صندوق های اهرمی، لیدر جدید بورس ایران

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۴ یکی از پرنوسان‌ترین دوره‌های خود را تجربه کرده است. پس از افت قابل توجه شاخص کل تا سطح دو میلیون و ۳۹۵ هزار واحد در هشتم شهریور، به‌تدریج روندی صعودی در بورس آغاز شد. بازگشت امید به بهبود متغیرهای بنیادی، رشد نرخ دلار آزاد و افزایش توجه به ابزارهای مالی نوین، زمینه‌ساز ورود سرمایه‌گذاران به صندوق های اهرمی شد؛ ابزارهایی که حالا به یکی از محرک‌های اصلی رشد بورس تهران تبدیل شده‌اند.

رشد خیره‌کننده بازدهی صندوق های اهرمی

داده‌های آماری نشان می‌دهد صندوق های اهرمی در سال جاری عملکردی بهتر از شاخص کل داشته‌اند. در صدر فهرست بازدهی، صندوق «نارنج اهرم» با رشد ۴۷ درصدی قرار دارد و پس از آن صندوق‌های «موج»، «شتاب» و «بیدار» به ترتیب با ۳۵ و ۲۹ درصد رشد از ابتدای سال، در رتبه‌های بعدی ایستاده‌اند. این در حالی است که شاخص کل بورس در همین بازه زمانی تنها ۱۹ درصد رشد کرده است. در مقابل، صندوق‌های «اهرم» و «توان» با حدود ۱۴ درصد بازدهی کمتر از شاخص کل عمل کرده‌اند. تفاوت عملکرد میان این صندوق‌ها بیش از هر چیز به نحوه مدیریت اهرم مالی و زمان‌بندی معاملات در دوران افت و خیز بازار مربوط است؛ صندوق‌هایی که توانستند در مقاطع اصلاح بازار موقعیت‌های خود را به‌موقع تعدیل کنند، بازدهی بالاتری به دست آورده‌اند.

جهش از کف شاخص و تمرکز جریان نقدینگی

از زمان کف شاخص کل در هشتم شهریور تاکنون، رشد صندوق های اهرمی بسیار چشمگیر بوده است. در این دوره شاخص کل حدود ۳۵ درصد رشد کرده اما از میان ۹ صندوق اهرمی فعال، هشت صندوق بازدهی بالاتر از ۶۰ درصد داشته‌اند. صندوق «دوایکس» با ۹۹ درصد، «موج» با ۹۴ درصد و «نارنج اهرم» با ۷۸ درصد در صدر جدول بازدهی قرار دارند. این آمارها نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از نقدینگی جدید بازار سهام به سمت صندوق های اهرمی هدایت شده است. سرمایه‌گذاران حقیقی که در سال‌های گذشته از نوسانات مستقیم سهام زیان دیده بودند، اکنون ترجیح می‌دهند از طریق صندوق‌های اهرمی با مدیریت حرفه‌ای و امکان استفاده از اهرم مالی، در روندهای صعودی بازار سهیم باشند.

تغییر الگوی سرمایه‌گذاری در بورس تهران

تحولات اخیر، نشانه‌ای از تغییر ساختار رفتار سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه است. تا پیش از سال ۱۴۰۳، اغلب سرمایه‌گذاران حقیقی ترجیح می‌دادند به‌صورت مستقیم در سهام فعالیت کنند، اما از ابتدای سال جاری و به‌ویژه از شهریورماه، ورود پول حقیقی به صندوق های اهرمی افزایش چشمگیری داشته است. این صندوق‌ها با ترکیب دو سطح «واحدهای عادی» و «واحدهای ممتاز»، به سرمایه‌گذاران امکان بهره‌گیری از اهرم مالی را می‌دهند بدون آنکه نیازی به مدیریت مستقیم سبد سهام داشته باشند. چنین ساختاری باعث می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری تا حدی کنترل شود و رفتار هیجانی معامله‌گران کاهش یابد. کارشناسان معتقدند توسعه این ابزارها به تعمیق بازار و ثبات بیشتر معاملات منجر خواهد شد.

چشم‌انداز پیش‌رو؛ میان رشد و احتیاط

با وجود بازدهی چشمگیر صندوق های اهرمی در ماه‌های گذشته، برخی تحلیلگران نسبت به آینده کوتاه‌مدت بازار هشدار می‌دهند. افزایش نرخ دلار و رشد سریع قیمت‌ها، بخش مهمی از سود اخیر را رقم زده و در صورت آغاز اصلاح شاخص کل، صندوق‌های دارای اهرم بالا بیشترین حساسیت را خواهند داشت. با این حال تجربه اخیر نشان داده مدیران حرفه‌ای صندوق‌ها توانسته‌اند با چرخش به‌موقع پرتفوی، اثر منفی اصلاحات را تا حد زیادی کنترل کنند.

در مجموع، عملکرد صندوق های اهرمی در سال ۱۴۰۴ را می‌توان نقطه عطفی در مسیر بلوغ بازار سرمایه ایران دانست. این صندوق‌ها از جایگاه ابزاری مکمل فراتر رفته و اکنون یکی از موتورهای اصلی جذب نقدینگی و تقویت عمق بورس تهران محسوب می‌شوند؛ تغییری که در صورت تداوم، می‌تواند چهره سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در کشور را متحول کند.