بازار سرمایه در هفته گذشته تحت تأثیر فضای روانی ناشی از بی‌اعتمادی، تهدیدهای سیاسی و اخبار لحظه‌ای قرار گرفت؛ تا جایی که نه‌تنها سهامداران حقیقی با ترس بیشتری از بازار خارج شدند، بلکه تحلیلگران نیز بر این باورند که شاخص کل بورس، بیش از آنکه تابع تحلیل‌های بنیادی یا تکنیکال باشد، در واکنش مستقیم به فضای خبری و روانی حرکت می‌کند.
بازار سرمایه ایران همچنان تحت فشار عوامل متعددی قرار دارد که مهم‌ترین آن، چشم‌انداز مبهم مذاکرات بین‌المللی و به‌ویژه گفت‌وگوهای میان ایران و آمریکا است. طولانی شدن این مذاکرات و نبود نشانه‌ای از پیشرفت، سرمایه‌گذاران را در بلاتکلیفی نگه داشته و موجب شده تصمیم‌گیری در خصوص ورود یا ماندگاری در بورس، به تأخیر بیفتد.
افت قابل‌توجه ارزش معاملات و خروج چشمگیر پول حقیقی از بازار سهام، گویای تضعیف اعتماد عمومی به بورس است. این شرایط که در تابلوی معاملات به‌وضوح قابل مشاهده است، ناشی از ترکیبی از سیاست‌گذاری‌های ناپایدار، نبود ابزارهای مؤثر پوشش ریسک و ضعف عملکرد نهاد ناظر تلقی می‌شود. رفتار ناپایدار شاخص‌کل و عدم توانایی بازار در جذب سرمایه‌گذاری تازه نیز گواه روشنی بر تزلزل شرایط فعلی است.
با وجود اعلام رشد اقتصادی ۲.۱ درصدی بدون نفت در سال گذشته از سوی مرکز آمار، بازار سهام همچنان با بازدهی منفی مواجه است و این موضوع پرسش‌هایی جدی در میان فعالان بورس ایجاد کرده است. تناقض آشکار میان رشد حقیقی اقتصاد و عملکرد منفی شاخص کل بورس برای چهارمین سال متوالی، گویای شکاف عمیقی میان اقتصاد کلان و وضعیت بازار سرمایه است؛ شکافی که ریشه در ساختار، سیاستگذاری و ترکیب ناموزون رشد اقتصادی دارد.
تازه‌ترین آمارهای رسمی از وضعیت معاملات بازار سرمایه در هفته منتهی به ۱۳ خرداد ۱۴۰۴ نشان می‌دهد تعداد سهامداران فعال بورس به بیش از ۴۰۶ هزار کد رسیده است؛ آماری که گویای حضور قابل توجه سرمایه‌گذاران حقیقی در بازار است، هرچند نسبت به سال‌های پررونق‌تر گذشته همچنان فاصله دارد.
بازار سهام ایران در معاملات امروز یکشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ با افت قابل توجهی همراه بود. شاخص کل بورس با کاهش ۶۰ هزار و ۲۷۴ واحدی معادل منفی ۱.۹۴ درصد به سطح ۳ میلیون و ۴۱ هزار واحد رسید. همچنین شاخص هم‌وزن نیز با افت ۱۳ هزار و ۲۴۱ واحدی، معادل منفی ۱.۳۸ درصد در عدد ۹۴۳ هزار واحد ایستاد تا نشان دهد فشار عرضه تنها محدود به نمادهای شاخص‌ساز نبوده و کلیت بازار در وضعیت قرمز قرار گرفته است.
بررسی عملکرد نمادهای بورس در هفته دوم خرداد ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که نماد «وسنا» با ثبت بازدهی ۱۶ درصدی، عنوان پربازده‌ترین سهم بازار را از آن خود کرده است. پس از آن، نمادهای «سپیدار» و «پیزد» هر کدام با رشد ۱۵ درصدی، جایگاه دوم جدول بازدهی را به‌صورت مشترک به خود اختصاص دادند.
در نیم ساعت ابتدایی معاملات امروز، شاخص کل بورس با رشد ۰.۳۵ درصدی، به رقم ۳,۱۱۷,۹۰۰ واحد رسید. همزمان، شاخص هم‌وزن نیز افزایش ۰.۲۸ درصدی را تجربه کرد و روی ۹۶۰,۸۱۲ واحد ایستاد. این رشد همزمان هر دو شاخص، نشانه‌ای از بهبود نسبی در کلیت بازار است.
صورت‌های مالی زمستان ۱۴۰۳ برخلاف انتظارات خوش‌بینانه فعالان بازار، نتوانستند عملکردی قابل‌قبول از خود به نمایش بگذارند. این گزارش‌ها نه‌تنها باعث رشد بورس نشدند، بلکه به عامل بازدارنده‌ای در برابر شکل‌گیری موج‌های صعودی در ابتدای سال تبدیل شدند. به‌رغم پیش‌بینی جهش سودآوری در گروه‌هایی نظیر فلزات، پتروشیمی و شرکت‌های صادرات‌محور، سود عملیاتی و خالص بسیاری از شرکت‌ها در زمستان نه‌تنها افزایش نیافت، بلکه حتی نسبت به پاییز نیز کاهش یافت.
شاخص کل بورس در پایان معاملات روز ۱۰ خرداد ۱۴۰۴ با رشد ۲۱ هزار و ۱۱۴ واحدی به سطح ۳ میلیون و ۱۵۰ هزار و ۵۲۰ واحد رسید. این رشد معادل ۰.۶۷ درصد بوده و نشان‌دهنده بهبود نسبی در عملکرد کلی بازار سرمایه است. همچنین شاخص هم‌وزن نیز با افزایش ۴ هزار و ۵۵۹ واحدی به عدد ۹۶۹ هزار و ۳۰۱ رسید که رشدی معادل ۰.۴۷ درصد را ثبت کرده است.
