اثر افزایش قیمت بنزین بر بازار مسکن؛ آیا خانه گران می‌شود؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه و بورس، اعلام نرخ سوم بنزین و نگرانی از موج‌های تورمی جدید بار دیگر نگاه‌ها را به سمت بازار مسکن سوق داده است؛ بازاری که نسبت به کوچک‌ترین تغییر در هزینه‌های تولید، حمل‌ونقل و نهاده‌های ساختمانی حساسیت بالایی دارد. آلبرت بغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران، در گفت‌وگویی پیامدهای این سیاست بر ساخت‌وساز، واحدهای نوساز، املاک آماده فروش و بازار اجاره را بررسی کرده است.

تأثیر مستقیم افزایش قیمت بنزین بر هزینه حمل مصالح ساختمانی

به گفته بغزیان، حمل‌ونقل یکی از اجزای مهم هزینه ساخت مسکن است و افزایش قیمت بنزین می‌تواند هزینه انتقال مواد و مصالح را بالا ببرد. او تأکید کرد که افزایش منطقی هزینه‌ها پذیرفتنی است، اما مشکل از زمانی آغاز می‌شود که برخی فعالان بازار با بهره‌گیری از شرایط، قیمت‌ها را بیش از سهم واقعی بنزین افزایش می‌دهند. وی معتقد است اگر دولت نظارت مناسبی نداشته باشد، بخشی از این افزایش‌ها جنبه فرصت‌طلبانه خواهد داشت و شوک تورمی بیشتری به بازار مسکن وارد می‌کند.

واحدهای آماده فروش کمتر آسیب می‌بینند؛ پروژه‌های جدید بیشترین تورم را تجربه خواهند کرد

این اقتصاددان توضیح داد که تأثیر افزایش قیمت بنزین بر بخش ساخت‌وساز در همه سطوح قابل مشاهده است اما پروژه‌های جدید بیشترین اثر را می‌پذیرند؛ چراکه مصالح را با قیمت‌های جدید خریداری می‌کنند. واحدهای نوساز و آماده فروش معمولاً با نرخ تمام‌شده تثبیت‌شده‌تری به بازار عرضه شده‌اند و تورم کمتری را تجربه می‌کنند، اما واحدهای در حال ساخت، ناتمام و پیش‌فروش‌شده به‌طور مستقیم با افزایش هزینه‌ها مواجه خواهند شد.

بازار اجاره حساس‌تر از بازار خرید؛ احتمال جهش اجاره‌بها بیشتر است

بغزیان با اشاره به رفتار تاریخی بازار توضیح داد که اجاره‌بها نسبت به اخبار اقتصادی واکنش سریع‌تری دارد. بسیاری از موجران افزایش قیمت بنزین را بهانه‌ای برای بالا بردن نرخ اجاره می‌دانند تا بخشی از هزینه‌های زندگی خود را جبران کنند. از سوی دیگر کاهش قدرت خرید، بالا رفتن تقاضا برای اجاره و تمدید بخش عمده قراردادها در این فصل باعث می‌شود احتمال جهش اجاره‌بها بیش از رشد قیمت خرید مسکن باشد.

چرا موج تورمی امروز شدیدتر منتقل می‌شود؟

به گفته این استاد دانشگاه، در دوره‌های قبلی افزایش قیمت بنزین، انتقال تورم به بخش‌های مختلف مستقیم نبود؛ اما امروز بسیاری از کالاها به همان نسبت افزایش قیمت بنزین رشد می‌کنند. او تأکید کرد سهم واقعی بنزین در هزینه تولید برخی کالاها کمتر از یک درصد است اما اکنون بازارها از افزایش قیمت بنزین به‌عنوان فرصت استفاده می‌کنند و یک روند دومینویی افزایش قیمت در زنجیره‌های حمل‌ونقل و کالاهای مصرفی شکل می‌گیرد.

چالش‌های سهمیه‌بندی و نبود بسته سیاستی کامل

بغزیان با انتقاد از سازوکار سهمیه‌بندی یادآور شد که حذف سهمیه برخی خودروها، افزایش قیمت بنزین آزاد و مشکلاتی همچون تخصیص‌ندادن سهمیه به پلاک‌های نو باعث شده فشار هزینه‌ای بیشتری به خانوارها وارد شود. او پرسید که آیا همزمان حمل‌ونقل عمومی توسعه یافته یا ناوگان تاکسی و اتوبوس تقویت شده است؟ پاسخ او منفی است و همین نبود یک پکیج سیاستی کامل، پیامدهای تورمی افزایش قیمت بنزین را تشدید می‌کند.

پیش‌بینی بازار مسکن تا پایان سال ۱۴۰۴؛ رشد کمتر از تورم عمومی

بغزیان در پیش‌بینی بازار مسکن تا پایان ۱۴۰۴ گفت که این بازار به سرمایه سنگین نیاز دارد و توان خرید مردم مهم‌ترین محدودیت رشد قیمت است. او معتقد است اجاره‌بها تقریباً هم‌گام با نرخ تورم رشد خواهد کرد اما قیمت مسکن کمتر از تورم بالا می‌رود، زیرا بازار کشش پرداخت مبالغ بالاتر را ندارد. به گفته او، سازندگان با وجود سودهای بالای ساخت‌وساز—که گاه به ۴۰ درصد می‌رسد—محتاطانه عمل می‌کنند زیرا می‌دانند افزایش اضافی قیمت می‌تواند فروش واحدها را دشوار کند. همچنین واحدهای بزرگ‌تر به دلیل تقاضای کمتر، رشد قیمت بسیار محدودتری خواهند داشت.