آینده مبهم بورس در گرو سیاست‌های اقتصادی دولت

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بورس ایران در شرایطی ویژه و حساس قرار گرفته است. کاهش ارزش بازار سرمایه از حدود ۴۳۰ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۴ به نزدیک ۸۵ میلیارد دلار در هفته جاری، نشان‌دهنده تأثیر مستقیم دخالت‌های دولت، قیمت‌گذاری دستوری و اختلاف چشمگیر میان نرخ دلار آزاد و رسمی است. این شرایط موجب شده اعتماد سرمایه‌گذاران کاهش یافته و آینده بازار در ابهام بیشتری فرو رود.

افت ارزش بازار و نقش سیاست‌های دولتی

کارشناسان معتقدند مهم‌ترین عامل کاهش ارزش بورس طی سال‌های اخیر، سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری و دستکاری در نرخ‌ها بوده است. همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، تأکید می‌کند که اگر دولت این روند را ادامه دهد، کاهش ارزش بازار قطعی خواهد بود. او یادآور می‌شود ارزش بورس زمانی تابعی از سودآوری و فروش واقعی شرکت‌ها بود اما اکنون بیش از هر زمان دیگری درگیر دخالت‌های بیرونی است.

اختلاف نرخ دلار و فشار بر صادرکنندگان

یکی از چالش‌های اصلی بازار سرمایه، اختلاف حدود ۴۰ درصدی میان دلار آزاد و دلار دولتی است. این فاصله موجب شده شرکت‌های صادرکننده ناچار شوند محصولات خود را با قیمتی کمتر از ارزش واقعی عرضه کنند. در نتیجه سودآوری آن‌ها کاهش یافته و فشار سنگینی بر عملکردشان وارد می‌شود. این روند نه‌تنها اعتماد سرمایه‌گذاران را تضعیف کرده بلکه ارزش سهام شرکت‌های صادرات‌محور را نیز تحت تأثیر قرار داده است.

تأثیر تحریم‌ها بر بازار سرمایه

دارابی در تحلیل خود از شرایط موجود می‌گوید تحریم‌ها تأثیر متفاوتی بر بخش‌های مختلف اقتصاد دارند. بخش خصوصی به دلیل انعطاف‌پذیری و تجربه‌های پیشین توانسته فشارها را تا حد زیادی مدیریت کند. اما بخش دولتی و به‌ویژه صادرات نفت خام بیشترین آسیب را متحمل شده‌اند. همین مسئله موجب می‌شود جو روانی بازار به شدت تحت تأثیر قرار گیرد و رفتار سرمایه‌گذاران متزلزل شود.

بورس در نقطه‌ای حساس

با وجود تمام فشارها، کارشناسان معتقدند در کوتاه‌مدت نمی‌توان انتظار تأثیر فوری یک عامل خاص بر بورس را داشت. روند آتی بازار بیش از هر زمان دیگری به سیاست‌های دولت در حوزه نرخ‌گذاری و مدیریت اقتصاد گره خورده است. در صورتی که دخالت‌ها متوقف شود، امکان بازگشت ارزش بازار متناسب با نرخ دلار و تورم وجود دارد. اما ادامه روند فعلی می‌تواند منجر به کاهش بیشتر ارزش بورس شود.

جمع‌بندی

بورس ایران پس از تجربه سال‌ها نوسان اکنون در موقعیتی قرار دارد که آینده آن کاملاً وابسته به تصمیمات اقتصادی دولت است. کارشناسان هشدار می‌دهند اگر روند دستکاری نرخ‌ها و قیمت‌گذاری دستوری ادامه پیدا کند، کاهش ارزش بازار قطعی خواهد بود. در مقابل، ایجاد فضای شفاف و رفع دخالت‌ها می‌تواند زمینه بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران و رشد بازار را فراهم کند.