رونق شکننده بورس؛ صعود شاخص در سایه بی‌اعتمادی و خروج پول
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بورس تهران پس از مدت‌ها رکود نسبی، بار دیگر وارد فاز صعودی شده و شاخص کل با عبور از دو مقاومت مهم ۲.۷ و ۲.۸ میلیون واحدی، امیدها را برای بازگشت بازار تقویت کرده است. اما این روند صعودی در شرایطی شکل گرفته که همچنان ارزش معاملات پایین است و ورود پول حقیقی نیز چندان چشمگیر نبوده است. نگرانی‌ها پیرامون ریسک‌های سیاسی و نااطمینانی‌های اقتصادی، سد راه تقویت تقاضا در بازار شده است.
شاخص سبز؛ اما بدون پشتیبانی نقدینگی
اگرچه در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته پس از ۱۸ روز، ورود پول حقیقی به بازار سهام ثبت شد، اما این روند در آغاز هفته جدید بار دیگر معکوس شد و بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان از سرمایه‌های خرد از بازار خارج شد. نکته قابل توجه آن است که با وجود بازدهی مثبت بیش از ۶ درصدی شاخص کل در ۶ روز معاملاتی اخیر، رفتار سهامداران حقیقی همچنان فروش‌محور باقی مانده است.
بی‌اعتمادی؛ عامل اصلی خروج پول
طبق برآوردهای آماری، از زمان بازگشایی مجدد بورس تاکنون حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. به اعتقاد حجت سرهنگی، کارشناس بازار سرمایه، این روند نشان‌دهنده حاکم بودن بی‌اعتمادی نسبت به تداوم حمایت‌ها و ثبات بازار است. وی معتقد است تمرکز حمایت‌ها بر روی نمادهای بزرگ، سیگنال‌هایی مبنی بر کوتاه‌مدت بودن این اقدامات به بازار ارسال کرده است و همین عامل، مانع از شکل‌گیری جریان ورودی سرمایه‌های تازه شده است.
اعضای کمیته صیانت سهام عدالت مشخص شدند
صندوق‌های اهرمی در کانون فشار
یکی دیگر از عوامل موثر بر بی‌ثباتی بازار، عملکرد صندوق‌های اهرمی در ماه‌های اخیر است. این صندوق‌ها تحت فشار نوسانات بالا و نبود نقدشوندگی کافی، به‌ویژه پس از افزایش ضریب اهرم و امکان ابطال واحدهای ممتاز، دچار کاهش قیمت شده‌اند. در حالی که برخی امید داشتند بهبود تقاضا در روز چهارشنبه گذشته آغازی برای احیای این ابزارها باشد، اما معاملات اخیر نشان داد فشار فروش همچنان ادامه دارد. کارشناسان هشدار می‌دهند در صورت تداوم سیاست‌های فعلی، این صندوق‌ها می‌توانند خود به عاملی برای تعمیق بحران بازار تبدیل شوند.
جای خالی سرمایه‌گذاران حقیقی
کارشناسان بازار معتقدند بخشی از خروج پول مربوط به سرمایه‌گذارانی است که در ماه‌های ابتدایی سال وارد بازار شده بودند اما در پی تعطیلی دوهفته‌ای بورس و افت شاخص، متحمل زیان شدند و اکنون در حال ترک بازار هستند. از سوی دیگر، اگر حمایت‌های حقوقی نیز کاهش یابد، چشم‌انداز بازار با توجه به متغیرهای مبهم سیاسی و اقتصادی، به سوی کاهش ارزش دلاری حرکت خواهد کرد. در حال حاضر ارزش دلاری بورس ایران در محدوده‌ای نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که فاصله چشمگیری با ظرفیت واقعی بازار دارد.
فرصت‌ها و چالش‌های مسیر پیش‌رو
در شرایط فعلی، نسبت قیمت به درآمد بازار در سطحی حدود ۶ واحد قرار دارد که از منظر تحلیل بنیادی، جذابیت بالایی برای سرمایه‌گذاری ایجاد کرده است. همچنین گزارش‌های فصل بهار نشان می‌دهد سودآوری شرکت‌ها بهبود یافته و کاهش فاصله نرخ دلار توافقی و آزاد در بهار، برخلاف زمستان گذشته، حاشیه سود شرکت‌ها را افزایش داده است.
با این حال، بازگشت اعتماد به بازار نیازمند ثبات نسبی در فضای سیاسی کشور و ادامه‌دار بودن اقدامات حمایتی است. در صورتی که ورود پول حقیقی به بازار از سر گرفته شود و تمرکز سیاست‌گذاران بر نمادهای کوچک‌تر افزایش یابد، می‌توان به رشد هماهنگ‌تر شاخص هم‌وزن و بازگشت تدریجی رونق به کل بازار سرمایه در هفته‌های آتی امیدوار بود.
