سقف ۵هزار دلاری خرید تتر؛ چرا بانک مرکزی شکست می‌خورد؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار رمزارز ایران این روزها تحت تاثیر محدودیت جدید بانک مرکزی برای خرید و نگهداری استیبل‌کوین‌ها قرار گرفته است. بر اساس این مصوبه، هر فرد ایرانی سالانه تنها مجاز به خرید ۵ هزار دلار استیبل‌کوین است و نگهداری بیش از ۱۰ هزار دلار در صرافی‌های متمرکز داخلی ممنوع شده است.

واکنش کاربران و فعالان بازار

اعلام ناگهانی این محدودیت باعث شد تا کاربران و فعالان رمزارز به شدت واکنش نشان دهند. بسیاری از کارشناسان معتقدند این تصمیم، بیش از آنکه به کنترل نوسانات ارزی کمک کند، مسیر بازار غیررسمی و فعالیت‌های جایگزین را گسترده‌تر خواهد کرد. محدودیت‌ها به جای کاهش تقاضا، فقط مسیر آن را تغییر می‌دهند و راه برای دور زدن قوانین و رشد بازار سیاه هموار می‌شود.

چرایی و اهداف بانک مرکزی

بانک مرکزی هدف از این محدودیت را جلوگیری از خروج سرمایه و کنترل نوسانات ارزی عنوان کرده است. با این حال، تجربه نشان داده است که اقدامات دستوری مشابه، از جمله مسدود کردن درگاه‌های پرداخت و اعمال محدودیت‌های ارزی، هیچگاه ثبات بلندمدت ایجاد نکرده‌اند.

پیامدهای محدودیت جدید

این محدودیت، سه پیامد مستقیم برای بازار و کاربران ایجاد می‌کند:
۱. افزایش ریسک کلاهبرداری برای کاربران کم‌تجربه
۲. فشار بیشتر بر بازار خرید و فروش دلار کاغذی
۳. کاهش شفافیت و تضعیف ابزار نظارتی بانک مرکزی

دور زدن محدودیت‌ها با صرافی‌های غیرمتمرکز

کاربران حرفه‌ای به راحتی می‌توانند محدودیت‌ها را دور بزنند. کافی است دارایی‌هایی مانند BNB یا ETH را خریداری و به کیف‌پول شخصی منتقل کرده و سپس از طریق صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) آنها را به استیبل‌کوین‌های دیگر تبدیل کنند. این روند نشان می‌دهد محدودیت‌ها تقاضا را حذف نمی‌کنند بلکه مسیر آن را تغییر می‌دهند.

کوچ اجباری به کیف‌پول‌های شخصی

از جنبه مثبت، این محدودیت باعث می‌شود کاربران بیشتری به کیف‌پول‌های شخصی نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری روی بیاورند و کمتر به صرافی‌های داخلی اعتماد کنند. این تغییر، سطح آگاهی عمومی درباره امنیت دارایی‌های دیجیتال را افزایش می‌دهد.

ریشه مشکل؛ نه تتر، بلکه ریال

واقعیت بازار نشان می‌دهد که علت اصلی نوسانات و هجمه به رمزارزها بی‌ثباتی ریال و تورم مزمن است، نه خرید چند هزار دلار تتر یا معاملات خرد در صرافی‌های داخلی. هر محدودیت مقطعی تنها می‌تواند فشار روانی کوتاه‌مدت ایجاد کند، اما روند اصلی بازار را تغییر نمی‌دهد.

محدودیت خرید و نگهداری استیبل‌کوین‌ها نمونه‌ای از سیاست‌های ناکارآمد بانک مرکزی است که بیشتر به بحران دامن می‌زند تا اینکه آن را حل کند. بازندگان اصلی، همواره کاربران عادی هستند؛ کسانی که یا دارایی خود را در معرض ریسک‌های بانکی و بازار سیاه قرار می‌دهند یا دانش کافی برای استفاده از راه‌های جایگزین ندارند. تا زمانی که بی‌ثباتی ریال و تورم مزمن برطرف نشود، هیچ سقف یا محدودیتی نمی‌تواند ثبات واقعی به بازار بیاورد.