کدام بانک‌ها در برابر جنگ آسیب‌پذیرند؟

به گزارش پایگاه حبری سرمایه و بورس، تصور کنید در میانه جنگ دوازده‌روزه هستید. کارت بانکی‌تان را روی دستگاه می‌کشید… و پیام «تراکنش ناموفق» روی صفحه ظاهر می‌شود. این سناریوی تلخ، واقعیت بسیاری از شهروندان در آن روزهای پرالتهاب بود. در آن زمان ۲۲ بانک در پایتخت عملاً دچار افت عملکرد شدند و ارتباط مالی مردم مختل شد.

این آمار بر اساس داده‌های منتشر شده از سوی بانک مرکزی است که تصویری واضح از وضعیت شبکه بانکی در دوران جنگ می دهد. البته یکی از مهم ترین قطعی های تراکنش در میان بانک ها در بانک سپه اتفاق افتاد که از انتشار آمار در بانک مرکزی در سال جاری خودداری کرد. بنابراین، این گزارش نشان می‌دهد کدام بانک‌ها منهای بانک سپه، در میانه آتش و دود، توانستند چراغ خدمات خود را روشن نگه دارند و کدام‌یک تا حدی خاموش شدند.

پیروز غیرمنتظره میدان نبرد دیجیتال

درست در مرکز این آشوب، یک چهره غیرمنتظره ظهور کرد: بانک دی. این بانک در تهران رشدی بیش از ۱۰۰ درصد و در کل کشور، رشدی حیرت‌انگیز معادل ۲۵۰ درصد را در تعداد تراکنش‌ها ثبت کرد. این یعنی در روزهایی که بسیاری از بانک‌ها با اختلال دست‌وپنجه نرم می‌کردند، بانک دی نه‌تنها پایدار ماند، بلکه سهم خود را از بازار به شکل چشمگیری افزایش داد.

کنار آن، بانک سامان نیز یکی از چهره‌های موفق دیگر این میدان بود. این بانک با افزایش حدود ۲۹ میلیون تراکنشی، بیشترین رشد عددی را در تهران به نام خود ثبت کرد. مشتریان این بانک‌ها، احتمالا کمتر طعم تلخ «تراکنش ناموفق» را چشیدند.

سقوط در بحران: وقتی زیرساخت‌ها لنگ می‌زنند

اما در سمت دیگر این نبرد، بازندگان بزرگی هم وجود داشتند. بانک ایران و ونزوئلا و قرض‌الحسنه رسالت، ضعیف‌ترین عملکرد را در میان تمام بانک‌ها داشتند و با کاهش شدید تراکنش‌ها، هم در تهران و هم در کل کشور، عملاً از صحنه رقابت خارج شدند. این افت شدید به این معناست که مشتریان این بانک‌ها برای انجام ساده‌ترین کارهای روزمره خود با مشکلات جدی روبه‌رو بوده‌اند.

بانک‌هایی مانند پاسارگاد و توسعه صادرات نیز با کاهش میلیونی تراکنش‌ها، نشان دادند که در برابر شوک ناشی از جنگ، آسیب‌پذیری بالایی دارند. تعداد تراکنش‌ها در بانک پاسارگاد حداقل 22 میلیون واحد نسبت به دو ماه تیر و خرداد سال گذشته کمتر بود که می تواند علامتی از از دست رفتن این تعداد تراکنش در این مقطع زمانی در این بانک باشد.

این تجربه تلخ می تواند علامتی از آن باشد که در دنیای امروز، اعتبار یک بانک تنها به اندازه ساختمان‌های بزرگ و شعبه‌های متعددش نیست، بلکه به قدرت زیرساخت دیجیتال آن در شرایط بحرانی بستگی دارد.

در مقابل، در سطح ملی، بانک ملی ایران با وجود اینکه رشد درصدی بالایی نداشت، با افزایش مطلق تعداد تراکنش‌ها، نقش یک لنگرگاه باثبات را ایفا کرد. در تلاطم بانک های کوچکتر این بانک دولتی بزرگ توانست بخش مهمی از بار تراکنش‌های کشور را به دوش بکشد و به نوعی از فلج شدن کامل شبکه پرداخت جلوگیری کند.