شاخص‌های صنایع در بورس؛ تصویری ناقص از عملکرد واقعی بازار سرمایه
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، شاخص‌های صنایع در بازار سهام ایران تنها شرکت‌های بورسی را پوشش می‌دهند و عملاً بسیاری از شرکت‌های فعال در فرابورس یا بازار پایه را نادیده می‌گیرند. این موضوع موجب می‌شود ارزیابی عملکرد واقعی صنایع با اختلال مواجه شود و تصویر دقیقی از وضعیت کل صنعت ارائه نشود.
بورس و فرابورس؛ تفاوت در ساختار و معیارها
بورس اوراق بهادار تهران، بازاری رسمی با ضوابط سخت‌گیرانه‌تر برای پذیرش شرکت‌ها است. شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس معمولاً از نظر شفافیت مالی، سودآوری و سابقه فعالیت در سطح بالاتری قرار دارند. در مقابل، فرابورس ایران بستری با شرایط پذیرش آسان‌تر برای شرکت‌های کوچک‌تر یا تازه‌تأسیس محسوب می‌شود. این بازار خود شامل زیرمجموعه‌هایی مانند بازار اول، بازار دوم، بازار پایه، بازار نوآفرین و توافقی است.
شاخص صنایع؛ ابزاری ناقص برای تحلیل عملکرد گروه‌ها
در بازار سرمایه ایران، شاخص‌های صنایع نقش مهمی در ارزیابی گروه‌های مختلف دارند. اما به دلیل عدم پوشش شرکت‌های فرابورسی، تحلیلگران نمی‌توانند تصویری جامع از بازدهی صنایع به دست آورند. همچنین هم‌زمان نبودن ورود شرکت‌ها به بازار و تفاوت فعالیت‌های تخصصی شرکت‌های زیرمجموعه یک صنعت، شاخص‌ها را به میانگینی گمراه‌کننده تبدیل می‌کند.
تأثیر هم‌زمان نبودن ورود شرکت‌ها به بورس
زمان متفاوت پذیرش و آغاز معاملات نمادها در بورس، مقایسه بازدهی شرکت‌ها را با چالش مواجه می‌سازد. این موضوع به‌ویژه در بازه‌های زمانی بلندمدت باعث می‌شود برخی تحلیل‌ها از دقت لازم برخوردار نباشند و تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران را منحرف کند.
تنوع فعالیت درون صنایع؛ چالشی برای دقت شاخص‌ها
شرکت‌های فعال در یک صنعت لزوماً در حوزه‌ای یکسان فعالیت نمی‌کنند. برای مثال، صنعت شیمیایی شامل شرکت‌هایی با زمینه‌های کاملاً متفاوت از تولید اوره و کودهای شیمیایی تا شوینده‌ها، عطرها و حتی نخ مصنوعی است. این تفاوت‌ها باعث می‌شود شاخص صنعت به‌جای نشان دادن عملکرد واقعی، میانگینی گمراه‌کننده باشد.
بورس ریزش کرد / سقوط سنگین شاخص های بازار سرمایه تنها در یک ساعت
طراحی شاخص‌های جدید برای حل مشکل
برای رفع این مشکلات، خبرگزاری مهر از طراحی شاخص‌های جدید با روش زنجیره‌ای با تعدیل پایه خبر داده است. این شاخص‌ها به‌صورت هم‌وزن و وزنی محاسبه می‌شوند و ورود و خروج نمادها در طول زمان را به شکل پویا در نظر می‌گیرند. در حالت وزنی، سهم هر شرکت بر اساس ارزش بازار روزانه آن تنظیم می‌شود.
پوشش جامع‌تر و دقیق‌تر عملکرد صنایع
شاخص‌های جدید در دو دسته اصلی یعنی شاخص‌های وزنی و شاخص‌های هم‌وزن ارائه خواهند شد. همچنین شاخص‌های جداگانه‌ای برای شرکت‌های بزرگ و کوچک طراحی می‌شود تا تحلیلگران بتوانند عملکرد هر بخش بازار را با دقت بیشتری بررسی کنند. قرار است این شاخص‌ها در قالب نمودارهای تعاملی و بازدهی‌های متحرک ماهانه، فصلی و سالانه نیز در اختیار کاربران قرار گیرند.
هدف نهایی؛ تصمیم‌گیری هوشمندانه‌تر در بازار سرمایه
شاخص‌های جدید بستری برای مقایسه عملکرد صنایع مختلف با یکدیگر و با بازارهای موازی مانند ارز، طلا و مسکن فراهم می‌کنند. با استفاده از داده‌های دقیق، پوشش وسیع‌تر و به‌روزرسانی مستمر، این شاخص‌ها به سرمایه‌گذاران کمک خواهند کرد تا تحلیل‌های دقیق‌تری انجام دهند و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
