نشانه‌های کاهش اعتماد عمومی به بورس
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، افت قابل‌توجه ارزش معاملات و خروج چشمگیر پول حقیقی از بازار سهام، گویای تضعیف اعتماد عمومی به بورس است. این شرایط که در تابلوی معاملات به‌وضوح قابل مشاهده است، ناشی از ترکیبی از سیاست‌گذاری‌های ناپایدار، نبود ابزارهای مؤثر پوشش ریسک و ضعف عملکرد نهاد ناظر تلقی می‌شود. رفتار ناپایدار شاخص‌کل و عدم توانایی بازار در جذب سرمایه‌گذاری تازه نیز گواه روشنی بر تزلزل شرایط فعلی است.
بازگشت نسبی در بازار، بدون تغییر بنیادین
در دومین روز هفته، بازار سهام پس از سقوط سنگین روز شنبه، قدری متعادل شد. شاخص‌کل بورس با وجود افت ۰.۱۹ درصدی، بخشی از کاهش صبحگاهی خود را جبران کرد. بهبود نسبی ارزش معاملات و عبور از مرز ۹ هزار میلیارد تومان این سیگنال را داد که فشار فروش تعدیل شده، اما خروج نقدینگی حقیقی همچنان ادامه دارد. در روز یکشنبه، بازگشایی سه نماد بزرگ یعنی ایران‌خودرو، بانک ملت و شستا منجر به ورود مقطعی تقاضا شد، اما در دقایق پایانی معاملات، بار دیگر سمت عرضه غلبه کرد.
پیش‌بینی‌ناپذیری و ضعف ابزارهای پوشش ریسک
بازار سهام در وضعیت کنونی به دلیل تصمیمات ناپایدار سیاست‌گذار در صنایع مختلف، امکان پیش‌بینی منطقی خود را از دست داده است. از سوی دیگر، ابزارهای موجود برای پوشش ریسک مانند اختیار معامله به‌دلیل عمق محدود، نبود اختیار فروش در بسیاری از نمادها و سررسیدهای کوتاه‌مدت، اثربخشی مطلوبی ندارند. این شرایط باعث شده فعالان بازار، به‌ویژه سرمایه‌گذاران بلندمدت، تمایلی به فعالیت پایدار در بازار نداشته باشند. افت میانگین کوتاه‌مدت ارزش معاملات به زیر ۱۰ هزار میلیارد تومان، در کنار محدودیت‌های ساختاری مانند دامنه‌نوسان، شاهدی بر این وضعیت است.
کدام صندوق های سهامی چابک تر از شاخص بورس بوده اند؟
تنها صندوق سهامی بورس که طی یک ماه گذشته افت نکرد
عملکرد منفعلانه نهاد ناظر
نقش سازمان بورس به‌عنوان نهاد ناظر بازار طی ماه‌های اخیر بیش از پیش مورد انتقاد قرار گرفته است. واکنش‌های کند نسبت به تحولات بازار، ناتوانی در اصلاح دامنه نوسان و بی‌عملی در قبال ریسک‌های نقدشوندگی از جمله مواردی است که به سردرگمی بازار انجامیده. در چنین فضایی، صندوق‌های اهرمی جذابیت و کارآیی خود را از دست داده‌اند و حباب منفی شکل‌گرفته در آن‌ها هر روز بزرگ‌تر می‌شود. اگر سازمان بورس قصد دارد ارزش بازار سرمایه را به سطح ۴۰۰ میلیارد دلاری برساند، باید اصلاحاتی عمیق در حوزه شفافیت، ابزارسازی، تقویت نقدشوندگی و اعتمادسازی عمومی صورت دهد.
دورنمایی نگران‌کننده برای بورس تهران
در مجموع، کاهش استقبال عمومی از بورس، افت ارزش معاملات، خروج مستمر نقدینگی و ضعف نهاد ناظر، چشم‌انداز روشنی برای بازار سرمایه ترسیم نمی‌کند. در صورت تداوم وضعیت موجود و نبود محرک‌های مؤثر، پیش‌بینی می‌شود روند نزولی بازار در روزهای آینده نیز ادامه یابد. تنها در صورتی که تصمیمات قاطع و مبتنی بر تحلیل کارشناسی در حوزه مقررات، ابزارهای نوین مالی و ساختار نظارت اتخاذ شود، می‌توان به احیای اعتماد عمومی و بازگشت سرمایه به بورس امیدوار بود.
