حذف یارانه ۷۵۰ هزار نفر در دولت چهاردهم
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، در شرایطی که هنوز حدود ۱۱ میلیون نفر از افراد غیرنیازمند در ایران ماهانه یارانه نقدی دریافت می‌کنند، دولت چهاردهم روند اصلاح نظام یارانه‌ها را آغاز کرده و تا کنون یارانه ۷۵۰ هزار نفر از دهک‌های پردرآمد حذف شده است. بر اساس اعلام احمد میدری، وزیر کار، از این تعداد، ۱۵۰ هزار نفر مقیم خارج از کشور بوده‌اند.
دستور رئیس‌جمهور برای تسریع در حذف یارانه ثروتمندان
رئیس‌جمهور بر تسریع در اجرای طرح حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی تأکید کرده است. این موضوع در هماهنگی کامل با قانون بودجه ۱۴۰۴ انجام می‌شود که دولت را ملزم کرده تا یارانه خانوارهای پردرآمد را قطع کرده و منابع حاصل از آن را به دهک‌های پایین‌تر و خانواده‌های تحت پوشش نهادهای حمایتی اختصاص دهد.
جابه‌جایی دهک‌ها بر اساس وسع‌سنجی دقیق
دهک‌بندی خانوارها بر اساس وسع‌سنجی، سالی دو بار انجام می‌شود. در این فرآیند، خانوارها بر اساس اطلاعات اقتصادی و اجتماعی نظیر درآمد، دارایی، سفر خارجی، نوع خودرو و املاک، در یکی از دهک‌های درآمدی قرار می‌گیرند. نکته مهم این است که جمعیت هر دهک ثابت و حدود ۸.۵ میلیون نفر است، بنابراین جابه‌جایی یک فرد از یک دهک به دهک دیگر باعث تغییر متقابل در ترکیب جمعیتی دهک‌ها می‌شود.
پرداخت یارانه چگونه توزیع می‌شود؟
در حال حاضر، دولت ماهانه ۲۶ هزار و ۳۲۰ میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت می‌کند. از این مبلغ، حدود ۱۱ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان به دهک‌های اول تا سوم و ۱۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به دهک‌های چهارم تا نهم تعلق می‌گیرد. بیش از ۵۱ میلیون نفر از افراد در دهک‌های ۴ تا ۹، ماهانه ۳۰۰ هزار تومان یارانه دریافت می‌کنند.
تفاوت فاحش هزینه‌های دهک دهم با دهک اول
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۲ دهک دهم به‌طور میانگین ۵۹۰ میلیون تومان هزینه کرده که این رقم، حدود ۱۳ برابر بیشتر از هزینه میانگین دهک اول (۴۷ میلیون تومان) است. این اختلاف فاحش نشان‌دهنده ضرورت بازنگری در پرداخت یارانه همگانی است.
بررسی اعتراضات به قطع یارانه
افرادی که یارانه آن‌ها قطع شده، می‌توانند نسبت به این موضوع اعتراض کنند. اگر پس از بررسی‌ها مشخص شود که درآمد واقعی آن‌ها کمتر از سقف تعیین‌شده است، یارانه به آن‌ها بازگردانده خواهد شد. در مقابل، اگر اطلاعات نادرست به دولت ارائه شده باشد، ممکن است فرد به‌طور دائم از همه یارانه‌ها (از جمله وام، زمین یا خدمات یارانه‌ای) محروم شود.
مرحله سوم کالابرگ الکترونیکی در آستانه اجرا
زمان‌بندی جدید پرداخت یارانه‌ها
از بهمن ۱۴۰۲ به بعد، پرداخت یارانه‌ها زمان‌بندی جدیدی دارد:
-
مستمری مددجویان بهزیستی و کمیته امداد: ۲۰ هر ماه
-
یارانه دهک‌های اول تا سوم (۴۰۰ هزار تومان): ۲۵ هر ماه
-
یارانه دهک‌های چهارم تا نهم (۳۰۰ هزار تومان): ۳۰ هر ماه
-
یارانه دارو، سوخت و حمل‌ونقل: ابتدای ماه
برنامه دولت برای حذف ۱۸ میلیون نفر از لیست یارانه
تا کنون حدود ۷ میلیون نفر از لیست دریافت یارانه حذف شده‌اند، اما هدف نهایی دولت و مجلس، کاهش تعداد یارانه‌بگیران غیرنیازمند به ۱۸ میلیون نفر است. اجرای این برنامه یکی از محورهای اصلی بودجه ۱۴۰۴ و از اولویت‌های دولت چهاردهم به شمار می‌رود.
عدالت یارانه‌ای در مسیر اصلاح
اصلاح نظام یارانه‌ها و حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی، گامی در راستای اجرای عدالت اجتماعی و حمایت مؤثر از اقشار کم‌درآمد است. با وجود چالش‌هایی مانند ضعف داده‌های ثبتی و مقاومت اجتماعی، دولت با همکاری مجلس، عزم جدی برای اجرای کامل این برنامه دارد.
