نقش کلیدی بازارگردانی در صندوق درآمد ثابت/ آموزش انتخاب بهترین صندوق در بورس
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، یکی از نکات مهم در انتخاب صندوق درآمد ثابت، توجه به عملکرد بازارگردانی آن‌ها است؛ چرا که نرخ اعلامی این صندوق‌ها بر پایه قیمت پایانی محاسبه می‌شود، اما در عمل نرخ خریدوفروش براساس قیمت آخرین معامله است و همین اختلاف می‌تواند بازدهی واقعی را تحت‌تأثیر قرار دهد.
تفاوت نرخ اعلامی و نرخ محقق‌شده در پرتفوی سرمایه‌گذار
اگرچه برخی صندوق‌ها در بازدهی NAV نرخ‌های قابل توجهی مانند ۵۳ درصد را به نمایش می‌گذارند، اما بازدهی واقعی سرمایه‌گذار ممکن است بسیار پایین‌تر از این اعداد باشد. دلیل این اختلاف، تفاوت میان قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله در بازار است. هرچه این فاصله بیشتر باشد، احتمال انحراف بازدهی واقعی از نرخ محاسباتی افزایش می‌یابد.
برای نمونه، اگر قیمت آخرین معامله ۰.۰۶ درصد بالاتر از قیمت پایانی باشد، سرمایه‌گذار هنگام خرید عملاً صندوق را گران‌تر خریداری می‌کند. این میزان هرچند اندک به نظر می‌رسد، اما در دوره‌های کوتاه‌مدت می‌تواند اثر قابل توجهی بر بازدهی داشته باشد.
مثال عددی از تأثیر اختلاف قیمت
فرض کنید در ابتدای ماه صندوقی با نرخ اعلامی ۳۸ درصد را خریداری می‌کنید و به‌جای قیمت پایانی، با قیمت آخرین معامله که ۰.۰۶ درصد بالاتر است خرید انجام می‌شود. اگر در پایان ماه نیز موفق به فروش به قیمت پایانی شوید، بازدهی ماهانه شما کمتر از نرخ مؤثر سالانه ۳۸ درصد خواهد بود. در این شرایط، نرخ مؤثر سالانه سرمایه‌گذار به حدود ۳۵.۳ درصد کاهش می‌یابد.
در صندوق های درآمد ثابت چه خبر است؟ فردا نودمین صندوق پذیره نویسی می شود!
نمونه‌های واقعی از رفتار بازارگردانی در صندوق درآمد ثابت
بررسی عملکرد برخی صندوق‌ها نشان می‌دهد که صندوق‌هایی مانند «درین» که اخیراً با نرخ‌های بالا سرمایه جذب کرده‌اند، در طول ماه گذشته همواره اختلاف معناداری بین قیمت آخرین و پایانی داشته‌اند. این اختلاف از طریق بررسی کندل‌های توپر در نمودار قیمتی قابل مشاهده است. در مثالی مشخص، خرید صندوق درآمد ثابت درین در تاریخ ۷ خرداد و فروش آن در تاریخ ۱۰ خرداد تنها بازدهی ۰.۰۴۶ درصدی ایجاد کرده است، در حالی‌که بازدهی براساس قیمت پایانی در همین بازه ۰.۱۵۵ درصد بوده که بیش از سه برابر بازدهی واقعی است.
در مقابل، صندوق‌های بزرگ‌تر و باسابقه‌تری مانند صندوق «کیان» عملکرد باثبات‌تری دارند و معمولاً اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله در آن‌ها بسیار ناچیز است؛ در برخی موارد حتی به اندازه ۱ ریال، یعنی نزدیک به صفر.
اگرچه نرخ‌های اعلامی صندوق‌ها می‌تواند در نگاه اول جذاب باشد، اما واقعیت بازدهی به عوامل عملیاتی مانند ثبات بازارگردانی وابسته است. سرمایه‌گذارانی که صرفاً براساس نرخ‌های اعلام‌شده تصمیم‌گیری می‌کنند، ممکن است در عمل به سود مورد انتظار نرسند. از این‌رو، بررسی تفاوت قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله باید به عنوان یکی از معیارهای کلیدی در انتخاب صندوق درآمد ثابت مورد توجه قرار گیرد.
