تحلیل ناترازی بازار مسکن و ضرورت تغییر رویکرد در ساخت‌وساز

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با تأکید بر لزوم بهره‌گیری از مطالعات علمی و الگوهای جهانی در صنعت ساختمان گفت: با تکیه بر دانش و تجربه جهانی می‌توان از بحران ناترازی در بازار مسکن عبور کرد و به تعادل در عرضه و تقاضا رسید.

بحران ناترازی مسکن در ایران

سید طه‌حسین مدنی با اشاره به وضعیت موجود بازار مسکن در کشور اظهار کرد: اقتصاد ایران طی سال‌های اخیر با ناترازی قابل‌توجهی در حوزه مسکن مواجه شده است. طبق آمارهای رسمی، هم‌اکنون بازار مسکن با پنج تا شش میلیون تقاضای انباشته روبه‌روست و حدود هشت میلیون واحد مسکونی نیز نیازمند بازسازی هستند. وی افزود: برای ایجاد تعادل، سالانه باید حداقل ۱.۵ میلیون واحد جدید ساخته شود، در غیر این صورت ناترازی موجود تا سال ۱۴۱۰ به ۱۲ میلیون واحد خواهد رسید.

ضرورت استفاده از مطالعات علمی در حل چالش‌های صنعت ساختمان

مدنی با اشاره به اثرگذاری مستقیم بخش مسکن بر معیشت مردم و سایر بخش‌های اقتصادی گفت: فعال شدن مکانیسم ماشه و شرایط جدید اقتصادی کشور ضرورت توجه علمی به حوزه مسکن را دوچندان کرده است. او تأکید کرد: طرح‌هایی مانند مسکن مهر و نهضت ملی مسکن به دلیل نگاه مقطعی و نبود پشتوانه علمی نتوانسته‌اند اثر ماندگاری بر بازار بگذارند.

چهار نوع تقاضا در بازار مسکن

رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با اشاره به انواع تقاضا در بازار مسکن گفت: تقاضای بالقوه، مؤثر، نهفته و سفته‌بازی چهار نوع اصلی تقاضا هستند که باید در تدوین سیاست‌های ساخت‌وساز مورد توجه قرار گیرند. به گفته وی، بخش عمده‌ای از تقاضای موجود بالقوه است؛ یعنی نیاز واقعی وجود دارد اما قدرت خرید کافی نیست. در صورت تسهیلات مناسب خرید تدریجی، این تقاضا می‌تواند به تقاضای مؤثر تبدیل شود.

سناریوهای علمی برای پاسخ به تقاضای مؤثر

مدنی با اشاره به لزوم تدوین سناریوهای دقیق در حوزه ساخت‌وساز اظهار کرد: شناخت نوع معماری، متراژ، کاربری و ویژگی‌های تقاضای مؤثر در هر منطقه باید مبنای سیاست‌گذاری در صنعت ساختمان قرار گیرد. او تأکید کرد: فعالان این صنعت باید با شناخت کافی از اقتصاد و رفتار بازار، برنامه‌ریزی پویا برای پاسخ به نیازهای واقعی مسکن داشته باشند.

الگوهای موفق جهانی در صنعت ساختمان

وی در ادامه به تجربه کشورهای اروپایی اشاره کرد و گفت: در فرانسه، شرکت‌های ساختمانی با تمرکز بر نوسازی ساختمان‌های فرسوده و توسعه مسکن‌های میان‌قیمت توانسته‌اند فاصله عرضه و تقاضا را کاهش دهند. در آلمان، با توجه به رشد اجاره‌نشینی، شرکت‌های بزرگ به سمت اجاره‌داری حرفه‌ای حرکت کرده‌اند. در سوئد نیز با افزایش بهای زمین، ساخت خانه‌های کوچک و مسکن اجاره‌ای رونق گرفته است.

تأمین مالی از طریق پلتفرم‌های جمع‌سپاری

مدنی افزود: شرکت‌های ساختمانی اروپایی با استفاده از پلتفرم‌های جذب سرمایه جمعی مانند «Crowdestate» و «Habitat Participatif» توانسته‌اند مشکل تأمین مالی پروژه‌ها را برطرف کنند. به گفته وی، توسعه چنین پلتفرم‌هایی در ایران نیز می‌تواند مسیر جدیدی برای سرمایه‌گذاری در مسکن و پاسخ به تقاضای مؤثر باشد.

استراتژی‌های موفق شرکت‌های جهانی در ساخت‌وساز

رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با اشاره به تجارب بین‌المللی گفت: شرکت‌هایی چون Skanska، Bouygues، Bechtel و Turner Construction با بهره‌گیری از استراتژی‌هایی نظیر عرضه در مقیاس، نوآوری فرآیند، سفارشی‌سازی اقتصادی و مدیریت زنجیره تأمین توانسته‌اند بهره‌وری خود را افزایش دهند و سهم بیشتری از بازار جهانی کسب کنند.

گارانتی ساختمان؛ مزیت رقابتی مغفول در ایران

مدنی با بیان اینکه موضوع گارانتی ساختمان در ایران جدی گرفته نمی‌شود گفت: در کشورهای توسعه‌یافته ارائه گارانتی ده تا سی ساله برای سازه‌ها الزامی است، اما در ایران نبود گارانتی موجب کاهش عمر ساختمان‌ها به ۲۶ تا ۴۰ سال شده است. در حالی که در اروپا عمر مفید ساختمان‌ها به طور میانگین به ۱۰۰ سال می‌رسد.

ضرورت تغییر رویکرد در صنعت ساختمان ایران

وی تصریح کرد: فعالان صنعت ساختمان باید با نوسازی رویکردها، بهره‌گیری از فناوری‌های نو، اصلاح فرآیندها و استفاده از ظرفیت اندیشکده‌های تخصصی، مسیر علمی و هوشمندانه‌ای برای پاسخ به تقاضای مؤثر و عبور از بحران مسکن انتخاب کنند. مدنی در پایان خاطرنشان کرد: دولت نیز می‌تواند با اصلاح قوانین پیش‌فروش، تقویت پلتفرم‌های فروش متری و ارائه زمین رایگان در شهرهای دارای فضای پیرامونی، به بهبود وضعیت بازار مسکن کمک کند.