آیا صندوق‌های درآمد ثابت سرمایه‌ها را از بورس خارج می‌کنند؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، صندوق‌های سرمایه‌گذاری که قرار بود ابزاری کارآمد برای جذب سرمایه‌های خرد و هدایت آنها به سمت بازار سرمایه باشند، امروز به‌دلیل تشابه زیاد و محدودیت‌های ساختاری با چالش‌هایی جدی روبه‌رو هستند. در همین رابطه، پویان مظفری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگویی به بررسی وضعیت فعلی صندوق‌ها و اثر آنها بر بورس پرداخته است.

تعدد صندوق‌ها؛ فرصت یا تهدید؟

مظفری معتقد است تعدد صندوق‌ها ذاتاً مشکل‌ساز نیست، بلکه مشکل اصلی در شباهت ماهوی صندوق‌ها است. به گفته او، «خیلی از نهادها چند صندوق درآمد ثابت دارند که در عمل هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. اگر قرار نبود کارکرد متفاوتی داشته باشند، اساساً چرا ایجاد شدند؟»

دست‌های بسته مدیران صندوق

او تاکید می‌کند: «مشکل اینجاست که دست مدیران صندوق بسته است. در همه دنیا تعدد صندوق‌ها ایرادی ندارد، اما باید آزادی عمل مدیران برای طراحی استراتژی‌های متنوع وجود داشته باشد. ما مجوز دادیم، اما با چارچوب‌های محدودکننده اجازه مانور واقعی به مدیران نداده‌ایم. در نتیجه، صندوق‌های سهامی یا درآمد ثابت تقریباً مشابه هم عمل می‌کنند.»

آیا صندوق‌ها فشار فروش را تشدید می‌کنند؟

در پاسخ به این پرسش که آیا فعالیت صندوق‌ها باعث افزایش فشار فروش در شرایط منفی بازار می‌شود، مظفری می‌گوید: «این نگاه بیشتر بهانه است. اگر سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون تومان پول داشت، قبلاً خودش می‌فروخت، حالا ۷۰ درصدش در صندوق است و مدیر صندوق می‌فروشد. در عمل فشار اضافه‌ای به بازار تحمیل نمی‌شود؛ حتی صندوق‌ها به دلیل رفتار هماهنگ و غیرهیجانی می‌توانند نقش ضربه‌گیر هیجانات بازار را ایفا کنند.»

صندوق‌های بخشی؛ ابزاری برای سرمایه‌گذاری کلان

به گفته این کارشناس، تاسیس صندوق‌های تخصصی در صنایع مختلف مانند فلزات، پتروشیمی یا سیمان از نظر سرمایه‌گذاری کلان مزیت دارد. «سرمایه‌گذار می‌تواند با تحلیل روندها، به‌جای خرید مستقیم سهام، روی یک صندوق بخشی سرمایه‌گذاری کند. اما اینکه این صندوق‌ها به معاملات خرد صنعت کمک کنند، چندان درست نیست، چون پرتفوی آنها از بازار خرد تامین نمی‌شود.»

سود جذاب صندوق‌های درآمد ثابت؛ فرصت یا تهدید؟

مظفری درباره انتقادها به سود بالای صندوق‌های درآمد ثابت می‌گوید: «پرداخت سود بالا ذاتاً ایراد است، اما نه فقط برای صندوق‌ها؛ این موضوع ناشی از سیاست‌های پولی و نرخ‌های بالای سود بانکی در کشور است. صندوق‌ها تنها مسیر انتقال این سیاست هستند و نمی‌توان آنها را مقصر دانست. در واقع، مشکل اصلی به سیاستگذاری پولی کشور بازمی‌گردد نه عملکرد صندوق‌ها.»