رکود در بازار کالاهای لوکس؛ ثروتمندان به دنبال تجربه‌های خاص

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار کالاهای لوکس که تا چند سال پیش یکی از جذاب‌ترین بخش‌های سرمایه‌گذاری در جهان محسوب می‌شد، اکنون در مسیر نزولی قرار گرفته است. در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ شاخص سرمایه‌گذاری در کالاهای لوکس حدود ۷۰ درصد رشد کرد، اما از سال ۲۰۲۳ تاکنون با افتی ۶ درصدی مواجه شده است. این کاهش، خود را در بازار سهام شرکت‌های تولیدکننده نوشیدنی‌های لوکس، ساعت‌های رولکس، جت‌های شخصی و املاک فوق‌گران‌قیمت نشان داده است.

افول بازار دارایی‌های ثروتمندان

گزارش اکونومیست نشان می‌دهد سهام برندهای بزرگ نوشیدنی لوکس بیش از ۲۰ درصد افت کرده و قیمت جت‌های شخصی و قایق‌های تفریحی در آمریکا حدود ۶ درصد کاهش یافته است. ساعت‌های رولکس نیز در بازارهای دست دوم تا ۳۰ درصد ارزان‌تر از سال گذشته معامله می‌شوند. شرکت مشاوره املاک ساویلز نیز اعلام کرده که قیمت املاک رده‌بالا در شهرهایی مانند لندن و پاریس در حال کاهش است. در سان‌فرانسیسکو، عمارت‌هایی که دو سال پیش ۳۲ میلیون دلار قیمت‌گذاری می‌شدند، اکنون با قیمت ۲۶ میلیون دلار به فروش می‌رسند.

ابرثروتمندان؛ ثروتمندتر اما محتاط‌تر

با وجود این افت قیمتی، تعداد میلیاردرهای جهان نه تنها کاهش نیافته بلکه رشد نیز داشته است. طبق گزارش فوربس، اکنون بیش از ۳۰۰۰ میلیاردر در جهان وجود دارد؛ در حالی که سال گذشته این رقم ۲۸۰۰ نفر بود. یک درصد ثروتمندترین آمریکایی‌ها ۱۴ درصد از کل دارایی خانوارهای کشور را در اختیار دارند. با این حال، تغییر الگوی مصرف آنها نشان می‌دهد که جذابیت کالاهای فیزیکی لوکس رو به کاهش گذاشته و تمایل به سرمایه‌گذاری در تجربه‌های خاص و منحصر‌به‌فرد افزایش یافته است.

تغییر معیار لوکس بودن؛ از کالا به تجربه

در قرن بیستم، اقتصاددان آمریکایی تورستین وبلن لوکس بودن را در «کمیاب بودن» می‌دانست، نه صرفاً در «گران‌بودن». به گفته او، کالایی لوکس است که دسترسی دیگران به آن محدود باشد. اما در دنیای امروز، بسیاری از کالاهای لوکس دیگر نایاب نیستند. الماس‌های مصنوعی با کیفیت بالا، نوشیدنی‌های لوکس تولید انبوه و رشد بازارهای دست دوم، سبب شده‌اند که تقریباً هر فردی بتواند به این کالاها دست یابد. حتی اجاره جت شخصی یا خرید ساعت رولکس دیگر نشانه انحصار نیست.

رونق خدمات فوق‌لوکس

اکنون ثروتمندان ترجیح می‌دهند به جای کالا، برای تجربه هزینه کنند. اکونومیست در بررسی خود شاخصی از «خدمات فوق‌لوکس» معرفی کرده است که شامل مواردی چون بلیت سوپربال، صرف غذا در رستوران سه ستاره میشلن یا اقامت در هتل‌های بسیار خاص می‌شود. این شاخص از سال ۲۰۱۹ تاکنون حدود ۹۰ درصد افزایش یافته است؛ در حالی که شاخص کالاهای فیزیکی لوکس از سال ۲۰۲۳ روند نزولی دارد.

قیمت‌های حیرت‌آور در بازار تجربه‌ها

به عنوان نمونه، هزینه اقامت در هتل لوکس Le Bristol پاریس دو برابر سال ۲۰۱۹ شده است. در آمریکا نیز حقوق خدمتکاران حرفه‌ای در مناطق ثروتمندنشینی مانند پالم بیچ، تا ۱۵۰ هزار دلار در سال افزایش یافته است. قیمت بلیت رویدادهایی مانند سوپربال و مت‌گالا نیز دو برابر شده و منوی رستوران سه ستاره بنو در سان‌فرانسیسکو نسبت به سال ۲۰۱۵، حدود ۷۸ درصد افزایش قیمت داشته است.

تجربه‌های منحصربه‌فرد، کالایی غیرقابل‌تکرار

وجه تمایز تجربه‌های لوکس با کالاهای فیزیکی در همین است: نمی‌توان آنها را دوباره فروخت یا تکرار کرد. حضور در یک شام ویژه، تماشای مسابقه‌ای خاص یا شرکت در هفته مد پاریس، فرصت‌هایی هستند که تنها برای عده‌ای محدود فراهم می‌شوند. همین احساس کمیاب بودن، به تجربه‌ها ارزش و جذابیتی فراتر از کالاهای مادی داده است.

اقتصاد لوکس در مسیر تحول

بازار جهانی لوکس در حال گذار از «اقتصاد مالکیت» به «اقتصاد تجربه» است. کالاهای فیزیکی دیگر معیار انحصار و پرستیژ نیستند؛ بلکه تجربه‌های نادر، شخصی و غیرقابل‌تکرار به نماد جدید ثروت تبدیل شده‌اند. در چنین شرایطی، آینده صنعت لوکس نه در تولید الماس یا خودروهای گران‌قیمت، بلکه در خلق تجربه‌هایی است که تنها برای معدود افراد جهان قابل دسترسی است.