چرا بورس منفی است؟/ بررسی عملکرد شاخص‌ها و رفتار سرمایه‌گذاران
به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، روز یکشنبه بازار سهام تهران بار دیگر شاهد معاملاتی منفی بود و شاخص کل بورس با افتی ۱۳ هزار و ۷۹۸ واحدی معادل ۰.۴۹ درصد کاهش، به سطح ۲ میلیون و ۸۱۱ هزار واحد رسید. این سومین روز پیاپی افت سه شاخص اصلی بازار سرمایه بود که با توجه به فضای کلی حاکم بر اقتصاد و سیاست کشور، نگرانی‌ها در خصوص تداوم این روند بیشتر شده است. شاخص هم‌وزن نیز که بیانگر وضعیت کلی‌تر شرکت‌های کوچک و متوسط بازار است، با کاهشی ۰.۷۰ درصدی به سطح ۸۳۷ هزار و ۲۴۸ واحد عقب‌نشینی کرد. شاخص کل فرابورس نیز با ۰.۴۲ درصد افت، به عدد ۲۵ هزار و ۷۱ واحد رسید.
فشار فروش، ضعف اعتماد و سردرگمی سرمایه‌گذاران
با وجود تلاش‌های دولت و نهادهای مالی برای حمایت از بازار، فشار فروش همچنان سنگینی می‌کند. به گفته سپیده منصوری، کارشناس بازار سرمایه، نگرانی از توقف حمایت‌های دولت و بانک مرکزی، همراه با فضای نامطمئن سیاسی و بلاتکلیفی در مذاکرات بین‌المللی، باعث افزایش ریسک سیستماتیک و حرکت سرمایه‌گذاران به سمت گزینه‌های کم‌ریسک مانند صندوق‌های درآمد ثابت، طلا و سپرده‌های بانکی شده است. خروج ۱۴۲۹ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار و کاهش شدید ارزش معاملات خرد به سطح ۵۸۴۵ میلیارد تومان نیز گواهی بر این فضای سرد معاملاتی است.
بازدهی اسمی بدون پشتوانه واقعی
با وجود رشد اسمی شاخص کل بورس نسبت به مدت مشابه سال قبل (حدود ۲۹.۲۴ درصد)، به‌دلیل افزایش سطح ریسک‌ها و رشد کمتر درآمد شرکت‌ها نسبت به تورم، نمی‌توان از این بازدهی به‌عنوان یک نشانه مثبت یاد کرد. گزارش‌های مالی خردادماه نشان می‌دهد رشد فروش شرکت‌ها تنها ۱۱ درصد بوده، در حالی که تورم سالانه بیش از ۳۴ درصد بوده است. همین موضوع سبب کاهش حاشیه سود، تضعیف انتظارات و عدم تمایل سرمایه‌گذاران به خرید مجدد سهام شده است.
خارجی ها چقدر سرمایه در بورس ایران دارند؟ / اعداد رسمی
عملکرد ابزارهای سرمایه‌گذاری در تیر ۱۴۰۴؛ صدرنشینی رمزارزها و بازده منفی بورس و ارز
صندوق‌های اهرمی؛ فرصت یا تهدید؟
یکی از ابزارهای مهم بازار در شرایط پرریسک، صندوق‌های اهرمی هستند که به‌واسطه خاصیت استفاده از اعتبار مضاعف، قابلیت نوسان‌گیری بالاتری دارند. با این حال، حتی با افزایش ضریب اعتباری این صندوق‌ها از ۳۵ به ۷۰ درصد، تغییری در وضعیت معاملاتی آن‌ها ایجاد نشده است. صندوق‌های اهرمی همچنان با صف فروش و حباب منفی ۱۳ تا ۱۴ درصدی مواجه هستند. منصوری معتقد است که به‌دلیل نبود نقدینگی جدید در بازار و بی‌اعتمادی فعالان نسبت به اقدامات سیاست‌گذار، اصلاحات روی کاغذ، در عمل تاثیر محسوسی نداشته‌اند.
بازاری در سایه نااطمینانی و تضعیف روحیه
هاتف شاملو، دیگر کارشناس بازار سرمایه، معتقد است که حمایت‌های صورت‌گرفته از طریق صندوق‌های تثبیت بازار یا تزریق نقدینگی، نتوانسته‌اند مانع غلبه فروشندگان شوند. حدود ۸۰ درصد نمادهای بازار در روز یکشنبه منفی بودند و بسیاری از پرتفوی‌ها بین ۲ تا ۳ درصد کاهش را تجربه کردند. به‌عبارتی، اختلاف شاخص کل با واقعیت بازار بسیار عمیق است و حمایت‌ها تنها شامل چند نماد شاخص‌ساز شده‌اند. او همچنین به عدم استقبال سهامداران از مجامع اشاره کرد که نشان‌دهنده یأس فراگیر در میان فعالان بورسی است.
امید به آینده؛ مشروط به کاهش ریسک‌های کلان
بررسی گزارش‌های فصلی شرکت‌ها نیز تصویر متضادی را نشان می‌دهد. برخی صنایع مانند سیمان، پالایشی‌ها، دارویی، زراعت و حمل‌ونقل ریلی عملکرد مناسبی داشتند، اما ضعف نقدینگی و مطالبات معوق مانع از جذب سرمایه در این بخش‌ها شده است. شاملو تاکید می‌کند تا زمانی که ریسک‌های سیستماتیک همچون تنش‌های ژئوپلیتیک، پرونده هسته‌ای و مکانیسم ماشه کاهش نیابد، نمی‌توان انتظار بازگشت اعتماد به بازار را داشت. سرمایه‌گذاران همچنان ترجیح می‌دهند در حاشیه بمانند و بازار را تنها رصد کنند.
چشم‌انداز دو روز آینده
اگرچه پیش‌بینی‌ها حاکی از تداوم روند نزولی است، اما برخی کارشناسان احتمال بهبود جزئی در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه را رد نمی‌کنند. با این حال، تا زمانی که نشانه‌های مشخصی از تغییر فضای اقتصادی و سیاسی کشور مشاهده نشود، بورس تهران در مسیر بازگشت به دوران رونق با موانع جدی مواجه خواهد بود.
