کاهش قدرت خرید؛ دلیل اصلی رکود بازار مسکن در سال۱۴۰۴
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بررسی‌ها از تحولات اخیر بازار مسکن نشان می‌دهد که این بازار در آستانه تابستان، با نشانه‌هایی از آرامش همراه شده است. کاهش تقاضای خرید، افزایش عرضه مسکن استیجاری، و ثبات نسبی قیمت‌ها، مجموعه عواملی هستند که فضای جدیدی را پیش روی بازار ملک ترسیم کرده‌اند.
تداوم رکود در معاملات خرید مسکن
بازار مسکن از نیمه دوم سال ۱۴۰۱ تاکنون در رکود نسبی قرار دارد و داده‌ها حاکی از آن است که این روند تا تابستان ۱۴۰۴ نیز ادامه یافته است. اصلی‌ترین دلیل تداوم رکود، کاهش قدرت خرید متقاضیان مصرفی است؛ متغیری که حتی کاهش انتظارات تورمی یا اجرای سیاست‌هایی مانند مالیات بر خانه‌های خالی نیز نتوانسته‌اند آن را جبران کنند.
از سوی دیگر، تقاضای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن نیز در پی رکود عمومی بازار و کاهش بازدهی مورد انتظار، افت کرده است. کارشناسان بر این باورند که برای خروج از رکود، باید قیمت‌ها برای دوره‌ای حدود ۳ تا ۴ سال ثابت بمانند تا هم‌زمان با رشد تدریجی درآمدها، توان خرید تقویت شود.
ریسک‌های منطقه‌ای؛ متغیر جدید رکودزا در بازار مسکن
با افزایش تنش‌های سیاسی در منطقه و آغاز جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی، بازار مسکن نیز تحت‌تأثیر فضای روانی و بی‌ثباتی سیاسی قرار گرفته است. طبق گزارش‌های میدانی، در برخی مناطق تهران قیمت‌های پیشنهادی تا ۸.۵ درصد کاهش یافته است؛ چراکه خریداران در فضای نااطمینان، تصمیم‌گیری‌های مالی خود را به تعویق می‌اندازند.
این موضوع در کنار کاهش تقاضا باعث شده تا تعداد معاملات خرید و فروش مسکن به شکل محسوسی افت کند و امیدها برای تداوم آرامش قیمتی در تابستان افزایش یابد.
قیمت اجاره مسکن در منطقه 6 تهران
افزایش عرضه املاک کلنگی با خروج اتباع؛ کاهش نرخ اجاره مسکن در مناطق پایین‌شهر
افزایش عرضه مسکن استیجاری با خروج اتباع بیگانه
یکی از متغیرهای جدید تأثیرگذار بر بازار مسکن، خروج گسترده اتباع غیرمجاز خارجی از کشور است. طی روزهای اخیر، بیش از ۴۰۰ هزار مهاجر افغان از ایران خارج شده‌اند. نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک از افزایش چشمگیر عرضه مسکن استیجاری به‌ویژه در مناطق پایین‌شهر خبر داده است.
در حال حاضر، بسیاری از املاکی که پیش‌تر در اختیار اتباع قرار داشت، با قیمت‌هایی مشابه سال گذشته به بازار برگشته‌اند؛ مسئله‌ای که منجر به کاهش نرخ اجاره در این بخش شده است. به نظر می‌رسد این روند حداقل در کوتاه‌مدت به ثبات در بازار اجاره منجر خواهد شد.
تبعات منفی رکود؛ کاهش ساخت‌وساز در راه است
درحالی‌که آرامش بازار در کوتاه‌مدت می‌تواند به نفع مستأجران و متقاضیان مصرفی باشد، ادامه رکود در معاملات خرید و فروش، پیامدهایی همچون کاهش ساخت‌وساز را در پی دارد. با افزایش قیمت مصالح ساختمانی در اثر تورم عمومی، هزینه ساخت واحدهای جدید نیز به شکل قابل‌توجهی افزایش یافته است.
در این شرایط، اگر روند رکود ساخت‌وساز ادامه پیدا کند، پس از تخلیه ظرفیت بازار از واحدهای آماده، ممکن است مجدداً شاهد افزایش قیمت در بازار ملک باشیم.
طرح‌های مسکن دولت؛ راهکار یا چالش؟
دولت با اجرای طرح‌هایی مانند نهضت ملی مسکن به‌دنبال جبران کمبود عرضه و کنترل بازار است. با این حال، به دلیل افزایش هزینه ساخت، هدف‌گذاری اولیه برای اقشار کم‌درآمد به اقشار متوسط تغییر کرده و هنوز بسیاری از پیشنهادهای کارشناسی مانند تولید مسکن استیجاری، مسکن تدریجی یا اجاره به شرط تملیک در مرحله اجرا قرار نگرفته‌اند.
کارشناسان معتقدند برای ایجاد تعادل پایدار در بازار مسکن، باید هم‌زمان با کنترل قیمت‌ها، سیاست‌هایی برای تشویق ساخت‌وساز، تقویت توان خرید خانوارها، و توسعه الگوهای جدید تامین مسکن در دستور کار قرار گیرد.
