صنعت خودرو و قطعه‌سازی یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصاد ایران و بخش پررنگی از بازار سرمایه به شمار می‌رود. این صنعت در سال‌های اخیر با افت تولید، زیان انباشته سنگین، بحران نقدینگی و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران دست و پنجه نرم کرده است. در کنار تحریم‌ها و نوسانات نرخ ارز، سیاست قیمت‌گذاری دستوری نیز بار مضاعفی بر دوش شرکت‌های خودروساز و قطعه‌ساز گذاشته است. با این حال، برنامه‌های دولت در مسیر آزادسازی قیمت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه صادرات، امید تازه‌ای برای احیای این صنعت ایجاد کرده است.

در بازار خودروی آمریکا که پر است از مدل‌های لوکس و گران‌قیمت، هنوز هم خودروهایی وجود دارند که قابل‌اعتماد، کم‌استهلاک و مقرون‌به‌صرفه هستند. بررسی فهرست ارزان‌ترین خودروهای سال ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که کیفیت بالا الزاماً به معنی قیمت بالا نیست.

تولید خودرو در سه ماهه نخست سال جاری با کاهش قابل توجهی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بوده است.

بررسی جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که بخش ساخت وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمه‌تریلر در فروردین ۱۴۰۴، بیشترین رشد تورم نقطه‌به‌نقطه را در میان بخش‌های تولیدی تجربه کرده است.

تازه‌ترین آمار منتشر شده از تولید خودرو های سواری در سه خودروساز اصلی بورسی ایران در فروردین ۱۴۰۴، از دگرگونی‌های مهم در این صنعت پرده برمی‌دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تولید بسیاری از مدل‌های قدیمی با کاهش روبرو شده و در مقابل، محصولات جدیدتر و مونتاژ خودروهای چینی جایگاه ویژه‌تری در سبد تولید این شرکت‌ها پیدا کرده‌اند.

در مقابل، سایپا با تولید ۱۳ هزار و ۱۷۶ دستگاه، افت ۲۵ درصدی و پارس خودرو با ۴۴۲۰ دستگاه، کاهش حدود ۱۰ درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کردند. کاهش تولید خودرو این شرکت‌ها می‌تواند ناشی از استراتژی‌های جدید یا تعدیل موقت ظرفیت خطوط تولید باشد.

طبق آمارها، شرکت‌های خودروساز داخلی شامل ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در سال گذشته نزدیک به یک میلیون دستگاه خودرو سواری تولید کردند. این میزان تولید خودرو در شرایطی محقق شد که این شرکت‌ها با چالش‌های مختلفی از جمله کمبود انرژی و قطعی برق روبه‌رو بودند.

صنعت خودروسازی ایران در سال ۱۴۰۳ شاهد رشد قابل‌توجهی در تولید و فروش خودروهای مونتاژی بود. گزارش‌ها نشان می‌دهند که خودروسازان خصوصی، که عمدتاً در مونتاژ خودروهای چینی فعالیت دارند، افزایش ۶۰ تا ۱۲۴ درصدی در فروش خودروهای سواری را تجربه کرده‌اند. این آمار نشان‌دهنده استقبال گسترده بازار از خودروهای مونتاژی در سال گذشته است.

بررسی آمار تولید خودرو در 11 ماه سال جاری نشان می‌دهد که بیش از 60 درصد از خودروهای سواری تولید شده در ایران، به سه گروه اصلی تعلق دارد: گروه ایکس 200 (شامل تیبا، کوئیک و ساینا)، گروه پژو و گروه سورن. این خودروها مجموعاً حدود 544 هزار دستگاه از کل تولیدات را تشکیل می‌دهند.