بررسی رفتار بازار سهام طی بیش از یک دهه نشان می دهد آذرماه معمولا نقطه ای تعیین کننده در شکل دهی روند زمستان است. هم زمانی انتشار لایحه بودجه، تغییر انتظارات ارزی، جمع بندی تحلیل های شش ماهه شرکت ها و تاثیرپذیری صنایع از شرایط جهانی باعث شده این ماه به مرحله ای تبدیل شود که نیروهای موثر بر بازار به نقطه تصمیم سازی می رسند. آذرماه در بسیاری از دوره ها آغازگر مسیرهای جدید بورس بوده و در برخی سال ها نیز نوسانات پاییز را تثبیت کرده است.

بررسی تحولات ده سال گذشته در چهار بازار اصلی سنتی ایران شامل دلار، سکه، طلا و بورس نشان می دهد کدام یک از این بازارها توانسته اند بیشترین حفظ ارزش پول را برای سرمایه گذاران به همراه داشته باشند. این مقایسه نشان می دهد برخی بازارها با وجود جذابیت روانی و اقبال گسترده، بازدهی کمتری داشته اند و برخی دیگر که معمولا کمتر مورد توجه عموم بودند، در نهایت بیشترین سود را فراهم کرده اند.

معاملات روز یکشنبه برای بورس تهران نقطه عطفی مهم بود و پس از چند روز افت حجم و کاهش توان تقاضا، بار دیگر جریان نقدینگی به شکل موثرتری وارد بازار شد. شاخص کل با رشد 53 هزار و 699 واحد به رقم 3 میلیون و 251 هزار و 403 واحد رسید و شاخص هم وزن نیز 7 هزار و 215 واحد افزایش یافت و در سطح 937 هزار و 687 واحد قرار گرفت. این بهبود نه تنها در شاخص‌ها بلکه در رفتار فعالان بازار نیز دیده شد و ورود حدود 448 میلیارد تومان پول حقیقی نشان داد نگاه خریداران نسبت به روزهای گذشته تغییر کرده است.

حذف کامل ارز ترجیحی و انتقال تدریجی ارز حاصل از صادرات همه صنایع به تالار دوم مرکز مبادله ارز و طلای ایران، در صورت تصویب و اجرا، می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین اصلاحات ارزی سال‌های اخیر باشد. این سیاست که ابتدا در سمپوزیوم فولاد از سوی محمدمسعود سمیعی‌نژاد، رئیس هیات عامل ایمیدرو مطرح شد و سپس محمود نجفی‌عرب، رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز بر اهمیت آن تأکید کرد، عملاً نظام چندنرخی ارز را به سمت دو نرخی شدن هدایت می‌کند؛ یعنی نرخ مرکز مبادله و نرخ بازار آزاد. تغییر مهمی که قادر است بر سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور، هزینه تمام‌شده صنایع وارداتی، تورم تولید، جذابیت بورس و حتی روند قیمت دلار اثر بگذارد.

معاملات امروز بازار بورس تهران با روند مثبت به پایان رسید و شاخص کل رشد ۱.۶۸ درصدی را تجربه کرد. شاخص کل با افزایش ۵۳,۶۹۹ واحدی به رقم ۳,۲۵۱,۴۰۰ واحد رسید و شاخص هم‌وزن نیز با رشد ۰.۷۸ درصدی، به سطح ۹۳۷,۶۸۷ واحد ارتقا یافت. ارزش بازار بورس تهران به بیش از ۱۱,۰۹۶.۵ هزار میلیارد تومان معادل ۹۸ میلیارد دلار رسید.

نخستین روز از آخرین ماه پاییز برای بورس تهران با رفت و برگشت‌های پی در پی همراه شد؛ رفتاری که شباهت زیادی به معاملات یکشنبه گذشته داشت؛ زمانی که شاخص کل با نزدیک شدن به محدوده 3 میلیون و 200 هزار واحد با احتیاط فعالان بازار مواجه شد و اجازه عبور از مقاومت تاریخی را پیدا نکرد. دیروز نیز با رسیدن شاخص به همین محدوده حساس، معامله‌گران بار دیگر محتاط شدند و بازار در فضایی نوسانی نوسان کرد، اما در دقایق پایانی جریان تقاضا توانست بر عرضه‌ها غلبه کند و شاخص‌ها را از کف‌های روزانه فاصله دهد. این برگشت در انتهای معاملات را می‌توان نشانه‌ای از اعتماد بخش مهمی از سهامداران به عوامل بنیادی و ارزندگی سهم‌ها دانست.

بورس تهران در نخستین روز آذر با ثبت رشد در شاخص کل و شاخص هموزن، شروعی مثبت داشت، اما این وضعیت نتوانست مانع خروج پول از بازار شود. در حالی که نماگرهای اصلی سبزپوش شدند، اما ارزش معاملات همچنان پایین ماند و رفتار بازار نشان داد که نبود محرک جدی باعث شده رونق واقعی شکل نگیرد.

بورس شنبه در فضایی محتاط اما مثبت به کار خود پایان داد؛ بازاری که اگرچه رنگ سبز شاخص‌ها را به نمایش گذاشت اما هنوز نشانه‌ای از ورود نقدینگی قدرتمند در آن دیده نمی‌شود. با وجود رشد شاخص کل و هم‌وزن، خروج پول حقیقی و عمق کم معاملات نشان داد احتیاط معامله‌گران همچنان پررنگ است و بازار هنوز نتوانسته به یک روند صعودی پایدار تکیه کند.

شاخص کل بورس تهران امروز با رشد 29,116 واحدی معادل 0.92 درصد به 3,197,680 واحد رسید و معاملات بازار سهام در مسیر مثبت دنبال شد. شاخص هم‌وزن نیز با افزایش 6,686 واحدی معادل 0.72 درصد به 930,470 واحد رسید که نشان‌دهنده تعادل رشد در میان نمادها است.

حجت‌الله صیدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در همایش سالانه بازار سرمایه با تأکید بر افزایش رقابت و مقابله با انحصار در بازارها، گفت که بورس کالا و بورس انرژی برای ادامه مسیر توسعه نیازمند حمایت بیشتری هستند. صیدی از اقدامات اخیر بورس‌ها در توسعه اوراق کالایی و اوراق صرفه‌جویی انرژی خبر داد و اعلام کرد مراحل توسعه اوراق سلف ارزی نیز با همکاری وزارت اقتصاد به نتایج مطلوبی رسیده است.