رکود در بازار موبایل؛ مردم به جای خرید، گوشی خود را تعمیر می‌کنند

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، در روزهای اخیر افزایش چشمگیر مراجعه مردم به تعمیرگاه‌های تلفن همراه نشانه‌ای از تغییر رفتار مصرف‌کنندگان در بازار موبایل است. محمد یونسی، عضو هیات‌مدیره اتحادیه فروشندگان تلفن همراه، از چند برابر شدن تقاضا برای تعمیر موبایل‌های قدیمی و دست‌دوم خبر داده و گفته است: «حضور مردم در تعمیرگاه‌ها به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته و بسیاری ترجیح می‌دهند به جای خرید گوشی جدید، موبایل فعلی خود را تعمیر کنند.» بررسی‌های میدانی از بازار موبایل نیز این موضوع را تایید می‌کند؛ مغازه‌ها خالی از مشتری هستند و خرید و فروش تلفن همراه با رکود شدید تقاضا مواجه شده است.

افزایش خرید قسطی و تغییر الگوی مصرف موبایل

بازار تلفن همراه این روزها بیش از همیشه تحت‌تأثیر نوسانات نرخ دلار قرار دارد. بسیاری از فروشندگان معتقدند تقاضا برای خرید نقدی تقریباً متوقف شده و خرید قسطی موبایل به جریان اصلی بازار تبدیل شده است. به گفته یونسی، در حالی‌که تا دو سال پیش تنها حدود ۲۰ درصد معاملات از طریق اقساط انجام می‌شد، اکنون بیشتر خریداران از پلتفرم‌های لندتک و روش‌های اعتباری برای خرید گوشی استفاده می‌کنند. فروشگاه‌های اینترنتی و فیزیکی نیز همکاری خود را با شرکت‌های تأمین مالی افزایش داده‌اند تا مشتریان را حفظ کنند.

رکود تقاضا و کاهش نسبی قیمت گوشی‌های لوکس

در پی کاهش توان خرید مردم، بازار با رکود جدی مواجه شده است. به گفته فعالان، در هفته اخیر قیمت برخی گوشی‌های پرچمدار به‌ویژه آی‌فون 17 کاهش یافته است. یکی از فروشندگان بازار به «دنیای اقتصاد» گفت: «از اواسط هفته گذشته مقداری افت قیمت در گوشی‌های گران‌قیمت داشتیم و انتظار می‌رود در کوتاه‌مدت این روند ادامه یابد، البته نه به‌صورت گسترده.» بررسی میدانی نیز نشان می‌دهد که بسیاری از فروشگاه‌ها در حال فروش کالا با حداقل سود یا حتی زیان هستند تا از رکود خارج شوند.

مشکلات تخصیص ارز و حذف رقابت سالم در بازار

محمدرضا عالیان، فعال بازار موبایل، در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد، از اختلال در روند واردات و تخصیص ارز به‌عنوان عامل اصلی نوسانات قیمت یاد کرد و گفت: «برخی شرکت‌های واردکننده که پیش‌تر در فضای رقابتی فعالیت داشتند، به دلیل محدودیت‌های جدید حذف شده‌اند و در مقابل، برخی شرکت‌های خاص یا به‌اصطلاح “نورچشمی‌ها” مجوزها و ارز بیشتری دریافت می‌کنند. این موضوع باعث از بین رفتن رقابت سالم و افزایش قیمت تمام‌شده شده است.» او تأکید کرد کاهش اخیر قیمت‌ها صرفاً ناشی از نوسانات نرخ ارز است و بازار هنوز از نبود شفافیت و توزیع نامنظم کالا رنج می‌برد.

افزایش سهم فروش اقساطی حتی میان اقشار پردرآمد

به گفته عالیان، در دو سال گذشته فروش اقساطی تلفن همراه حتی در میان اقشار با درآمد بالا نیز افزایش یافته است. او توضیح داد: «پیش‌تر خرید اقساطی فقط در میان اقشار کم‌درآمد رایج بود، اما اکنون حتی مشتریان توانمند هم به دلیل بی‌ثباتی ارزی ترجیح می‌دهند از روش‌های اعتباری استفاده کنند. با این حال، مکانیسم‌های فعلی تأمین مالی توسط فین‌تک‌ها پاسخگوی نیاز بازار نیست و نیاز به اصلاح دارد.»

قیمت آی‌فون 17 از 370 به 307 میلیون تومان رسید

در بخش گوشی‌های لوکس، کاهش نسبی قیمت آی‌فون 17 جلب توجه کرده است. عرضه رسمی این مدل در اواسط مهرماه آغاز شد و مدل پرومکس با ظرفیت 512 گیگابایت در ابتدا حدود 370 میلیون تومان قیمت داشت. اکنون، طبق گفته فعالان بازار، این رقم به 307 تا 310 میلیون تومان رسیده است. همچنین قیمت آی‌فون 17 معمولی از حدود 180 میلیون تومان شروع می‌شود و آی‌فون 14 پرومکس مدل رجیستر شده نیز حدود 100 میلیون تومان قیمت دارد.

ثبات نسبی یا افزایش تدریجی قیمت‌ها؟

اگرچه برخی فروشندگان احتمال کاهش بیشتر قیمت‌ها را مطرح می‌کنند، اما اغلب فعالان بازار معتقدند افت چشمگیری در هفته‌های آینده رخ نخواهد داد. با افزایش نرخ دلار از ۱۰۶ هزار تومان در صبح تا ۱۰۹ هزار تومان در عصر روز گزارش، پیش‌بینی می‌شود قیمت گوشی‌ها بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون تومان افزایش یابد. در چنین شرایطی، بازار موبایل ایران همچنان با رکود تقاضا، بی‌ثباتی ارزی و تغییر الگوی خرید به سمت اقساطی مواجه است — وضعیتی که به نظر می‌رسد در ماه‌های آینده نیز تداوم داشته باشد.