بورس در آستانه فروپاشی روانی
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بورس تهران روزهای پرتنشی را پشت‌سر می‌گذارد. همزمان با افزایش نااطمینانی در فضای کلان اقتصاد، روند خروج نقدینگی از بازار سرمایه با شتابی بی‌سابقه ادامه دارد. داده‌های رسمی نشان می‌دهد که طی روزهای اخیر، هزاران میلیارد تومان سرمایه از سهام به سمت صندوق‌های درآمد ثابت و بازار طلا حرکت کرده است. این تغییر مسیر، نشانه‌ای روشن از کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به آینده بورس و ناتوانی بازار در رقابت با سایر گزینه‌های سرمایه‌گذاری است.
از سوی دیگر، اقتصاد کشور با مشکلاتی چون نرخ بالای بهره، رکود سرمایه‌گذاری، بحران انرژی، ابهام در سیاستگذاری‌ها و ریسک‌های سیاسی و منطقه‌ای مواجه است؛ مجموعه‌ای از متغیرهای منفی که نه‌تنها شاخص‌ها و معاملات خرد را تحت‌تأثیر قرار داده، بلکه به گفته تحلیلگران، نوعی فروپاشی روانی در میان فعالان بازار ایجاد کرده است. در چنین فضایی، حتی وعده عرضه‌های اولیه و اظهارات خوشبینانه مقامات نیز نتوانسته‌اند از حجم بدبینی‌ها بکاهند.
فرار سرمایه‌ها و بی‌اعتمادی نهادینه
سلمان نصیرزاده، تحلیلگر بازار سرمایه، با اشاره به ادامه‌دار بودن روند نزولی شاخص‌ها گفت: تا زمانی که عوامل کلان اقتصادی تغییر نکند، نمی‌توان انتظار اصلاح پایدار در بازار داشت. او افزود: تنها در سه روز اخیر، بیش از ۴۵۰۰ میلیارد تومان از سهامداران حقیقی به حقوقی‌ها منتقل شده و این رقم از زمان اعلام آتش‌بس به ۴۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. در همین مدت، ورود پول حقیقی به صندوق‌های درآمد ثابت نیز به بیش از ۵ هزار میلیارد تومان و به‌طور تجمعی به ۲۱ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین در صندوق‌های طلا نیز ۷۹۰۰ میلیارد تومان ورود سرمایه ثبت شده است.
نصیرزاده تأکید کرد: سرمایه‌گذاران حقیقی در فضای فعلی خود را تنها احساس می‌کنند و این ناشی از عدم درک جایگاه بورس توسط سیاستگذاران است. به باور او، دولت و نهادهای تصمیم‌گیر هنوز نقش بازار سرمایه در اقتصاد را جدی نگرفته‌اند و همین مسئله به بی‌اعتمادی ساختاری دامن زده است. او با اشاره به آرامش غیرعادی در بدنه دولت پس از تغییرات اقتصادی گفت: یا سیاستگذاران نسبت به عمق بحران ناآگاهند یا دچار نوعی استیصال شده‌اند.
نوسان در سایه سیاست؛ کارنامه بورس در سال اول دولت پزشکیان
پشت صحنه جذابیت صندوق‌های درآمد ثابت بورس
بلاتکلیفی نمادها و افزایش ابهام‌های کلان
حسن حسین‌نیا، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه، وضعیت این روزهای بورس را ناشی از رکود سنگین معاملات و خروج مستمر پول‌های خرد دانست. به گفته او، بازار سهام هفته را با افت ارزش معاملات و عدم استقبال حقیقی‌ها از صندوق‌های سهامی آغاز کرده است. وی همچنین به توقف طولانی نماد ایران‌خودرو پس از مجمع سالانه اشاره کرد و آن را نتیجه اختلاف وزارت صمت و شرکت در زمینه قیمت‌گذاری محصولات دانست؛ مسئله‌ای که به افزایش فشار عرضه در بازار منجر شده است.
این تحلیلگر با اشاره به ریسک‌های منطقه‌ای، بحران انرژی، احتمال قطعی برق و سناریوهای تعطیلی‌های گسترده، تاکید کرد که فضای عدم قطعیت در حال گسترش است و نمی‌توان ارزیابی دقیقی از وضعیت آینده صورت‌های مالی شرکت‌ها داشت. او با اشاره به اظهارات اخیر ریاست سازمان بورس مبنی بر ورود بازار به فاز تثبیت گفت: این صحبت‌ها در تضاد با واقعیت بازار است، چرا که روند خروج نقدینگی همچنان ادامه دارد و معامله‌گران نسبت به عرضه‌های اولیه نیز بدبین هستند.
وابستگی بازار به متغیرهای غیراقتصادی
مریم محبی، تحلیلگر بازار سرمایه، با اشاره به افت ۴۲ هزار واحدی شاخص کل در روز دوشنبه گفت: این کاهش در شرایطی رخ داد که بازار سرمایه همچنان از منظر ارزش دارایی‌ها گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود، اما رشد نرخ بهره، بحران انرژی و استمرار سیاست‌های نادرست موجب شده تا این پتانسیل‌ها در عمل به بازدهی تبدیل نشوند.
محبی با اشاره به سایه سنگین تحولات سیاسی بر بازار، از احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه، بحران سیاست خارجی و ضعف در بدنه مدیریتی اقتصادی به‌عنوان عواملی یاد کرد که بورس را بیش از سایر بازارها در معرض نوسان قرار داده است. او تاکید کرد: بازار سرمایه بیش از آنکه به متغیرهای مالی وابسته باشد، به تحولات بیرونی حساس است و کوچک‌ترین اظهارنظر، می‌تواند بازار را به وضعیت رکودی بکشاند.
این تحلیلگر با انتقاد از سخنان اخیر برخی مدیران بازار که وضعیت بورس را مطلوب توصیف کرده‌اند گفت: چنین دیدگاه‌هایی با واقعیت موجود فاصله زیادی دارد و بر نگرانی فعالان بازار افزوده است. به باور او، تا زمانی که نرخ بهره کنترل نشود و ریسک‌های سیستماتیک کاهش نیابد، نباید انتظار بازگشت پایدار بازار را داشت.
