چرا قیمت گوشت قرمز به ۱.۵میلیون تومان رسید؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، افزایش شدید قیمت گوشت قرمز در بازار، یکی از تبعات مستقیم خشکسالی و سوء‌مدیریت در تأمین نهاده‌های دامی است. در حالی که قیمت هر کیلو گوشت در برخی فروشگاه‌های تهران به بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده، دامداران می‌گویند تنها نصف این مبلغ را برای فروش دام زنده دریافت می‌کنند. این اختلاف فاحش قیمتی، بیانگر وجود چالش‌های جدی در زنجیره تأمین و توزیع گوشت قرمز است.

بی‌توجهی به هشدارهای خشکسالی، عامل اصلی بحران گوشت

افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی‌های کشاورزی دام سبک، با اشاره به بی‌توجهی نهادهای مسئول نسبت به هشدارهای مربوط به خشکسالی گفت: «از اواخر زمستان سال ۱۴۰۳ هشدارهای لازم درباره اثرات خشکسالی داده شد، اما هیچ‌یک از دستگاه‌های مرتبط از جمله وزارت جهاد کشاورزی، بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه به آن واکنش مؤثری نشان ندادند.» او افزود: «خشکسالی باعث شد دام‌ها نتوانند از مراتع تغذیه کنند و ناچار به استفاده از خوراک دستی شوند. این مسئله، تقاضا برای نهاده‌های دامی را به شدت افزایش داد، در حالی که واردات جو و سایر نهاده‌ها افزایش نیافت و حتی برای مدتی متوقف شد.»

مشکلات سامانه بازارگاه و افزایش قیمت نهاده‌ها

صدر دادرس با انتقاد از عملکرد سامانه «بازارگاه» گفت: «این سامانه که برای حذف واسطه‌ها طراحی شده بود، عملاً به بستری برای ایجاد قیمت‌های کاذب تبدیل شده است. از سوی دیگر، کمبود ارز تخصیصی به وزارت جهاد کشاورزی نیز موجب شد قیمت نهاده‌ها بالا برود و دامداران خرده‌پا متحمل زیان‌های سنگینی شوند.» به گفته او، در نتیجه این فشارها، دامداران مجبور به کشتار زودهنگام دام‌های مولد شدند که اگرچه در کوتاه‌مدت باعث کاهش قیمت شد، اما در بلندمدت موجب کمبود عرضه و جهش دوباره قیمت گوشت گردید.

هزینه‌های تولید بالا و سهم پایین دامداران از سود

مجتبی عالی، نماینده اتحادیه مرکزی تعاونی‌های کشاورزی دامداران ایران، با بیان اینکه دامداران تنها تولیدکننده هستند و کنترلی بر بازار ندارند، گفت: «دولت تنها حدود ۲۵ درصد از نیاز نهاده‌های دامی را تأمین می‌کند و دامداران مجبورند مابقی را از بازار آزاد تهیه کنند. در حالی که هزینه خوراک دام در یک سال دو برابر شده، قیمت خرید گوسفند زنده بین ۳۲۰ تا ۳۳۰ هزار تومان باقی مانده است.» وی افزود: «با توجه به این قیمت، گوشت باید حداکثر کیلویی ۶۵۰ تا ۷۰۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده برسد، اما در بازار شاهد فروش تا ۱.۵ میلیون تومان هستیم.»

نقد دامداران به سیستم توزیع و پیشنهاد واگذاری بازار

عالی تأکید کرد: «بزرگ‌ترین مشکل ما، سیستم توزیع ناکارآمد است. پیشنهاد می‌کنیم دولت اجازه دهد دامداران از مزرعه تا سفره زنجیره تأمین را مدیریت کنند تا واسطه‌ها حذف و قیمت‌ها واقعی شود.»

پاسخ صنف قصابان به اختلاف قیمت‌ها

افضل ملکی، رئیس اتحادیه صنف گوشت تهران، با رد اختلاف ۷۰۰ هزار تومانی بین دام زنده و گوشت مصرفی گفت: «دام پس از کشتار حدود ۵۰ درصد وزن خود را از دست می‌دهد. بنابراین اگر دام زنده کیلویی ۳۵۰ تا ۳۶۰ هزار تومان خریداری شود، قیمت لاشه آن به‌طور طبیعی ۷۰۰ تا ۷۸۰ هزار تومان است.» او ادامه داد: «قیمت گوشت در کشتارگاه بین ۷۵۰ تا ۷۸۰ هزار تومان و با احتساب سود ۱۰ درصدی فروشنده، برای مصرف‌کننده بین ۸۰۰ تا ۸۵۰ هزار تومان تمام می‌شود. بنابراین قیمت‌های میلیونی در فروشگاه‌ها غیرمنطقی و ناشی از واسطه‌گری است.»

مجموع اظهارات کارشناسان و فعالان بازار نشان می‌دهد که افزایش قیمت گوشت قرمز در ایران بیش از آنکه ناشی از کمبود تولید باشد، حاصل ناکارآمدی در مدیریت نهاده‌ها، بی‌توجهی به هشدارهای خشکسالی و وجود واسطه‌های متعدد در زنجیره توزیع است. اصلاح نظام توزیع و ایجاد زنجیره مستقیم تولید تا مصرف، می‌تواند به واقعی‌سازی قیمت گوشت و حمایت از دامداران منجر شود.