ریشه جهش نرخ ارز از نگاه آلبرت بغزیان؛ تأثیر مکانیزم ماشه بر بازار دلار

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار ارز در حالی هفته را با نوسان و کاهش موقتی آغاز کرده که کارشناسان اقتصادی نسبت به پایداری این روند خوش‌بین نیستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد کاهش اخیر قیمت دلار بیش از آنکه نشانه ثبات اقتصادی باشد، حاصل اقدامات موقتی سیاست‌گذار ارزی است. آلبرت بغزیان، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه تهران، در تحلیل خود از شرایط کنونی تأکید کرده است که کاهش نرخ دلار بدون اقدام سیاسی مؤثر و کاهش انتظارات تورمی، دوام نخواهد داشت.

کاهش اخیر دلار؛ نتیجه سیاست‌های موقتی نه ثبات اقتصادی

پس از چند هفته رشد پرشتاب نرخ ارز، قیمت دلار در دو روز اخیر با افت محدود از قله ۱۱۷ هزار تومانی فاصله گرفته است. با این حال، تحلیلگران اقتصادی معتقدند آرامش فعلی بازار حاصل سیاست‌های کوتاه‌مدت بانک مرکزی است و نمی‌توان آن را به معنای بازگشت ثبات دانست. بغزیان می‌گوید: «کاهش اخیر نرخ دلار پایدار نیست؛ زیرا اقدام مؤثری برای مهار انتظارات تورمی صورت نگرفته و تا زمانی که چشم‌انداز روابط خارجی بهبود نیابد، این روند دوام نخواهد داشت.»

ریشه جهش نرخ ارز در تحولات سیاسی و نگرانی‌های خارجی

این استاد دانشگاه تهران با اشاره به تحولات سیاسی اخیر اظهار کرد: «افزایش نگرانی‌ها درباره فعال‌شدن مکانیزم ماشه، یکی از عوامل اصلی رشد نرخ دلار بوده است.» او تاکید کرد، پایان برجام و بازگشت تحریم‌ها به معنای مسدود شدن درآمدهای ارزی کشور و شکل‌گیری انتظارات تورمی در میان مردم است که به‌صورت مستقیم در بازار ارز منعکس می‌شود. بغزیان افزود: «اتمام توافق هسته‌ای موجب بازگشت تحریم‌های آمریکا و در نتیجه افزایش تقاضا برای دارایی‌های جایگزین مانند دلار، طلا و مسکن شده است.»

سیاست‌های ارزی بانک مرکزی دوام محدودی دارد

بغزیان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به عملکرد بانک مرکزی گفت: «در شرایط فعلی، مردم نگران کاهش ارزش پول ملی هستند و سرمایه خود را به کالاهای بادوام مانند طلا، دلار یا مسکن تبدیل می‌کنند. به همین دلیل، تلاش‌های بانک مرکزی برای تثبیت بازارها موقتی است و بدون اصلاح ریشه‌ای عوامل سیاسی و روانی، این سیاست‌ها اثر بلندمدت نخواهند داشت.»

عرضه سکه؛ مُسکنی کوتاه‌مدت برای بازار

به گفته این اقتصاددان، دلیل کاهش اخیر نرخ دلار عرضه سکه از سوی دولت است. با این حال او معتقد است این اقدام فقط می‌تواند به‌صورت موقتی التهاب بازار را کاهش دهد. بغزیان توضیح داد: «برخی برای خرید سکه، دلارهای خود را می‌فروشند تا در آینده با افزایش قیمت، سکه‌ها را با سود بفروشند. این رفتار نشان‌دهنده آن است که انتظارات تورمی همچنان در بازار وجود دارد و مردم نسبت به آینده قیمت دلار خوش‌بین نیستند.»

ثبات پایدار نیازمند توافق سیاسی و دیپلماسی مؤثر

بغزیان در پایان خاطرنشان کرد: «راهکارهایی مانند فروش سکه فقط می‌توانند هیجان بازار را به تعویق بیندازند و پس از مدتی، با یک خبر سیاسی یا مشکل در صادرات، نرخ دلار دوباره صعودی می‌شود.» او تأکید کرد که ثبات پایدار در بازار ارز تنها زمانی ممکن است که توافق رسمی، پایدار و دارای ضمانت اجرایی میان ایران و قدرت‌های جهانی حاصل شود. به گفته وی، در شرایطی که درگیری‌های منطقه‌ای و تهدیدات متقابل ایران و اسرائیل ادامه دارد، انتظار کاهش پایدار نرخ دلار واقع‌بینانه نیست.