بحران اعتماد در بازار سرمایه؛ راهکارها و الزامات احیای بورس
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار سرمایه ایران در هفته‌های اخیر با نوساناتی چشمگیر مواجه شده که به باور کارشناسان، ریشه در فضای بی‌ثبات سیاسی، ضعف در سیاست‌گذاری اقتصادی و کمبود حمایت‌های نهادی دارد. سرمایه‌گذاران در چنین شرایطی با افزایش نااطمینانی مواجه شده‌اند و همین عامل باعث کاهش مشارکت، افزایش رفتارهای محافظه‌کارانه و در نهایت خروج نقدینگی از بازار سهام شده است.
تداوم نااطمینانی؛ مانع بازگشت اعتماد به بازار
کارشناسان معتقدند فضای کلی حاکم بر بازار، بیش از آنکه صرفاً متأثر از اخبار منطقه‌ای یا تحولات بیرونی باشد، تحت‌تأثیر ذهنیت سرمایه‌گذاران نسبت به آینده اقتصاد و سیاست کشور قرار دارد. نبود قطعیت در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی، نبود هماهنگی میان نهادهای ناظر و ابهام در سیاست‌های کلان باعث شده که فعالان بازار چشم‌انداز روشنی از آینده نداشته باشند. این بی‌اعتمادی ساختاری تنها با ارسال سیگنال‌های شفاف، پایدار و هماهنگ قابل اصلاح است.
چالش‌های درونی شرکت‌ها و صنایع بورسی
علاوه بر فضای کلان، بخشی از رکود بازار ناشی از مشکلات ساختاری در خود شرکت‌های بورسی است. بسیاری از صنایع با ناترازی‌های مالی، محدودیت‌های تامین انرژی، فشارهای هزینه‌ای و پیچیدگی در قیمت‌گذاری محصولات مواجه هستند. این چالش‌ها، که در برخی موارد مزمن شده‌اند، سودآوری شرکت‌ها را کاهش داده و انگیزه سرمایه‌گذاری را از بین برده‌اند. اصلاح این وضعیت نیازمند تغییرات اساسی در سیاست‌های تولید و پشتیبانی از بخش خصوصی است.
آیا دولت از تجربه تلخ بورس ۹۹ درس گرفته است؟
صادقیان: منابع لازم برای حمایت از بازار سرمایه تأمین شد
فقدان راهبرد مشخص در مدیریت بحران
تصمیمات شتاب‌زده و غیرکارشناسی در مدیریت بحران بازار، نقش مهمی در تضعیف اعتماد عمومی ایفا کرده‌اند. نمونه بارز آن، بازگشایی بدون برنامه بازار پس از تعطیلی چندروزه بود که بدون هیچگونه ابزار حمایتی یا مداخله تثبیت‌کننده، موجب شکل‌گیری صف‌های فروش سنگین شد. در حالی که تجارب جهانی مانند بازگشایی بورس روسیه پس از آغاز جنگ با اوکراین نشان می‌دهد که مدیریت بحران باید مرحله‌ای، کنترل‌شده و با حمایت همه‌جانبه باشد.
راهکارهای پیشنهادی برای احیای بازار سرمایه
برای عبور از شرایط فعلی، لازم است نهادهای سیاستگذار مجموعه‌ای از اقدامات هماهنگ و کارشناسی‌شده را در دستور کار قرار دهند. کاهش دامنه نوسان، افزایش حجم مبنا، حمایت هدفمند از نمادهای شاخص و تزریق نقدینگی از سوی بانک مرکزی از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کنترل هیجانات بازار کمک کند. همچنین بازنگری در نقش و عملکرد صندوق تثبیت بازار سرمایه به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی حمایت، ضروری به نظر می‌رسد.
نقش بازار سرمایه در پایداری اقتصاد ملی
بازار سرمایه نه فقط یک بخش اقتصادی، بلکه یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اعتماد عمومی به سیاست‌های کلان کشور است. در شرایطی که کشور با تهدیدهای امنیتی، اقتصادی و روانی مواجه است، توجه به بازار سرمایه به عنوان خط مقدم مقاومت اقتصادی باید در اولویت تصمیم‌گیری‌های کلان قرار گیرد. هرگونه غفلت از این حوزه، می‌تواند تبعات بلندمدتی برای کلیت اقتصاد به همراه داشته باشد.
احیای بازار سرمایه نیازمند ترکیبی از پیش‌بینی‌پذیری، شفافیت، ثبات تصمیم‌گیری و اصلاحات ساختاری درون‌زا است. تنها با به‌کارگیری این اصول می‌توان فضای فرسایشی موجود را پشت سر گذاشت و زمینه بازگشت سرمایه‌گذاران را فراهم کرد. اکنون زمان آن است که سیاستگذاران با نگاهی عمیق‌تر و رویکردی جامع‌تر به مسائل، تصمیماتی بگیرند که در عمل منجر به ترمیم اعتماد و بازسازی تدریجی بازار سرمایه شود.
