بحران اعتماد در بازار سرمایه؛ بورس در انتظار آزمون سیاستگذاران
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، همزمان با تشدید نااطمینانی‌های سیاسی و اقتصادی، تمایل سرمایه‌گذاران به دارایی‌های امن مانند طلا و صندوق‌های درآمد ثابت افزایش چشمگیری یافته است. این رویکرد محتاطانه نشان می‌دهد که اعتماد عمومی به بازار سرمایه در پایین‌ترین سطح خود طی سال‌های اخیر قرار گرفته و بازگشت به شرایط باثبات، نیازمند ترکیبی از شفافیت، حمایت واقعی و کاهش ریسک‌های بیرونی است. در غیر این صورت، بورس همچنان در معرض نوسانات شدید و رفتار محافظه‌کارانه سرمایه‌گذاران باقی خواهد ماند.
واکنش سرد بازار به بازگشایی پس از تنش‌ها
هفته گذشته، بورس تهران یکی از متلاطم‌ترین مقاطع تاریخی خود را تجربه کرد. ندا عباسی، کارشناس بازار سرمایه، در تحلیل خود به وضعیت بحرانی بازار پس از تنش‌های نظامی اخیر اشاره کرده و گفت: تعطیلی ۹ روزه معاملات، اگرچه با هدف مدیریت هیجان‌ها صورت گرفت، اما عدم ارائه راه‌حل‌های قاطع، منجر به تشدید ترس و بی‌اعتمادی در بازگشایی بازار شد. در همان روزهای نخست، فشار فروش در اکثر نمادها محسوس بود و صف‌های طولانی فروش شکل گرفت.
عباسی تاکید کرد که نبود حمایت موثر از سوی بازیگران حقوقی و صندوق‌های بزرگ، حتی شرکت‌های سودده و صادرات‌محور را نیز درگیر فشارهای فروش کرد. برخی خبرها حاکی از تصمیم به تزریق منابع از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار بود، اما این اخبار یا تحقق نیافتند یا تأثیر روانی ملموسی نداشتند. به گفته وی، سرمایه‌گذاران در این مقطع انتظار اقداماتی روشن، عملیاتی و با ضمانت اجرایی داشتند، نه صرفاً اعلام حمایت‌های کلی.
روی‌آوری به دارایی‌های امن و تشدید محافظه‌کاری
در ادامه روند ریسک‌گریزی، بخشی از سرمایه‌گذاران صندوق‌های طلا تصمیم به تبدیل دارایی خود به طلای فیزیکی گرفتند و ورود پول به صندوق‌های درآمد ثابت نیز رشد قابل‌توجهی داشت. این روند، نشان‌دهنده فشار روانی موجود و تمایل گسترده به خروج از دارایی‌های پرریسک است. عباسی بازگشت بازار به وضعیت قبل از بحران را منوط به مجموعه‌ای از اصلاحات در حوزه سیاستگذاری، کاهش تنش‌های منطقه‌ای، و ایجاد فضای اعتماد از طریق اقدامات عملی دانست.
بورس تهران در آستانه تعادل یا سقوط بیشتر؟
مهم ترین تهدید بورس در روزهای پس از جنگ
ابزارهای مغفول برای حمایت از سهامداران
ایمان رئیسی، دیگر کارشناس بازار سرمایه، نیز با اشاره به یکی از پرتلاطم‌ترین هفته‌های اخیر، از فقدان ابزارهای حمایتی مؤثر در روزهای بحرانی انتقاد کرد. وی گفت: ابزارهایی همچون اوراق تبعی یا بیمه سهام خرد، می‌توانستند نقش تعیین‌کننده‌ای در مهار هیجان‌های فروش ایفا کنند. اما تعلل در اجرای این ابزارها باعث شد تا سهامداران خرد، به عنوان گروه اصلی تامین مالی شرکت‌ها، بیشترین آسیب را متحمل شوند.
رئیسی افزود: اگرچه طرح بیمه سهام می‌توانست قیمت‌ها را تثبیت کند، اما در شرایط فعلی برای اثربخشی آن باید همزمان راهکارهایی برای تزریق نقدینگی و تحریک سرمایه‌گذاری نیز تدوین شود. اجرای صرف بیمه بدون تقویت سمت تقاضا نمی‌تواند بازدهی مورد انتظار را محقق کند.
نشانه‌های ضعیف از بازگشت تعادل
رئیسی در ادامه به برخی نشانه‌های مثبت در روز پایانی هفته اشاره کرد. به گفته وی، در صورتی که تنش‌های منطقه‌ای کاهش یابد و اخبار مثبتی از مسیر دیپلماسی منتشر شود، احتمال دارد موجی ملایم از بهبود در بازار شکل بگیرد، به‌ویژه در سهامی که از سودآوری بالایی برخوردارند. در این صورت، ارزش ذاتی و بنیاد شرکت‌ها بار دیگر در کانون توجه فعالان قرار خواهد گرفت.
آزمون اعتماد در هفته آینده
با توجه به آنچه در هفته گذشته رقم خورد، بسیاری از فعالان بازار، هفته پیش‌رو را آزمونی مهم برای نهادهای ناظر، بازارگردانان و سیاستگذاران می‌دانند. اگر این نهادها بتوانند با اجرای سریع و هدفمند ابزارهای حمایتی، همراه با شفافیت در سیاستگذاری، گامی مؤثر در بازسازی اعتماد بردارند، می‌توان به بازگشت نسبی رونق امیدوار بود. در غیر این صورت، بازار همچنان در چرخه‌ای فرسایشی گرفتار خواهد ماند و سهامداران خرد، باز هم بازنده اصلی خواهند بود.
