۷۰ ماه تا خرید خودرو؛ تعمیق شکاف قدرت خرید و قیمت در بازار خودرو

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، کف قیمت خودرو در بازار به محدوده ۷۰۰ میلیون تومان رسیده و فاصله میان قدرت خرید اقشار کم درآمد و بهای خودرو بیش از هر زمان دیگری عمیق شده است. بررسی ها نشان می دهد برای خرید ارزان ترین خودروی سواری با حداقل دستمزد، باید حدود ۷۰ ماه انتظار کشید؛ رقمی که در اردیبهشت امسال ۴۸ ماه بود و طی تنها هشت ماه افزایش قابل توجهی را تجربه کرده است. این روند در شرایطی ادامه دارد که درآمد واقعی خانوارها کاهش یافته و رشد قیمت خودرو عملا بخش بزرگی از جامعه را از بازار خرید حذف کرده است.

رشد قیمت خودرو و حذف تدریجی تقاضا

افزایش مداوم قیمت خودرو در ماه های اخیر باعث شده دست اقشار کم درآمد و حتی طبقه متوسط از بازار خودرو کوتاه شود. در حال حاضر ارزان ترین خودروی سواری بازار با قیمتی در حدود ۷۳۰ میلیون تومان معامله می شود و این سطح قیمتی، نشانه ای از تشدید بحران تقاضا در آینده نزدیک است. همزمان قیمت خودرو چه در بازار و چه در کارخانه مسیر صعودی خود را حفظ کرده، در حالی که سطح دستمزدها بدون تغییر باقی مانده و همین موضوع فاصله میان درآمد و قیمت خودرو را روزبه روز بیشتر کرده است.

افزایش ۴۰ درصدی زمان انتظار برای خرید خودرو

بررسی های انجام شده نشان می دهد متوسط زمان انتظار برای خرید خودروهای داخلی از اردیبهشت امسال تاکنون حدود ۲۹ ماه افزایش یافته و رشدی نزدیک به ۴۰ درصد را ثبت کرده است. این محاسبه بر اساس مقایسه قیمت ۱۰ محصول پرتقاضای داخلی با پایه حقوق سال جاری انجام شده است. کمترین زمان انتظار به پراید وانت اختصاص دارد که با وجود ارزان تر بودن نسبت به سایر محصولات، مدت انتظار خرید آن به ۵۸ ماه رسیده؛ در حالی که این رقم در اردیبهشت حدود ۳۸ ماه بود. این افزایش بیانگر آن است که حتی ارزان ترین گزینه های بازار نیز از دسترس بخش بزرگی از جامعه خارج شده اند.

اثر دلار و تورم بر بازار خودرو

یکی از عوامل اصلی رشد قیمت خودرو در ماه های اخیر، افزایش شدید نرخ ارز بوده است. قیمت دلار آزاد از حدود ۸۴ هزار تومان در اردیبهشت به بیش از ۱۲۵ هزار تومان رسیده و رشدی نزدیک به ۵۰ درصد را ثبت کرده است. این افزایش تقریبا به همان نسبت در قیمت خودرو و مدت زمان انتظار برای خرید آن منعکس شده است. در کنار نرخ ارز، تورم عمومی اقتصاد نیز نقش مهمی در تضعیف قدرت خرید داشته و باعث شده خودرو به کالایی دست نیافتنی تر برای خانوارها تبدیل شود.

افزایش قیمت کارخانه و فشار مضاعف بر بازار

در ماه های گذشته قیمت کارخانه ای خودرو نیز چند مرحله افزایش یافته است. خودروسازان بزرگ در خرداد و تیرماه و سپس در مهرماه اقدام به رشد قیمت محصولات خود کردند و این روند همچنان ادامه دارد. در مقابل، سطح دستمزدها از ابتدای سال ثابت مانده و همین نابرابری باعث شده مدت انتظار برای خرید خودرو به شکل بی سابقه ای افزایش یابد. نتیجه این وضعیت کاهش محسوس معاملات و شکل گیری نشانه های رکود تورمی در بازار خودرو است.

جزئیات زمان انتظار برای خرید خودروهای داخلی

محاسبه زمان مورد نیاز برای پس انداز کل پایه حقوق نشان می دهد خرید بسیاری از خودروهای داخلی به انتظاری بین ۸ تا ۱۲ سال نیاز دارد. برخی محصولات پرتقاضا اکنون به سطوح قیمتی بالای یک میلیارد تومان رسیده اند و مدت انتظار خرید آنها نسبت به اردیبهشت بین ۳۰ تا ۴۰ ماه افزایش یافته است. حتی خودروهایی که در گذشته گزینه های اقتصادی محسوب می شدند، اکنون نیازمند چندین سال پس انداز کامل درآمد هستند؛ وضعیتی که عملا امکان خرید نقدی را از بخش بزرگی از جامعه سلب کرده است.

بحران تقاضا در آستانه تشدید

مرور این ارقام نشان می دهد بازار خودرو به سمت بحران تقاضا حرکت می کند. قیمت ها با شتاب بالا می روند، اما حجم معاملات کاهش یافته و بازار درگیر رکود تورمی شده است. ادامه این روند می تواند سیاستگذاران را ناچار به بازنگری در شیوه های فروش و تامین مالی کند. در شرایطی که قدرت خرید نقدی تضعیف شده، طراحی مدل های واقعی و هدفمند فروش اقساطی و همچنین تقویت تامین مالی سمت تقاضا می تواند نقش کلیدی در خروج بازار از وضعیت فعلی داشته باشد. آینده بازار خودرو بیش از هر زمان دیگری به تصمیم های سیاستی و نحوه پاسخ به شکاف عمیق میان قیمت و درآمد گره خورده است.