مسکن‌های مقطعی بورس در سایه ابهام سیاسی
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، بازار سهام در سه روز ابتدایی هفته جاری نشانه‌هایی از آرامش نسبی را تجربه کرد، اما به باور بسیاری از کارشناسان، این وضعیت نه ناشی از بهبود بنیادی بازار، بلکه حاصل اقدامات حمایتی مقطعی است که بیشتر نقش مُسکن را ایفا می‌کنند. تحلیلگران هشدار می‌دهند که تا زمانی که تحولات سیاسی و خارجی به نفع اقتصاد کشور رقم نخورد، این آرامش نمی‌تواند دوام داشته باشد و بورس در معرض بازگشت به روند فرسایشی قرار دارد.
حمایت‌های مقطعی، جای خالی تحولات پایدار
در هفته جاری فروش اوراق بیمه سهام، کاهش نرخ بهره و تزریق نقدینگی در دستور کار نهادهای ناظر قرار گرفت. این اقدامات توانستند به‌طور محدود شاخص‌ها را از ریزش بیشتر نجات دهند، اما بنا به تحلیل کارشناسان، فشارهای بیرونی از جمله تحریم‌ها، احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه و چشم‌انداز مبهم مذاکرات، اثرگذاری این سیاست‌ها را به شدت محدود کرده‌اند. در چنین شرایطی، برخی از سهامداران رشدهای محدود بازار را نه فرصتی برای ماندن، بلکه بهترین زمان برای خروج تلقی می‌کنند.
بازار درگیر نااطمینانی؛ سناریویی تکراری
محمد خبری‌زاد، تحلیلگر بازار سرمایه، معتقد است روند مثبت روز دوشنبه چیزی بیش از یک تسکین موقت نیست. به گفته او، عملکرد ضعیف صندوق‌های اهرمی و عدم ایفای نقش موثر این نهادها در بازارگردانی، به فشار فروش در بسیاری از نمادها دامن زده است. خبری‌زاد همچنین با اشاره به تأثیر روانی اخبار سیاسی، ازجمله احتمال فعال شدن اسنپ‌بک، افزایش نرخ ارز و رشد تقاضا برای صندوق‌های طلا، تأکید می‌کند که فضای عمومی بازار همچنان تحت‌تأثیر تهدیدهای بیرونی است و خروج پول از بازار با قدرت ادامه دارد. فقط در روز گذشته، حدود ۱۶۰۰ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از معاملات خارج شد.
همیار آمد؛ نجات بازار بورس با ابزار بیمه سهام؟
تغییر واقعی از مسیر سیاست می‌گذرد
در ارزیابی نهایی، خبری‌زاد بر این نکته تاکید دارد که راه برون‌رفت از وضعیت فعلی، نه در تصمیمات اقتصادی، بلکه در تغییر رویکرد سیاسی کشور نهفته است. اگر فضای مذاکرات روشن شود یا خبری موثق درباره عدم‌فعال شدن تحریم‌های جدید منتشر شود، احتمال بازگشت اعتماد و آغاز یک روند مثبت وجود دارد. در غیر این‌صورت، بازار همچنان درگیر سبزهای کمرنگ، فرسایش نقدینگی و فرصت‌طلبی برای خروج سرمایه‌گذاران باقی خواهد ماند.
ابزارهای حمایتی، ناکافی در برابر بحران سیاسی
مریم محبی، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه، در ارزیابی سه روز ابتدایی هفته جاری، ضمن اشاره به نقش نسبی ابزارهای حمایتی، بر عدم‌کفایت این سیاست‌ها برای خروج بازار از وضعیت فرسایشی تاکید دارد. او معتقد است کاهش نرخ بهره یا فروش اوراق بیمه سهام، بدون همراهی با اصلاحات ساختاری و سیاسی، تنها نقش کوتاه‌مدت دارند و نمی‌توانند روند بازار را معکوس کنند.
عملکرد ضعیف نهاد ناظر در بحران‌های اخیر
محبی همچنین عملکرد سازمان بورس را در قبال بحران‌های اخیر منفعلانه توصیف می‌کند. به باور او، نهاد ناظر باید پیش از وقوع بحران‌ها، پیش‌بینی لازم را داشته و تمهیدات مناسبی را اتخاذ کند، نه اینکه پس از وقوع آسیب به‌دنبال راهکار بگردد. او تنها اقدام مثبت این سازمان را بسته نگه‌داشتن بازار در دوران جنگ اخیر می‌داند و معتقد است که در باقی مواقع، نهاد ناظر نتوانسته در زمان مناسب نقش موثری ایفا کند.
ابهام سیاسی، بزرگ‌ترین مانع بازار سرمایه
به گفته محبی، آنچه بازار را در وضعیت بی‌رمق فعلی نگه داشته، نه ریسک‌های اقتصادی، بلکه ابهام سنگین سیاسی است. او تاکید می‌کند که حتی اگر بدترین سناریوها مانند فعال شدن مکانیزم ماشه هم محقق شود، اثر مخرب آن کمتر از تداوم بلاتکلیفی فعلی خواهد بود. برای خروج از این وضعیت، بازار نیازمند یک تحول شفاف و قاطع در سیاست خارجی است؛ تحولی که یا مسیر مذاکرات را روشن کند یا قطعیت لازم درباره آینده تحریم‌ها را به سرمایه‌گذاران ارائه دهد. بدون این مؤلفه، بازار سرمایه همچنان گرفتار رکود، بی‌اعتمادی و خروج سرمایه باقی خواهد ماند.
