طلسم سپتامبر در وال استریت؛ امید به سیاست پولی فدرال رزرو برای شکستن چرخه منفی

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، ماه سپتامبر سال‌هاست که به عنوان بدشگون‌ترین ماه برای بورس آمریکا شناخته می‌شود. ضرب‌المثل قدیمی وال استریت نیز می‌گوید اگر قرار است بازار سهام سقوط کند، احتمال وقوع آن در سپتامبر بیشتر است. داده‌های تاریخی از سال 1971 تاکنون نشان می‌دهد شاخص S&P500 در این ماه به طور میانگین حدود یک درصد افت کرده و تنها ماهی است که احتمال کاهش بازدهی در آن بیشتر از رشد است.

طلسم سپتامبر در وال استریت

با وجود این سابقه تاریخی، بسیاری از تحلیلگران معتقدند سپتامبر امسال متفاوت خواهد بود. فدرال رزرو در آستانه کاهش دوباره نرخ بهره قرار دارد و این تصمیم می‌تواند به کمک گاوهای بازار بیاید و اثر منفی فصلی پاییز را خنثی کند.

کاهش نرخ بهره و بازدهی مثبت در شرایط غیررکودی

ناتانیل ولنهوفر، استراتژیست بلومبرگ، تاکید می‌کند که در دوره‌هایی که بانک مرکزی آمریکا بدون رکود اقدام به کاهش نرخ بهره کرده، نه‌تنها بازار سقوط نکرده بلکه رشد نیز داشته است. آمارها نشان می‌دهد در چنین شرایطی میانگین بازدهی سپتامبر حدود 1.2 درصد بوده، در حالی که در شرایط عادی بازار با افت نزدیک به یک درصد مواجه می‌شود. تجربه سال‌های 1995، 2007 و 2019 نیز این ادعا را تایید می‌کند؛ چرا که در آن دوره‌ها پس از کاهش نرخ بهره در شرایط غیررکودی، شاخص S&P500 به ترتیب 4، 3.6 و 1.7 درصد رشد داشت. حتی سال گذشته نیز در شرایط نگرانی از رکود، کاهش 50 واحد پایه‌ای نرخ بهره باعث رشد 2 درصدی شاخص شد.

پیامدهای کاهش نرخ بهره در دوره رکودی

اما تاریخ نشان داده است که اگر کاهش نرخ بهره در بحبوحه رکود رخ دهد، نتیجه کاملا معکوس خواهد بود. داده‌های بلومبرگ نشان می‌دهد در این شرایط، شاخص در ماه سپتامبر به طور میانگین 5 درصد سقوط کرده است. افت 11.9 درصدی در سال 1974، کاهش 8.2 درصدی در سال 2001 و ریزش 9.1 درصدی در سال 2008 نمونه‌های بارز این اتفاق هستند. بنابراین کاهش نرخ‌ها تنها زمانی می‌تواند اثر مثبت داشته باشد که اقتصاد همچنان در مسیر رشد هرچند کند قرار داشته باشد.

نقش بازار کار در تصمیم فدرال رزرو

محرک اصلی انتظار بازارها برای کاهش نرخ‌ها، آمارهای اخیر اشتغال آمریکا بوده است. داده‌های ماه اوت نشان داد رشد اشتغال به شدت کند شده و نرخ بیکاری به بالاترین سطح از سال 2021 رسیده است. همین موضوع موجب شد معامله‌گران تقریبا مطمئن شوند که فدرال رزرو در نشست 17 سپتامبر نرخ‌ها را کاهش خواهد داد. سخنرانی اخیر جروم پاول در سمپوزیوم جکسون هول نیز به طور غیرمستقیم این سیگنال را به بازارها داد. به باور تحلیلگران، در شرایطی که ارزش‌گذاری سهام بالاست و بازار از نظر فصلی در موقعیت شکننده‌ای قرار دارد، سیاست پولی انبساطی می‌تواند نقش یک سپر حمایتی برای سرمایه‌گذاران ایفا کند.

دلایل بدنامی سپتامبر برای بورس آمریکا

کارشناسان سه عامل کلیدی را برای بدنامی ماه سپتامبر مطرح می‌کنند. نخست آن‌که صندوق‌های بازنشستگی و سرمایه‌گذاری در پایان سه‌ماهه سوم اقدام به بازتنظیم پرتفوی کرده و بخشی از سهام خود را می‌فروشند. دوم، سرمایه‌گذاران خرد پس از پایان تابستان معمولا علاقه کمتری به بازار دارند. سوم، شرکت‌ها پیش از فصل اعلام سود سه‌ماهه سوم، برنامه‌های بازخرید سهام خود را متوقف می‌کنند و این موضوع یکی از منابع مهم تقاضای بازار را حذف می‌کند. مجموع این عوامل فشار فروش را افزایش داده و بر خرید غلبه می‌دهد.

ابهام‌ها و ریسک‌های پیش روی بازار

هرچند اقتصاد آمریکا به طور رسمی وارد رکود نشده اما نشانه‌هایی از ضعف در حال نمایان شدن است. کاهش قدرت بازار کار، نگرانی‌ها درباره تاثیر تعرفه‌های تجاری بر سود شرکت‌ها و تمرکز بیش از حد بازار روی غول‌های فناوری حوزه هوش مصنوعی از جمله ریسک‌های مهم هستند. علاوه بر این، تورم همچنان بالاتر از هدف 2 درصدی فدرال رزرو قرار دارد. آرون نوردویک، استراتژیست یو‌بی‌اس، معتقد است تورم مانعی برای کاهش شدید نرخ‌هاست و داده‌های اشتغال اخیر نیز هرچند احتمال کاهش را تقویت کرده، اما چندان قاطع نیست.

دیدگاه‌های متفاوت تحلیلگران

برخی تحلیلگران نسبت به اثر مثبت کاهش نرخ بهره تردید دارند. پایزلی ناردینی هشدار می‌دهد نباید داده‌های ضعیف اشتغال را چراغ سبزی برای خرید تلقی کرد، زیرا از دست رفتن مشاغل به معنای ضعف مصرف‌کنندگان در آینده است. او کاهش نرخ بهره را تنها یک مسکن موقت می‌داند. در مقابل، الکساندر آلتمن، رئیس استراتژی‌های تاکتیکی سهام، معتقد است نباید صرفا به دلیل بدنامی ماه سپتامبر اقدام به فروش کرد. او می‌گوید میانگین افت 0.65 درصدی سپتامبر در 20 سال گذشته تحت تاثیر بحران 2008 و سیاست‌های انقباضی 2022 بوده و اگر این دو شوک حذف شوند، بازدهی سپتامبر مثبت و حدود 0.3 درصد خواهد بود.

چشم‌انداز سپتامبر 2025

در مجموع، بازار سهام آمریکا در آستانه سپتامبر امسال میان دو سناریوی متضاد قرار دارد. از یک سو سابقه تاریخی منفی و نشانه‌های ضعف اقتصادی و از سوی دیگر امید به کاهش نرخ بهره و سیاست حمایتی. اگر فدرال رزرو مطابق انتظار نرخ‌ها را پایین بیاورد و اقتصاد همچنان از رکود فاصله داشته باشد، احتمال شکستن طلسم سپتامبر وجود دارد. اما اگر داده‌های اشتغال نشانه آغاز رکود باشند، حتی سیاست‌های انبساطی نیز قادر به جلوگیری از فشار فروش نخواهند بود.