معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد منابع لازم برای تملک ۱۰ هزار واحد مسکن استیجاری از طریق فروش یا تهاتر املاک لوکس وزارت راه تأمین می‌شود و ثبت‌نام طرح مسکن استیجار عمومی طی یکی‌ دو ماه آینده آغاز خواهد شد.

سیاست کشورها برای حمایت از مستاجران کم‌درآمد عمدتا در دو مسیر خلاصه می‌شود؛ نخست تحمیل اجاره‌بهای دستوری بر موجرها و دوم پرداخت یارانه غیرمستقیم برای توسعه مسکن اجاره‌ای حمایتی توسط بخش خصوصی و شهرداری‌ها. بررسی تجربه هشت کشور مختلف نشان می‌دهد تعیین نرخ دولتی برای اجاره‌بها به خروج موجرها از بازار منجر شده، در حالی که مدل دوم در بسیاری از کشورها به افزایش عرضه واحدهای اجاره‌ای مقرون‌به‌صرفه کمک کرده است.

طرح جدید «مسکن استیجاری» در تهران با هدف حمایت از زوج‌های جوان و تسهیل دسترسی آنان به واحدهای مسکونی در آستانه اجرا قرار گرفته است. این طرح که توسط اداره‌کل راه و شهرسازی استان تهران طراحی شده، قرار است بخشی از فشار هزینه‌های مسکن را از دوش خانواده‌های نوپا بردارد و مسیر سکونت مقرون‌به‌صرفه‌تری را برای آنان فراهم کند.

بازار اجاره‌ مسکن اگرچه در ماه‌های اخیر شاهد کاهش نسبی شتاب تورم بوده، اما این فروکش ظاهری نتوانسته فشار سنگین بر مستاجران را کم کند. نتایج یک مطالعه تازه نشان می‌دهد دهک‌های پایین عملاً از توان پرداخت اجاره‌بهای متعارف خارج شده‌اند و دهک‌های میانی نیز با قدرتی شکننده، تنها به‌سختی قادر به تمدید قراردادهای خود هستند.

تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران از تورم دهک‌های هزینه‌ای در مهرماه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که دهک دهم کمترین و دهک دوم بیشترین تورم نقطه به نقطه را تجربه کرده‌اند. بر اساس این گزارش، تورم نقطه‌ای کل کشور در مهرماه به ۴۸.۶ درصد رسیده و تورم نقطه‌ای اکثر دهک‌ها از مرز ۵۰ درصد عبور کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اختلاف سطح هزینه و ترکیب سبد مصرفی خانوارها در دهک‌های مختلف، عامل اصلی تفاوت در میزان تورم تجربه‌شده میان طبقات مختلف اقتصادی است.

نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران از ثبات نسبی بازار اجاره مسکن در مهرماه خبر داد و اعلام کرد که متوسط اجاره‌بهای هر متر مربع واحد مسکونی در تهران حدود ۴۵۰ هزار تومان است. بر اساس این ارقام، برای یک واحد با ۶۰۰ میلیون تومان ودیعه، اجاره ماهانه به طور متوسط ۲۰ میلیون تومان برآورد می‌شود.

بازار اجاره مسکن تهران در مهرماه ۱۴۰۴ روندی متفاوت نسبت به تورم اجاره کشوری تجربه کرد. شاخص اجاره مسکن در پایتخت نشان می‌دهد تورم ماهانه اجاره در تهران صفر بوده، در حالی که در سطح کشور این شاخص به ۳ درصد رسیده است.

بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که بازار مسکن و اجاره در مهرماه سال ۱۴۰۴ با پدیده رکود تورمی مواجه بوده است. با وجود کاهش روند تورم سالانه و نقطه‌به‌نقطه، تورم ماهانه مسکن و اجاره‌بها هم‌راستا با رشد تورم عمومی کشور، مجدداً افزایش یافته و به عدد سه درصد رسیده است. برآوردها حاکی از آن است که میانگین قیمت هر متر مربع مسکن در تهران به حدود ۱۲۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است.

آمارهای غیررسمی حاکی از آن است که اجاره‌بهای مسکن در کلان‌شهرهای کشور طی ۱۰ سال اخیر بین ۴۰ تا ۶۰ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که بازار مسکن به ویژه در بخش تقاضا در رکودی نسبی قرار دارد، اما نرخ اجاره همچنان روند صعودی خود را حفظ کرده و از مصوبه‌های کنترلی دولت تبعیت نمی‌کند.

سهم هزینه مسکن در سبد معیشت خانوارهای شهری برای سومین سال پیاپی رکورد جدیدی را ثبت کرد. داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد مستاجران در سال 1403 به‌طور میانگین 44 درصد از کل هزینه‌های زندگی خود را صرف تامین مسکن کرده‌اند. این رقم در استان تهران به حدود 60 درصد رسیده و در بسیاری از استان‌های دارای کلان‌شهر، میانگین آن به 45 درصد نزدیک است.