بدون کنترل تورم، حذف صفر از پول ملی اثر واقعی ندارد

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، مجلس شورای اسلامی با تصویب طرح حذف چهار صفر از پول ملی، فصل تازه‌ای در سیاست پولی کشور گشود. بر اساس این مصوبه، واحد پول ایران از ریال فعلی به ریال جدید تغییر خواهد کرد و واحد فرعی قِران پس از نیم‌قرن دوباره به چرخه اقتصادی کشور بازمی‌گردد. هر ریال جدید معادل ۱۰ هزار ریال فعلی و برابر با ۱۰۰ قِران تعیین شده است. این طرح قرار است طی پنج سال آینده شامل دو سال آماده‌سازی و سه سال دوره گذار توسط بانک مرکزی اجرایی شود. هدف از این اقدام، تسهیل مبادلات مالی، ساده‌سازی محاسبات حسابداری و بازگرداندن اعتبار به پول ملی عنوان شده است.

دیدگاه‌های موافق و مخالف

طرح حذف چهار صفر از پول ملی از سال‌ها پیش در دستور کار بوده و در این مدت موافقان و مخالفان جدی داشته است. موافقان این طرح معتقدند که کوچک‌سازی ارقام و کاهش حجم اسکناس‌ها، موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های چاپ و مدیریت پول نقد خواهد شد. از نگاه آنان، این اقدام اثر مثبتی بر روان بازار، سهولت مبادلات روزمره و ارتقای تصویر پول ملی در اذهان عمومی دارد. در مقابل، مخالفان تاکید می‌کنند که این طرح به تنهایی نمی‌تواند مشکلات تورمی کشور را برطرف کند و صرفاً ظاهری از ثبات اقتصادی ایجاد خواهد کرد. به باور آنان، حذف صفرها زمانی اثرگذار است که همراه با سیاست‌های اصلاحی عمیق در نظام بانکی، بودجه‌ای و مالی اجرا شود.

تجربه جهانی؛ موفقیت با اصلاحات ساختاری

بررسی تجربه کشورهایی مانند ترکیه، برزیل و لهستان نشان می‌دهد حذف صفر زمانی موفق بوده که با انضباط مالی، کنترل تورم و اصلاح نظام بانکی همراه شده است. در مقابل، کشورهایی چون زیمبابوه و ونزوئلا که بدون پشتوانه اصلاحات ساختاری اقدام به حذف صفر کردند، در نهایت با تورم‌های شدیدتر و بی‌ثباتی پولی مواجه شدند. این تجربه‌ها تأکیدی است بر اینکه حذف صفر، ابزاری مکمل برای اصلاحات اقتصادی است نه جایگزینی برای آنها.

مسیر پیش‌روی بانک مرکزی

اکنون نگاه‌ها به بانک مرکزی دوخته شده تا مشخص شود آیا این نهاد، هم‌زمان با اجرای طرح حذف صفر، برنامه‌ای برای مهار پایدار تورم، اصلاح نظام بانکی و مدیریت نقدینگی در دستور کار دارد یا خیر. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که بدون انضباط مالی و کنترل رشد نقدینگی، حذف صفر تنها تغییری صوری در اسکناس‌ها خواهد بود و اثر واقعی بر قدرت خرید مردم نخواهد گذاشت. موفقیت این طرح در گرو اراده دولت و بانک مرکزی برای اجرای سیاست‌های مکمل ضدتورمی و ایجاد ثبات در بازارهای مالی است.

در مجموع، حذف چهار صفر از پول ملی اقدامی فنی و روانی است که می‌تواند نخستین گام در مسیر اصلاحات پولی کشور باشد. اما تأثیر پایدار آن بر اقتصاد، منوط به اجرای سیاست‌های جامع مهار تورم، بهبود انضباط مالی دولت و بازسازی اعتماد عمومی به نظام پولی است.