مرکز آمار ایران تازه‌ترین آمار تورم بخش مسکن و اجاره‌بها در آبان‌ماه ۱۴۰۴ را منتشر کرده است که نشان‌دهنده کاهش اندک در نرخ رشد قیمت‌هاست. تورم ماهانه بخش مسکن به ۲.۷ درصد رسیده و تورم ماهانه اجاره‌بها نیز همزمان با آن، روی همین رقم قرار گرفته است. با این حال، بازار مسکن همچنان در رکود عمیق به سر می‌برد و حجم معاملات کاهش شدیدی داشته است.
تازه‌ترین گزارش مرکز آمار از رشد قابل‌توجه شاخص نهاده‌های ساختمان‌های مسکونی در تهران طی بهار ۱۴۰۴ حکایت دارد؛ رشدی که فشار هزینه‌ای سنگینی بر دوش سازندگان گذاشته و بسیاری از پروژه‌های ساختمانی را زیان‌ده یا حتی متوقف کرده است. فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن، تأکید می‌کند بازار مسکن درگیر رکود تورمی عمیق شده و کاهش معاملات، در کنار افزایش هزینه‌های ساخت، آینده این بازار را مبهم کرده است.
بازار ساخت‌وساز ایران در حالی وارد نیمه دوم سال ۱۴۰۴ شده که سازندگان با رکود معاملات، افزایش هزینه‌ها و دشواری تأمین مالی روبه‌رو هستند. با این حال، در دل این رکود، الگوی جدیدی از تقاضا در حال شکل‌گیری است؛ تغییری که بنا بر تحلیل فعالان صنعت ساختمان، می‌تواند مسیر آینده این بازار را تغییر دهد و مدل‌های تازه‌ای از سرمایه‌گذاری را به‌صرفه‌تر کند.
بررسی بازار مسکن تهران نشان می‌دهد با بودجه حدود ۳ میلیارد تومان، خریداران عمدتاً به سمت واحدهای کوچک‌متراژ در مناطق جنوبی، جنوب‌غرب و جنوب‌شرق پایتخت هدایت می‌شوند. در شرایطی که ماه‌هاست آمار رسمی از وضعیت بازار مسکن منتشر نشده، سردرگمی میان خریداران و سازندگان افزایش یافته و مشخص نیست روند واقعی قیمت‌ها و سایر متغیرهای مؤثر در این بخش چگونه پیش می‌رود. با این حال، آنچه از فایل‌های ثبت‌شده در پلتفرم‌های تخصصی برمی‌آید، ادامه رشد ملایم قیمت مسکن و افزایش تمایل به خرید واحدهای نقلی است.
بازار اجاره مسکن اگرچه در ماه‌های اخیر شاهد کاهش نسبی شتاب تورم بوده، اما این فروکش ظاهری نتوانسته فشار سنگین بر مستاجران را کم کند. نتایج یک مطالعه تازه نشان می‌دهد دهک‌های پایین عملاً از توان پرداخت اجاره‌بهای متعارف خارج شده‌اند و دهک‌های میانی نیز با قدرتی شکننده، تنها به‌سختی قادر به تمدید قراردادهای خود هستند.
بازار مسکن اصفهان پس از پشت سر گذاشتن دوره‌ای طولانی از رکود، اکنون وارد مرحله‌ای از ثبات نسبی شده و نشانه‌های بازگشت تقاضا در آن دیده می‌شود. روندی که پس از جنگ ۱۲ روزه، که موجب کاهش معاملات و افت قیمت‌ها شده بود، به‌تدریج تغییر کرد و اکنون بسیاری از کارشناسان از شکل‌گیری دوباره جریان خرید در این شهر خبر می‌دهند.
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک، داود بیگی‌نژاد، با اشاره به وضعیت بازار مسکن اعلام کرد که حباب مسکن تخلیه شده و بسیاری از واحدها بر روی دست سازندگان مانده است. به گفته او، در شرایط فعلی، ساخت و تولید دوباره مسکن برای سازندگان به صرفه نیست و بسیاری از پروژه‌ها با وجود دریافت پروانه ساختمانی، شروع نشده‌اند.
بررسی روند قیمتی مسکن در مناطق شمالی تهران نشان می‌دهد که طی یک دهه گذشته، بهای املاک این مناطق رشد خیره‌کننده‌ای را تجربه کرده است. قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در برخی مناطق از حدود ۷ میلیون تومان در ابتدای سال ۱۳۹۴ به بیش از ۴۵۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴ رسیده است؛ یعنی افزایشی بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ درصدی که عملاً خرید خانه در این مناطق را برای بخش عمده‌ای از جامعه غیرممکن کرده است.
میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران در روز یکشنبه ۱۸ آبان ۱۴۰۴ حدود ۱۲۳ میلیون تومان ثبت شد؛ عددی که نسبت به ماه گذشته نشان‌دهندۀ ثبات نسبی قیمت‌ها در بازار مسکن پایتخت است. این روند در حالی ادامه دارد که حجم معاملات همچنان پایین مانده و بازار در وضعیت رکود نسبی قرار گرفته است.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با تأکید بر لزوم بهره‌گیری از مطالعات علمی و الگوهای جهانی در صنعت ساختمان گفت: با تکیه بر دانش و تجربه جهانی می‌توان از بحران ناترازی در بازار مسکن عبور کرد و به تعادل در عرضه و تقاضا رسید.
