فعال شدن مکانیسم ماشه در مهر ۱۴۰۴ فضای تجارت خارجی ایران را وارد مرحله تازه ای از عدم قطعیت کرده و هزینه های لجستیک را به شکل قابل توجهی افزایش داده است. بررسی ها نشان می دهد هزینه های حمل و نقل خارجی ایران اکنون تا ۲۴ درصد از ارزش تجارت را شامل می شود؛ رقمی که دوبرابر میانگین جهانی است و فشار اصلی آن بر تجارت دریایی وارد شده است.
بررسی روند سه‌ماهه اخیر بازار خودرو نشان می‌دهد که ابزارهای تنظیم‌گری دولت عملاً از کار افتاده‌اند و دیگر توان اثرگذاری بر رفتار بازار را ندارند. با وجود صدور بخشنامه‌ها، کنترل عرضه و تقاضا و اعلام نرخ‌های رسمی از سوی سیاستگذار، میانگین قیمت خودروهای داخلی پس از فعال شدن «مکانیسم ماشه» با رشد ۱۹درصدی مواجه شده است. این آمار بیانگر آن است که سیاستگذار خودرویی در تحلیل رابطه میان ابزارهای تنظیم‌گری و متغیرهای کلان اقتصادی دچار خطای محاسباتی شده و بازار دیگر از فرمان سیاست‌های اداری تبعیت نمی‌کند.
در حالی که بازار سرمایه طی هفته‌های اخیر روندی رو به بهبود را تجربه کرده است، نگرانی‌ها از فشار کسری بودجه دولت در نیمه دوم سال دوباره افزایش یافته است. کارشناسان اقتصادی معتقدند تکرار سیاست‌های گذشته در استفاده از ظرفیت بورس برای جبران کمبود منابع مالی می‌تواند تهدیدی جدی برای پایداری رشد بازار سهام باشد.
خانوار ایرانی در سال‌های اخیر زیر فشار تورم مزمن، کاهش قدرت خرید و تأثیر تحریم‌های خارجی روزگار گذرانده است. اکنون، با احتمال بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، نگرانی‌ها درباره تشدید این وضعیت افزایش یافته است. آلبرت بغزیان، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و تحلیلگر اقتصادی، در گفت‌وگویی به بررسی ابعاد اقتصادی و اجتماعی این تحریم‌ها بر معیشت مردم و طبقه متوسط پرداخت.
در آستانه بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، کارشناسان هشدار می‌دهند که بازار ارزهای دیجیتال نیز ممکن است تحت تأثیر این محدودیت‌ها قرار گیرد. هرچند بسیاری از فعالان این حوزه تصور می‌کنند که تراکنش‌های رمزارزی غیرقابل رهگیری است، اما به گفته خدایار سعیدوزیری، تحلیلگر ارز دیجیتال، برخی از ارزهای متمرکز مانند تتر در گذشته دارایی کاربران ایرانی را مسدود کرده‌اند.
بررسی‌های میدانی از بازار خودرو نشان می‌دهد که قیمت کوییک، به عنوان یکی از اقتصادی‌ترین محصولات سایپا، طی یک ماه گذشته رشد چشمگیری را تجربه کرده است. فعال شدن «مکانیسم ماشه» در سیاست خارجی و افزایش نرخ دلار از مهم‌ترین عوامل جهش قیمتی این خودرو در بازه زمانی ۱۴ شهریور تا ۱۴ مهر ۱۴۰۳ بوده است.
بازار لپ‌تاپ ایران در هفته‌های اخیر با رکودی کم‌سابقه مواجه شده است. افزایش نرخ دلار، رشد تورم و اجرای مکانیسم ماشه باعث شده قیمت لپ‌تاپ‌های نو به شکل چشمگیری بالا برود و بخش بزرگی از مصرف‌کنندگان، به‌ویژه طبقه متوسط، از خرید این کالا بازبمانند. نتیجه این وضعیت، افزایش تقاضا برای لپ‌تاپ‌های استوک و کارکرده و رکود در فروش محصولات جدید است.
بازار طلای ایران در هفته‌های اخیر به‌دلیل اجرای اسنپ‌بک و افزایش دوباره نرخ ارز، با نوسانات شدید و رشد چشمگیر قیمت‌ها مواجه شده است. این شرایط باعث شده طلا بیش از گذشته به آینه‌ای از نگرانی‌های اقتصادی و سیاسی کشور تبدیل شود و توجه سرمایه‌گذاران خرد و خانوارها را به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه جلب کند.
بازدهی بازارهای مالی در هفته منتهی به ۱۰ مهر ۱۴۰۴ در تمامی بازارها مثبت بود و روندی صعودی را به ثبت رساند. در این میان، طلا با رشد دو میلیون تومانی در هر گرم بیشترین بازدهی را به خود اختصاص داد و پس از آن، نقره با ۱۱.۵۸ درصد بازدهی در جایگاه دوم قرار گرفت.
مهدی سوری کارشناس بازار سرمایه با اشاره به واکنش بازار سرمایه نسبت به فعال شدن مکانیسم ماشه گفت: بازار پیش از این بسیاری از ریسک‌ها را در قیمت‌ها لحاظ کرده بود و افت ارزش سهام با فرض بازگشت تحریم‌های قبل از سال ۲۰۱۵ اتفاق افتاده است. با این حال، نگرانی اصلی فعالان اقتصادی دخالت‌های دولت در روند بورس است که اثر آن به مراتب بیش از مکانیسم ماشه ارزیابی می‌شود.
