانسیل رشد پرشتاب در میان‌مدت را پیدا می‌کند؛ مشروط به آنکه سیاست‌گذار در رویه‌های اقتصادی و ارزی بازنگری جدی انجام دهد.

جذابیت بورس برای سرمایه‌گذاران صبور

حمید گنج‌خانی، تحلیلگر بازار سرمایه، در گفت‌وگو با فارس تاکید کرد بورس در وضعیت فعلی همچنان جذاب است. او با اشاره به میانگین نسبت P/E حدود 5 واحدی گفت: سرمایه‌گذاران می‌توانند در کمتر از پنج سال اصل سرمایه خود را از سود عملیاتی شرکت‌ها بازیابند حتی اگر رشد سودآوری رخ ندهد. وی صنایع وابسته به صادرات مانند فولاد، پتروشیمی و معادن را دارای بیشترین پتانسیل رشد دانست.

کلید اصلی بازگشت اعتماد

کارشناسان معتقدند بازار در کف تاریخی خود ایستاده است؛ جایی که ریسک‌های سیستماتیک در قیمت‌ها بازتاب یافته و نسبت‌های بنیادی جذاب شده‌اند. کلید اصلی بازگشت اعتماد و تداوم رشد بورس در دستان سیاست‌گذار است و تغییر در سیاست‌های ارزی، مالی و تصمیمات کلان می‌تواند زمینه‌ساز رونق دوباره بازار سرمایه باشد.